Brontekst bekijken van Pruisische G 10

<small>
{| class="wikitable" style="float:right; width:24%;border color#4682B4"
! colspan="2" style= "background:#b24c4c; color:white" |'''Pruisische G 10<br/>DR:Bouwserie 57.10-35<br/>DB:Bouwserie 057<br/>DR-Baureihe 57.1–3<br/>CSD 534.1<br/>ÖBB 657<br/>PKP Tw 1'''
|-
| colspan="2" | [[Bestand:572070sonderfahrtkopire.jpg|thumb|280px|center|<center>BR 057</center>]]
|-
| Spoorwegmij's || DR<br/>DB<br/>CSD<br/>ÖBB<br/>PKP 
|-
| Bedrijfsnummers || 56 201 - 56 891 
|-
| Fabrikanten || Meerdere 
|-
| Aantal gebouwd || 2677 stuks
|-	
| Bouwjaren || 1910–1925
|-
| Asvorm || E 
|-
| Wiel diameters || Drijfwielen:Ø 140 cm  
|-
| Lengte loc incl. tender || 18.910 mm
|-
| Keteldruk || 12 kg/cm2 
|-
| Verdampingsoppervlak || 146 m2  
|-
| Dienstgewicht || 76,7 t
|-
| Max.snelheid|| 60 km/h 
|-
| Vermogen || 890 kW
|-
| Remmen ||  
|-
| Uitdienst || 1968
|}
</small>
== Stoomlocomotief Pruisische G 10 ==
De Pruisische G 10 locomotieven zijn 2-cilinder locomotieven die in de periode 1910 - 1925 zijn gebouwd door diverse locomotieffabrikanten in het toenmalige Pruisen. De locomotieven werden ingezet voor het zware goerentransport, maar zijn ook regelmatig ingezet voor het trekken van personentreinen.

== Ontwikkeling en Bedrijf ==
De Pruisische G 10 locomotieven zijn ontwikkeld op basis van het chassis van de [[Pruisische T 16|Pruisische T-16]] en de ketel van de [[Bouwserie 38|Pruisische P 8 (BR 38)]]. Tussen 1910 en 1924 werden 2615 stuks geleverd aan de Pruisische Staatsspoorwegen en de Deutsche Reichsbahn. Aan de Kaiserliche Generaldirektion der Eisenbahnen in Elsaß-Lothringen werden 35 stuks geleverd en aan de spoorwegen in het Saargebied werden 27 stuks geleverd. Ook werden 350 stuks voor spoorwegondermeningen in het buitenland gebouwd zoals voor Turkijke, Polen, Roemenië en Litouwen.

Er werden meerdere typen tenders toegepast voor de Pruisische G 10. De volgende tenders werden toegepast: pr 3 T 16,5, pr 3 T 20, pr 2'2' T 21,5, pr 2'2' T 31,5 en bay 3 T 20,2.

Na de 1e wereldoorlog werden 222 locomotieven van de Pruisische G 10 aan het buitenland afgestaan. Na de oprichting van de Deutsche Reichsbahn waren de Pruisische G 10 locomotieven door heel Duitsland aan te treffen. In 1923 werden de locomotieven bij de Deutsche Reichsbahn ingedeeld als bouwserie 57.10-35 en kregen de locomotieven de bedrijfsnummers 57 1001 t/m 57 2725 en 57 2892 t/m 57 3524. Bij de Saarbahnen kregen de locomotieven in 1935 de bedrijfsnummers 57 2727 t/m 2763 toegekend.
Tijdens de 2e wereldoorlog werden locomotieven van de Pruisische G 10 uit Polen en Luxemburg toegevoegd aan de Duitse Reichsbahn. Deze kregen de bedrijfsnummers 57 2764– t/m 57 2772, 57 2784 t/m 57 2804 en  57 2773 t/m 57 2783.

Oostenrijk-Hongarije bezat in 1916 20 stuks van de Pruisische G 10, ingedeeld als Reihe 680. In de 2e wereldoorlog werden 7 van deze locomotieven ingedeeld bij de Deutsche Reichsbahn en kregen de bedrijfsnummers 57 2766 t/m 57 2768 en 57 2789 t/m 57 2792.

