Help:Bronnen-referenties-voetnoten

Dit help-artikel beschrijft het gebruik van bronvermelding, referenties en/of voetnoten in artikelen.

Bronvermelding

Bronvermelding is het aangeven van de oorsprong van informatie en van verwerkte teksten, afbeeldingen en beeldfragmenten, die zijn gebruikt voor het creëren van een gepubliceerd werk/artikel.

Er zijn eigenlijk twee soorten bronnen:

1. Bronnen van informatie die verwerkt is in een gepubliceerd werk/artikel.
2. Bronnen van originele teksten en beelden, waarvan kopieën verwerkt zijn in een gepubliceerd werk/artikel, eventueel in bewerkte of vertaalde vorm; bijvoorbeeld de bron van een foto.

Beide soorten bronnen kunnen natuurlijk gecombineerd zijn: als iemand een tekst citeert om iets aan te tonen, is dat zowel een bron van informatie als een bron voor een gekopieerde originele tekst.

Bronvermeldingen in artikelen zijn van belang, met name om:

• de lezers of kijkers in staat te stellen de betrouwbaarheid van de informatie te beoordelen;
• anderen de gelegenheid te geven de informatie uit te diepen door nader onderzoek of deze te corrigeren.

Bronvermeldingen dienen er tevens voor om de maker van het origineel de 'eer' en waardering te geven waar hij of zij recht op heeft.
Bij het gebruikmaken van een citaat is bronvermelding zelfs auteursrechtelijk verplicht!

Een bron die, eventueel tegen betaling, voor iedereen toegankelijk is, is een openbare bron. Voorbeelden van openbare bronnen zijn:

• een Boek, document boek, of redactioneel artikel waar informatie uit is gehaald;
• informatie van een website op internet;
• een openbare collectie foto's, tekeningen, geluidsopnamen of filmbeelden;
• informatie afkomstig van een persbureau;
• informatie uit een persbericht;

Niet-openbare bronnen zijn:

• iets wat iemand in een gesprek of interview verteld heeft;
• een mededeling van een woordvoerder van een persoon of organisatie.
• de leverancier van een gebruikte foto, tekening, geluidsopname of filmfragment;
• een particuliere collectie foto's, tekeningen, geluidsopnamen of filmbeelden;

Referenties

Referenties zijn verwijzingen naar informatie ter ondersteuning van een bewering. Voorbeelden:

• een aanvulling op een sollicitatiebrief
• een verwijzing naar een voetnoot in de lopende tekst
• een meting of andere informatie waarnaar verwezen kan worden.

Voetnoten

Een voetnoot is een opmerking met betrekking tot een element uit een tekst, die onderaan de bladzijde wordt weergegeven waarop het te becommentariëren stuk tekst eindigt.

Een voetnoot kan twee functies vervullen:

• een nadere verklaring van of een opmerking bij de tekst
• een literatuurverwijzing geven, die dient als bronvermelding, met gegevens over de auteur(s), titel, naam van publicatie, deel/jaargang, bladzijde, jaartal.

Vanuit de hoofdtekst verwijst men door middel van superieure cijfers of symbolen naar de voetnoot, die dan begint met het symbool in de verwijzing. Als regel is de tekst van een voetnoot kleiner afgedrukt dan de hoofdtekst.

Algemene opmerking gebruik van referenties en voetnoten

Merk de volgende verschillen op:

