Brontekst bekijken van Wismarer Schienenbus Type Hanover

{| class="wikitable" width="24" align="right"
! colspan="2" style= "background:#00b200; color:white" | Wismarer Schienenbus Type Hanover<br/>VT88 / VT89 / VT133 / VT135
|-
| colspan="2" | [[Bestand:VT133-2.jpg|thumb|280px|none|<center>Wismarer Schienenbus</center>]]
|- 
| Type || VT88 <br/>VT89<br/>VT133<br/>VT135
|-
| Aantal || 57
|-
| Bedrijfsnrs. || DR: 133 009 – 133 012 <br/>DR: 135 077– 135 080<br/>DB: VT 88 900 – 88 902<br/>DB: VT 89 900
|-
| Fabrikant || Waggonfabrik Wismar
|-
| Bouwjaar || 1932–1941
|-
| Asvorm || A 1
|-
| Lengte || 10.100 mm.
|-
| Gewicht || 6,1 t.
|-
| Max. snelheid || 56 km/h
|-
| Vermogen || 29 kW, 37 kW (40 PS / 50 PS)
|-
| Bouwwijze motor  || Ford AA, Ford BB
|-
| Overdracht vermogen || Mechanisch
|-
| Brandstof-tankinhoud || - liter
|-
| Remmen || Trommelrem
|}

== Wismarer Schienenbus Type Hanover ==
De railbus Type Hanover, is begin jaren 1930 ontwikkeld door de Waggonfabrik Wismar om het vervoer op de kleine zijspoorlijnen rendabel te houden en de stoomlocomotieven op deze lijnen te vervangen.

== Ontwikkeling en Bedrijf ==
De Wismarer railbus type Hanover is een 2-assige lichtgewicht motorwagen voor het personenvervoer. Het ontwerp was gebaseerd op autobus- en vrachtautotechniek wat als voordeel had dat onderdelen goedkoop en ruim voorradig waren. De benzinemotor van 40 pk was van Ford en had een mechanische overbrenging. In 1932 werd een prototype aan de Kleinbahn Lüneburg–Soltau geleverd. De ervaringen waren erg positief waardoor het Landeskleinbahnamt in Hannover opdracht gaf om aanvullend 9 stuks te bouwen. 

Er werden in totaal 5 types onderscheiden, maar in de praktijk waren er meer onderlinge afwijkingen omdat de railbussen op de wensen van de betreffende spoorwegondernemingen werden afgestemd.

{| class="wikitable"
!  || Type A || Type B || Type C || Type D || Type E
|-
| Spoorbreedte (mm) || 1.435 || 1.435 || 1.435 || 1.000 || 1.000
|-
| As-afstand (mm) || 4.400 || 4.000 || 3.500 || 4.000 || 3.500
|-
| Wieldiameter (mm) || 700 || 700 || 700 || 650 || 650
|-
| Lengte (mm)   || 11.610 || 10.100 || 10.100 || 11.150 || 10.100
|-
| Breedte (mm)  || 2.902 || 2.902 || 2.902 || 2.430 || 2.430
|-
| Gewicht (kg) || 6.600 || 6.200 || 6.600 || 6.200 || 5.800
|-
| Zitplaatsen  || 40+16 || 30+16 || 26+14 || 22+13 || 24+14
|-
| Bijzonderheden || -   || - ||Houtskool gas || bagageruimte || -
|}

Tot 1941 werden in totaal 57 stuks gebouwd en 2 bijwagens welke aan diverse spoorwegondernemingen werden geleverd. Bij de DR werden 8 motorwagens ingedeeld als bouwserie VT133. Enkele exemplaren raakten in de 2e wereldoorlog onherstelbaar beschadigd. Na de 2e wereldoorlog verbleven enkele exemplaren in het buitenland.
De 4 stuks die in Duitsland verbleven werden bij de DB ingedeeld als bouwserie VT88 en VT89.