In 1950 had de Deutsche Bundesbahn ongeveer 649 locomotieven van de Pruisische G 10 in haar bestand. De Deutsche Reichsbahn (DDR) had 112 stuks in haar bestand en de Saarländische spoorwegen had 81 stuks van de Pruisiche G 10's. Bij de DB werd in 1968 gestart met het ter zijde stellen van de Bouwserie 057 locomotieven. In 1970 werd de laatste locomotief bij de DB ter zijde gesteld. Bij de Deutsche Reichsbahn in de DDR werd in 1972 de laatste locomotief van de Bouwserie 57.10-35 ter zijde gesteld.
 
=== Inzet in Oostenrijk ===
In Oostenrijk waren na de 2e wereldoorlog nog 165 stuks van de bouwserie 57.10-35 locomotieven aanwezig. Daarvan werden 96 stuks ingedeeld bij de Östereichische Bundesbbahn (ÖBB) als Reihe 657. Daar werd in 1968 de laatste locomotief van de Reihe 657 ter zijde gesteld.

=== Inzet in Noorwegen ===
In Noorwegen waren na de 2e wereldoorlog nog 42 locomotieven aanwezig welke bij de Noorse Spoorwegen werd ingedeeld als NSB Type 61a. De locomotieven bleken vanwege hun as-indeling niet erg geschikt voor de bochtige Noorse trajecten en werden dan ook tot aan 1955 ter zijde gesteld.

== Waar zijn deze locomotieven nog te zien? ==
* Loc 57 1841 is bewaard gebleven en in het bezit van het [https://de.wikipedia.org/wiki/Eisenbahnmuseum_Dieringhausen Eisenbahnmuseum in Dieringhausen].
* Loc 657.2770 is bewaard gebleven en in het bezit van de Österreichischen Gesellschaft für Eisenbahngeschichte. 
  
<br style="clear:both" />
Bronnen:<ref>Bron:[https://de.wikipedia.org/wiki/Preu%C3%9Fische_G_10 wikipedia Preußische G 10]</ref>

== Verwijzingen ==
=== Intern ===
* [[Königlich Preußische Staatseisenbahnen (K.P.St.E.)]]
* [[Overzicht Grootspoormaterieel Königlich Preußische Staatseisenbahnen]]
=== Extern ===
*

== Diverse Stoomlocomotieven Pruisische G 10 ==
<gallery caption="Diverse Grootspoor afbeeldingen Stoomlocomotief G 10" widths="220px" heights="140px" perrow="4">
Bestand:572070sonderfahrtkopire.jpg|<center>''Loc 57 2070''</center>
Bestand:Common-Hugh llewelyn 57 3088 (5888814790).jpg|<center>''Loc 57 3088''</center>
Bestand:Commons-57 3297-9 1.jpg|<center>''57 3297-9''</center>
Bestand:Commons-OeBB 657 Timelkam.jpg|<center>''ÖBB Reihe 657 - Loc 657.2770''</center>
</gallery>


{| class="toccolours" style="font-size:85%; margin-top:1em; margin-bottom:-0.5em; border: 1px solid #aaa; padding: 5px; clear: both; width:100%;"
|

== <sup>Bronnen, Referenties en/of Voetnoten</sup> ==
<sup><references></references></sup>

|}


== Modellen ==
=== Brawa H0 modellen ===
{{Brawa-g10-modellen}}
=== Roco H0 modellen ===
{{Roco-g10-modellen}}
{{Roco-fs-gruppo473-modellen}}
{{Roco-nsb-61-modellen}}
{{Roco-br57-modellen-csd}}

----
{{Navigatie-grootspoor-KPStE}}

{{Navigatie-grootspoor-DR(1920-1945)}}

{{Navigatie-grootspoor-DB(1949-1993)}}
[[Categorie:Stoomlocs]][[Categorie:Stoomlocs Duitsland]]