• Niet elke referentie heeft noodzakelijkerwijs de vorm van een genummerde voetnoot:
  • Referenties kunnen gerealiseerd worden met externe links of andere verwijzingen rechtstreeks in de tekst van het artikel (zonder te verwijzen naar een lijst van referenties onderaan het artikel); het is echter niet de bedoeling in de tekst van een artikel externe links te plaatsen. Externe links horen onderaan.
  • Bronvermelding in Harvardstijl is een referentietechniek die niet met apart staande noten werkt maar met referenties tussen haakjes in de tekst zelf.
  • Artikelen in de 3railwiki kunnen ook een lijst met algemene referenties bevatten, zonder dat elk van deze referenties op een specifieke plaats in de tekst van het artikel aangehaald wordt.
• Niet elke voetnoot is ook een referentie:
  • Voetnoten kunnen ook gebruikt worden voor opmerkingen die niet naar externe bronnen verwijzen, denk daarbij aan een opmerking die de lijn van het betoog onderbreekt;
  • Soms wordt extern materiaal eerder vermeld als illustratie, of als bijkomende informatie zonder dat dit extern materiaal als eigenlijke bron voor een bewering gebruikt wordt.

Het gebruik van Bronvermelding, referenties en voetnoten

Het gebruik van bronvermeldingen, referenties en voetnoten is ingebouwd in de MediaWiki-software. Om de toepassing ervan zo gebruiksvriendelijk mogelijk te maken zijn er kortweg 2 manieren waar men gebruik van kan maken:

• Via inputboxen
• Via het sjabloon {{Appendix}}

Gebruik middels inputboxen

In elke categorie bevinden zich zgn. inputboxen voor het aanmaken van een nieuw artikel in die categorie.
Een inputbox is dan ook niets anders dan een sjabloon welke de gewenste layout van een artikel uit betreffende categorie heeft. In dit sjabloon is tevens het sjabloon {{Appendix}} ondergebracht en kan men dus bij het aanmaken van een artikel, bronnen, referenties en voetnoten desgewenst vermelden. Hoe dat moet, wordt verderop uitgelegd.

Gebruik middels het sjabloon "Appendix"

Indien je een artikel hebt aangemaakt buiten de beschikbare inputboxen om, zal het aangemaakte artikel nog niet voorzien zijn van de mogelijkheid om bronnen, referenties en/of voetnoten te plaatsen. Je dient het daarvoor bestemde sjabloon dan handmatig toe te voegen aan het artikel, door onderaan de regel {{subst:Sjabloon:Appendix}} toe te voegen en het artikel vervolgens op te slaan. Hierna kan je bronnen,referenties en/of voetnoten toevoegen, zoals hieronder wordt uitgelegd.

Het plaatsen van bronvermeldingen,referenties en/of voetnoten

De referenties of voetnoten zet je in de lopende tekst tussen <ref>...</ref>-tags.

Tekst.<ref>gevolgd door referentie</ref>

Het nummeren van de referenties/voetnoten gaat vanzelf: de software doet het voor je. Bij de tekst "Tekst", komt dan automatisch een nummertje te staan, welke je onderaan de pagina als referentie terugvindt met de tekst welke tussen <ref>...</ref>-tags is vermeldt. In dit geval dus "gevolgd door referentie".

Meerdere verwijzingen naar dezelfde bron, referentie en/of voetnoot

Zoek een naam voor de voetnoot waar je meerdere malen naar wil verwijzen, bijvoorbeeld: sympathieke naam.

<ref name="sympathieke naam">dit is de tekst die in de tweede voetnoot onderaan zal komen</ref>

Voor de volgende verwijzingen naar dezelfde voetnoot (in dit voorbeeld voetnoot 2), schrijf je

<ref name="sympathieke naam" />

Indien je nog niet weet welke van die verwijzingen eerst zal komen, kan je ook steeds de volledige voetnoottekst herhalen:

<ref name="sympathieke naam">dit is de tekst die in de tweede voetnoot onderaan zal komen</ref>.

Referentie gewenst

In het geval dat in een bestaand artikel een bron of referentie gewenst is, zoals bij discutabele feiten, kan men het sjabloon {{bron?}} gebruiken, om erop te wijzen dat hier een bewering staat die zou moeten worden gestaafd. Indien je dit sjabloon toepast op een artikel, laat dan een notitie/toelichting achter op de overlegpagina van betreffende artikel.

Bronnen, Referenties en/of Voetnoten

---