Door hun aparte uiterlijk en eigenschappen kregen de Wismarer railbussen meerdere bijnamen. De bekendste is Schweineschnäuzchen (varkenssnuitje), maar ook bijnamen als Sparschwein (spaarvarken), Ameisenbär (miereneter), Beschütentrommel (koekblik) en Zwiebackdose (beschuitbus) werden gebruikt als bijnaam. In de DDR kwamen 10 stuks in het bezit van de Deutsche Reichsbahn, na  overname van enkele privé-ondernemingen. Deze werden ingedeeld als bouwserie VT133 en 2 stuks welke voorzien waren van Dieselmotoren, werden ingedeeld als bouwserie VT135.

Van de Wismarer Schienenbus werden in de periode 1933 - 1935, 25 motorwagens en 3 bijwagens aan Spaanse spoorwegondernemingen geleverd. Later kwamen deze in het bezit van de staatsspoorwegen RENFE. Deze liet 4 stuks ombouwen met sterkere motoren. Bij de RENFE werden ze allen eind jaren 1960 ter zijde gesteld.

Bronnen:<ref>Bron:[https://de.wikipedia.org/wiki/Waggonfabrik_Wismar_Typ_Hannover wikipedia Wismarer Schienenbus Type Hanover]</ref>

== Waar zijn deze locomotieven nog te zien? ==

{| class="wikitable" width="100%" 
|-
! Type
! Bouwjaar
! Bedr.nr.
! Eigendom
! Bijzonderheden
|-
|E ||1932 ||T 41 ||Deutscher Eisenbahn-Verein ||bedrijfsvaardig
|-
|B ||1933 ||T 141 ||Eisenbahnmuseum Darmstadt-Kranichstein ||bedrijfsvaardig
|-
|B ||1933 ||VT 133 010 ||Wismarer Eisenbahnfreunde ||-
|-
|B ||1933 ||T 145 ||Museums-Eisenbahn Minden ||bedrijfsvaardig
|-
|A ||1934 ||T 5 ||Preußisch Oldendorfer Kleinbahn-Museum || -
|-
|B ||1936 ||T 148 ||Museum Buurtspoorweg Boekelo–Haaksbergen ||bedrijfsvaardig
|-
|C ||1936 ||VT 509 ||Verein Verkehrsamateure und Museumsbahn ||bedrijfsvaardig
|-
|A ||1936 ||T 2 ||Eisenbahnmuseums Bochum-Dahlhausen ||bedrijfsvaardig
|-
|A ||1937 ||T 0508 ||Erixx ||bedrijfsvaardig
|-
|E ||1939 || - ||privé bezit ||-
|-
|D ||1940 ||T 1 ||Borkumer Kleinbahn ||bedrijfsvaardig  
|}


== Externe Verwijzingen ==
* [http://nmld.locaalspoor.nl/mbs.php?nmmd_obj=1057&nmmd_action=data Wismarer Schienenbus op website museum buurspoor (MBS)]

== Diverse motorwagens Wismarer Schienenbus Type Hanover ==

<gallery caption="Foto Galerij" widths="220px" heights="140px" perrow="4">
Bestand:VT133-2.jpg|<center>VT 133 - T 2 Eisenbahnmuseums Bochum-Dahlhausen</center>
Bestand:VT133-3.jpg|<center>VT 133 - T 2 Eisenbahnmuseums Bochum-Dahlhausen</center>

</gallery>


{| class="toccolours" style="font-size:85%; margin-top:1em; margin-bottom:-0.5em; border: 1px solid #aaa; padding: 5px; clear: both; width:100%;"
|
== <sup>Bronnen, Referenties en/of Voetnoten</sup> ==
<sup><references></references></sup>

|}


== Modellen ==
{{Märklin-vt89-svt133-modellen}}
{{Trix-vt89-modellen}}
{{Navigatie-grootspoor-db}}

[[Categorie:Treinstellen]][[Categorie:Treinstellen Duitsland]]