Brontekst bekijken van Bouwserie 98.3 (Beierse PtL 2/2)

<!-- Toelichting gebruik; Dit sjabloon is bestemd voor Grootspoor artikelen in de categorie Stoomlocs.
Vul onderstaande tabel in. Open een 2e tabblad, en upload een foto van het betreffende grootspoor stoomlocomotief. (Let op! Foto dient 100% copyright-vrij te zijn). Kopiëer de bestandsnaam van de foto en vervang in onderstaande tabel achter "Bestand:" de “Grootspoor gezocht.png” door de naam van de foto die je hebt geupload. -->

{| class="wikitable" style="float:right; width:24%;"
! colspan="2" style= "background: skyblue" | '''Bouwserie 98.3''' <!-- Vervang .. door de bouwserie zoals bijvoorbeeld 01 voor een BR01 -->
|-
| colspan="2" | [[Bestand:BR98_3.jpg|thumb|center|350px]]
|-
| Spoorwegmaatschappijen || 
Bayern (Ptl 2/2) <br/> <!-- Vervang .. door de spoorwegmaatschappij (bijvoorbeeld DRG) -->
DR (BR 98.3)<br/> <!-- Vervang .. door de spoorwegmaatschappij (bijvoorbeeld DB) , indien er nog meer spoorwegmaatschappijen zijn die deze locomotief in hun bestand hebben gehad voeg die dan in de volgende regel toe en zet daar een <br/> achter. Indien er maar 1 spoorwegmaatschappij van toepassing is, vermeld die dan op de eerste regel, en haal de volgende “..<br/>” weg.-->
DB (BR 98.3)<br/>
ÖBB (688.01)
|-
| Bedrijfsnummers || 4507 t/m 4535 <br/> DR 98 301 t/m 98 322 <!-- Vervang .. door de bedrijfsnummers zoals bijv.  00 001 t/m 01 000  -->
|-
| Fabrikanten ||Krauss<br/> <!--Vul hier de 1e fabrikant in  (bijvoorbeeld Borsig of AEG etc.-->
|-
| Aantal gebouwd || 42 stuks    <!-- Vul het aantal gebouwde locomotieven in -->
|-
| Bouwjaren || 1908 - 1914 <!-- Vul bij “.. - ..”  de periode in waarin deze locomotief werd gebouwd -->
|-
| Asvorm || B h2t     <!-- Vul bij “.. “ de asvorm in (bijv.)2'C1'h2 -->
|- 
| Wiel-diameters ||Drijfwielen: ∅ 1.006 mm. <!-- Vul diameter van de drijfwielen in -->
|-
| Lengte || 7004 mm  <br/>    <!-- Vul bij .. de lengte in van de locomotief zonder tender -->
af 2e serie 6800 mm<br/>       <!-- Vul bij .. de lengte in van de locomotief zonder tender bij de 2e serie indien daar sprake van is. Verwijder anders de hele regel.-->
|-
| Keteldruk || 12 kg/cm<sup>2</sup>    <!-- Vul bij .. de keteldruk in.-->
|-
| Verdampingsoppervlak || 28,90 m<sup>2</sup>  <!-- Vul bij .. de het verdampingsoppervlak in.-->
|-
| Dienstgewicht || 22,7 / 22,1 ton  <!-- Vul bij .. het dienstgewicht in.-->
|-
| Vermogen || 155 kW   <!-- Vul bij .. het vermogen in.-->
|-
| Max.snelheid V/A|| 50 km/h   <!-- Vul bij .. de maximumsnelheid vooruit en achteruit in.-->
|-
| Uit dienst || 1963 <!-- Vul bij .. het jaartal in dat de locomotief uit dienst is genomen.-->
|}

== Stoomlocomotief Bouwserie 98.3 ==   <!--Vul bij …de bouwserie in, dus bv. ”Bouwserie 01” voor een BR01 -->


