Gebrook (versie 2) by Kaleb: verschil tussen versies

Uit 3rail Wiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k (Kaleb heeft de pagina Gebrook (by Kaleb) hernoemd naar Gebrook (versie 2) by Kaleb zonder een doorverwijzing achter te laten: Nieuw start dus nieuw baanplan)
 
(268 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{| class="wikitable" style="float:right; width:24%;"
+
{| class="wikitable" style="float:right; max-width: 500px; min-width:280px; width: 35%;"
! colspan="2" style= "background:#ff9e23"|''' Gebrooker baan (by Kaleb) ''' <!-- Vervang "naam van de baan" door de naam die je wilt hanteren. (bv '''De baan van Treinsmurf''' of '''Driebergen in miniatuur''') -->
+
! colspan="2" style= "background:#ff9e23"|''' Gebrooker baan (by Kaleb) (versie 2)'''
 
|-
 
|-
| colspan="2" | [[Bestand:Fase_3.jpg|thumb|500px|left|<center>Hoofdstation</center>]] <!-- Vervang "Foto-gezocht2.png" door de naam van de afbeelding die je hebt geupload -->
+
| colspan="2" | [[Bestand:Gebrook.jpg]]  
 
|-
 
|-
 
| colspan="2" | <center>''Baan specificaties:''</center>
 
| colspan="2" | <center>''Baan specificaties:''</center>
Regel 8: Regel 8:
 
| Rails : || [[:Categorie:Märklin C-Rail|C-Rail]] <br/>    <!-- Laat deze regel staan -->
 
| Rails : || [[:Categorie:Märklin C-Rail|C-Rail]] <br/>    <!-- Laat deze regel staan -->
 
|-
 
|-
| Land : || niet specifiek <br/> <!-- Vervang .. door het land welke de modelspoorbaan nabootst (bv. Nederland / Duitsland / Oostenrijk / Zwitserland etc.) -->
+
| Thema : || Groot fictief grensstation met haventje en werkplaats <br/>
 
|-
 
|-
| Thema : || Groot fictief grensstation met haventje en werkplaats <br/> <!-- Vervang .. door het thema (bv. Berglandschap, stationsgebied met rangeermogelijkheid, Polderlandschap) -->
+
| Besturing: || ECoS2 icm Koploper<sup>1</sup> <br/>
 
|-
 
|-
| Tijdperk: || 1 t/m 8 (ofwel alles wat ik mooi vind)<br/>  <!-- Vervang de .. door het tijdperk zoals bijvoorbeeld I, II, III, IV etc. -->
+
| Ontwerp: || by Kaleb (m.b.v. Anyrail<sup>2</sup>)<br/>  
 
|-
 
|-
| Besturing: || ECoS2 icm Koploper <br/>  <!-- Vervang de .. door de gebruikte besturing (bv. Analoge transformator/Märklin Mobile Station II, Central Station (CS1) etc.) -->
+
| Topic: || [https://forum.3rail.nl/index.php?topic=68769.0 Praattopic over de bouw <klik>.] <br/>  
 
|-
 
|-
| Ontwerp: || by Kaleb <br/>  <!-- Vervang de .. door het bedrijfsnummer van de locomotief -->
+
| Anyrail: || [https://wiki.3rail.nl/images/4/4f/Baanplan_v3.zip Gebrooker Baanplan (zip)] <br/>  
|-
 
| Topic: || https://forum.3rail.nl/index.php?topic=68769.0 <br/>  <!-- Vervang de .. door het praattopic -->  
 
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
  
 
== Inleiding ==  
 
== Inleiding ==  
<!-- Plaats hierna een beschrijving van je modelspoorbaan, b.v. hoe je tot de bouw van deze baan gekomen bent, wat de baan moet uitbeelden etc. -->
 
Gebrook is groot (fictief) station in een grensregio. Er komen veel internationale treinen (personen en goederen) terwijl er ook ruimte is voor museummaterieel.
 
