Isoleren van Z-Rails

Het isoleren van Z-rails

Het isoleren van de railstaven kan nodig zijn voor verschillende redenen:

• Het maken van een bloksysteem voor analoog of digitaal
• Het scheiden van de polen bij een keerlus
• Op grote banen is het mogelijk dat de stroombron onvoldoende ampères levert (stroomopname per loc is ca 500 mA). In dat geval dient de baan in verschillende secties met elk een stroombron gesplitst te worden.
  Meerdere trafo's parallel schakelen is geen goede oplossing. De stroom door de rails wordt bij elke loc ca 500 mA hoger, waardoor de rail warm kan worden. Daarnaast kan indien de spanning van de trafo's ongelijk is, er een lekstroom gaan lopen, die een (gedeeltelijke) kortsluiting kan veroorzaken.

(noot: bij wisselstroom, geen Z dus, is dit nóg belangrijker. Verschillende wisselstroom trafo's hebben maar zelden een gelijke uitgangsfase, waardoor kortsluitstromen vrijwel onvermijdbaar zijn).

Het isoleren volgens de Märklin methode:

Pak met een zeer fijn tangetje het lipje van de mof beet, en trek deze voorzichtig van de rail. Pas daarbij op dat de rail niet ten opzichte van de biels verschuift. Snij de plastic mof af, naar keuze enkelzijdig of dubbelzijdig. Bij dubbelzijdige isolatie moet uiteraard de mof van beide rails worden verwijderd. Schuif de mof op de rail, en plaats de volgende rail tegen de mof.

De verbinding met plastic moffen is veel minder degelijk dan met stalen moffen. De rails dienen daarom zeer goed gefixeerd te worden.

Zie ook Fixeren van Z-Rails

Om de isolatie ongedaan te maken kan de stalen mof teruggeplaatst worden

Het isoleren dmv het doorslijpen van rails

Diamantschijf van Dremel

Veel flexibeler dan de Märklin methode is het doorslijpen van rails. Dit kan met een fijne doorslijpschijf, of met een fijne metaalzaag. Met een metaalzaag wordt echter de snede gauw te breed. In de praktijk werkt een diamantschijf het beste. Mooi scherp en een dunne snede.

Omdat de snede ook met een diamantschijf al gauw te breed is gezien de wieldiameter, kan de snede opgevuld worden met een isolerend materiaal. Gebruik bijvoorbeeld twee componenten lijm hiervoor. Deze is te mengen en kan met een tandestoker tussen de rails aangebracht worden. Na het uitharden kan het teveel aan materiaal weggehaald worden met een scherp mesje of een slijpschijf. Omdat een dergelijke snede zo goed als onzichtbaar is kan het raadzaam zijn de rail te merken.

Bij een enkelzijdige isolatie is het tevens verstandig aan te geven aan welke zijde de snede zit.

---

Het doorslijpen kan gebeuren in het midden van de rail, en aan een uiteinde. Indien u aan het uiteinde doorslijpt, houdt er dan rekening mee dat de bielsen niet echt stevig klemmen. De railstaaf kan gaan glijden. Bij voorkeur minimaal 5 bielsen vanaf het uiteinde slijpen, meer is beter.

Indien een bocht wordt doorgeslepen, bedenk dan goed aan welke zijde geslepen moet worden, de binnen of de buitenzijde.

Het doorslijpen kan dwars op de spoorstaaf, of onder een hoek. In het algemeen is overdwars beter, tenzij de rijrichting van de trein steeds dezelfde is. Dan is het mogelijk om een scheve snede te maken. Deze moet dan van buiten naar binnen met de rijrichting mee zijn. Het is mogelijk dat de flens van een wiel in de snede "hapt". Op deze schaal is volledig glad afwerken vrijwel onmogelijk en de toleranties zijn klein.

Het ongedaan maken van de isolatie

Om een isolatie met behulp van plastic moffen ongedaan te maken worden reserve metalen moffen meegeleverd. Deze kunnen over voldoende afstand over de railstaaf geschoven worden en vormen dan weer een normale verbindingsmof. In de praktijk passen deze moffen echter heel strak om de rail, en vouwen de moffen met een beetje pech zo dubbel tijdens het opschuiven. Het is dan ook aan te bevelen om de mof met een zeer dunne schroevedraaier ietsje op te lossen om hem te kunnen opschuiven. Na het opschuiven moet de mof dan weer met een fijn tangetje worden vastgeklemd. Deze verbinding is echter nooit zo strak als het origineel. Vaak schuift de mof er weer af, of blijft deze aan de verkeerde rail hangen.

De mof heeft aan weerszijden een uitsparing (zie foto) waar de klem van de dwarsligger in hoort te vallen.

De moffen kunnen ook gebruikt worden bij het inkorten van rails.