== Ontwikkeling en Bedrijf ==
<!--Beschrijf hieronder wat de aanleiding was om deze locomotief te ontwerpen. Bijvoorbeeld: Wie gaf opdracht voor de bouw en beschrijf iets over de 1e loc., bijv. proefserie en/of proefrit Verder zoveel als te beschrijven is over deze locomotief vanaf zijn in bedrijfstelling, echter maak er geen boekwerk van Vermeldt wel je bronnen door deze tussen <ref> </ref> te zetten waardoor deze in het bronnen en referentie overzicht onderaan de pagina zullen verschijnen zodra je de pagina opslaat. 
Dus bijvoobeeld: Bron:Wikipedia-DRG Baureihe 01<ref>Bron: [http://nl.wikipedia.org/wiki/DRG_Baureihe_01 Wikipedia:DRG Baureihe 01]</ref> --> 
De Bayerische PtL 2/2 , beter bekend als de “Glaskasten” is een kleine stoomlocomotief welke voor de zijlijnen of “Lokalbahnen” werd ingezet. Van de PtL 2/2 of Baureihe 98.3 bestonden 2 uitvoeringen, welke bij de Bayerische Staatsbahn, de Deutsche Reichsbahn (DR) en zelfs later bij de Deutsche Bundesbahn (DB) zijn ingezet. 

De PtL 2/2 Bauart 1905 was de eerste uitvoering van de PtL 2/2 en werd in 1905 en 1906 geleverd door de firma Krauss aan de Bayerische Staatsbahn. Het betrof 6 locomotieven met de bedrijfsnummers 4501 – 4506. Het grote verschil met de latere versies (de PtL 2/2 Bauart 1908 – 1914) zat hem in de waterbakken die boven de omloop waren geplaatst in tegenstelling tot de latere versie waar deze zich onder de ketel bevond.
In 1923 waren alle 6 de locomotieven van de Bauart 1905 nog in bedrijf en werden ingedeeld bij de Deutsche Reichsbahn en kregen de bedrijfsnummers 98 301 t/m  98 306. In hetzelfde jaar werden ze echter ter zijde gesteld vanwege het slecht toegankelijke binnendrijfwerk wat te veel problemen opleverde bij onderhoudswerkzaamheden. 

In 1908 en 1909 leverde de firma Krauss 29 locomotieven met een conventionele buitenaandrijving. Deze locomotieven kregen de bedrijfsnummers 4507 t/m 4535. Bij deze serie locomotieven bevonden de waterkasten zich onder de ketel.

In 1910 volgde een aanvullende uitlevering van 3 locomotieven aan de Preußischen Staatseisenbahnen welke de bedrijfnummers Altona 6081, Altona 6082 en Elberfeld 6041 kregen.

In 1911 en 1914 volgden nog twee leveringen van respectievelijk negen en vier locomotieven aan de Bayerische Staatsbahn (bedrijfsnummers 4536 t/m 4548). Deze serie was iets korter en lichter dan de tot 1909 gebouwde uitvoeringen.
De Deutsche Reichsbahn nam nog 22 locomotieven over met de bedrijfsnummers 98 301 t/m 98 322. Negen daarvan waren nog van de eerste serie (Bauart 1905).
<ref>Bron:[ http://de.wikipedia.org/wiki/Bayerische_PtL_2/2]</ref>

De PtL 2/2 met nummer 4522 werd in 1908 door Krauss (Fabrieksnummer 5904) aan de Königlich Bayerische Staatsbahn (K.Bay.Sts.B) geleverd.  De locomotief werd na een aantal dienstjaren in Beieren, overgenomen door de DRG. De locomotief werd daarbij omgenummerd naar 98 304. Na de oorlog werd de locomotief in 1945 toebedeeld aan de ÖBB en kreeg daar het bedrijfsnummer 688.0. In Oostenrijk werd deze loc gestationeerd in Wörgl, Wenen, St. Pölten, Linz en als laatste in Salzburg. Op 15 september 1959 werd de loc verschroot. 
<ref>Bron: Steffen Lüdecke, Die Baureihe 98, Bd. 1, EK-Verlag 1999, ISBN-978-3-88255-135-8 </ref>
De meeste locomotieven zijn nog in dienst geweest bij de Deutsche Bundesbahn, waar ze in de 50’er jaren ter zijde werden gesteld. De 98 307 werd nog tot 1963 tussen Spalt en Georgensgmünd ingezet.

== Waar zijn deze locomotieven nog te zien ==
<!--Beschrijf hieronder waar de locomotieven eventueel nog zijn te bewonderen. Geef eventueel aanvullend de link op naar de website van het museum of bedrijf die betreffende locomotief huisvest, door deze achter de * de betreffende  url op te nemen tussen enkele blokhaken [...verwijzing naar betreffende website]-->
* 98 307 staat in het [http://de.wikipedia.org/wiki/Deutsches_Dampflokomotiv-Museum Deutsches Dampflocomotiv Museum (DDM)] in Neuenmarkt <!-- * DR 4515 als opengesneden loc in [http://bswgruppekoblenz.de/index.php DB museum Koblenz] --><br style="clear:both" />
== Bijzonderheden/Opmerkingen ==
<!-- Beschrijf hieronder eventuele bijzonderheden of opmerkingen  --> 
De opengesneden 4515 stond opgesteld in Ring locloods in Nürnberg welke in 2005 volledig is afgebrand. Deze locomotief werd in 1925 uitgerangeerd en voor tentoonstellings doeleinden opengesneden. De locomotief is na de brand weer opgeknapt en is nu te bewonderen in het DB museum in Koblenz.

== Literatuur ==
* Steffen Lüdecke, Die Baureihe 98, Bd. 1, EK-Verlag 1999, ISBN-978-3-88255-135-8

== Verwijzingen (links) == 
<!-- Instructies Verwijzingen (links). 
Indien je wilt verwijzen naar een ander artikel op deze wiki, kun je bij het kopje == intern == achter de * een link maken door de betreffende pagina-naam waarnaar je wilt verwijzen tussen dubbele blokhaken te zetten. [[pagina-naam waar je naar wilt verwijzen]]. Bij een verwijzing naar een artikel op een externe website kun je deze opnemen door bij == extern == achter de * de url van de externe website tussen enkele blokhaken te zetten. Dus bijvoorbeeld: [http://forum.3rail.nl/index.php?topic=6092.0] geeft een verwijzing naar het topic algemene gebruiksovereenkomst van het 3railforum.  Opmerking: Wees spaarzaam met verwijzingen naar externe websites, aangezien deze nogal eens worden opgeheven of de content op zo'n site nogal eens verplaatst wordt waardoor linken naar een externe site op termijn vaak tot niet meer werkende url's (404 error page not found) leiden. --> 

=== Intern ===
* [[Bouwserie Rh 688]] ÖBB

=== Extern ===
*[http://de.wikipedia.org/wiki/Bayerische_PtL_2/2 wikipedia]

== Meer grootspoorafbeeldingen == 
<!-- upload aanvullende grootspoor foto's in het 2e tabblad van je browser en vervang in onderstaande galerij daar waar "Bestand.jpg" staat door de naam van de foto die je in het 2e tabblad hebt geupload. Vervang de tekst “Foto gewenst” door passende tekst bij de foto. -->

<gallery caption="" widths="220px" heights="120px" perrow="4">
Bestand: BR98_3.jpg|<center tekst>98 307</center tekst>
Bestand: 98_307.jpg|<center tekst>98 307, de enige bewaard gebleven "Glaskasten" in het DDM te Neuenmarkt-Wirsberg</center tekst>
Bestand:BR98-3-db-museum.jpg|<center tekst>Bayerische PtL 2/2 in DB museum Koblenz</center tekst>
Bestand:BR98-3-db-museum-2.jpg|<center tekst>Loknummer 4515</center tekst>
</gallery>

{| class="toccolours" style="font-size:85%; margin-top:1em; margin-bottom:-0.5em; border: 1px solid #aaa; padding: 5px; clear: both; width:100%;"
|
== <sup>Bronnen, Referenties en/of Voetnoten</sup> ==
<sup><references></references></sup>
|}
<!-- Tot slot: Controleer je artikel door op de knop "Bewerking ter controle bekijken" te klikken of deze er naar je zin uitziet, of dat je nog aanpassingen wilt maken. Sla vervolgens het artikel op door op de knop "Pagina opslaan" te klikken. Laat onderstaande regels verder ongemoeid! --> 

<includeonly>{{subst:Sjabloon:Appendix}}</includeonly>
== Modellen ==
{{Märklin-br98-modellen}}
{{Navigatie-grootspoor-KBayStsB}}
{{Navigatie-grootspoor-DR(1920-1945)}}
{{Navigatie-grootspoor-DB(1949-1993)}}

[[Categorie:Stoomlocs]]