  
Daarbij is er (van oudsher) een haventje voor overslag van goederen en een Werkplaats met draaischijf voor het onderhoud van locomotieven en museum materieel.
+
=== Geschiedenis Gebrook ===
 +
Vroeger was (het fictieve) Gebrook een klein grensstadje met een eindstation.
 +
Naast een paar perron sporen was er ook een omloopspoor en draaischijf met werkplaats voor het draaien, verzorgen en onderhouden van stoomlocomotieven van de nationale spoorweg.
 +
Tevens was er een aansluiting naar een haven voor het verladen van goederen. <br>
 +
<br>
 +
Het baanplan zag er toen als volgt uit:
 +
<br style="clear:both" />
 +
[[Bestand:geschiedenis1.jpg|80%|left|<center>''Situatie halverwege 19e eeuw''</center>]]
 +
<br style="clear:both" />
  
 +
=== Ontwikkeling door de jaren heen ===
  
Nadat een trein het station heeft aangedaan verdwijnt deze uit het zicht naar het schaduwstation.
+
Door het samengaan van Gebrook met diverse dorpen in de regio (nationaal en internationaal) waarbij er een herverdeling van grond tussen de 2 buurlanden heeft plaatsgevonden, is Gebrook uitgegroeid tot een middelgrote grensstad. Er ontstonden treinverbindingen naar zowel landelijke als internationale bestemmingen. En een stationsgebouw met douane faciliteiten werd noodzakelijk. De treinverbindingen werden in die tijd nog strikt gescheiden zodat er nog geen sprake was van doorgaande reizigersverkeer. Vanwege de nieuwe grensfunctie is wel het doorgaanden internationale goederen vervoer ontstaan.  
  
Het rijden op de hoofdbaan wordt geheel automatisch door een laptop met Koploper afgehandeld.
+
Diverse aanpassingen in het sporenplan en ontstaan van het douane-station hebben ertoe geleid dat het stationsgebied flink gegroeid is.<br>
Het rangeren wordt volledig handmatig (ECoS2 en MS1) uitgevoerd. Wissels worden met de hand omgezet en gemonitord.
+
<br style="clear:both" />
 +
[[Bestand:geschiedenis.jpg|80%|left|<center>''Situatie begin 20e eeuw''</center>]]
 +
<br style="clear:both" />
  
 +
=== Huidige situatie ===
 +
Gebrook is inmiddels groot internationaal station in een grensregio. Er komen veel internationale treinen (personen en goederen) terwijl er ook ruimte is voor museummaterieel. Diverse oude treinen zijn door een museum opgekocht en rijvaardig gehouden. Dit museum kan van de oude (originele) sporen aan de zuidkant gebruik blijven maken. Het oude haventje voor overslag van goederen en een Werkplaats met draaischijf voor het onderhoud van locomotieven zijn door het museum overgenomen.<br>
  
Aanvankelijk is in 2018/2019 begonnen met M-rails. Begin 2020 is alles omgebouwd naar C-rail vanwege de hogere betrouwbaarheid hiervan.
+
<br style="clear:both" />
 
+
[[Bestand:Huidig.jpg|80%|left|<center>''Huidige situatie''</center>]]
Bijkomend gevolg is dat de baan gedeeltelijk met stroomdetectie werkt (schaduwstations) en gedeeltelijk met massadetectie.
 
Dit zou geen noemenswaardige problemen opleveren. Echter moet er wel rekening worden gehouden met de positie van een sleper (trek- duw combinaties en treinstellen).
 
 
 
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
== Ruimte ==
+
== Software en Hardware (baanbesturing) ==
<!-- Plaats hierna een korte beschrijving van de ruimte die je tot je beschikking hebt voor de baan en waar deze is gesitueerd (zolder, kelder oid). Vermeldt ook bijzonderheden zoals b.v. trapgat, schuindak. Laat de regel <br style="clear:both" /> staan.-->
 
De ruimte op zolder beslaat twee kamers van ongeveer 480x290 en 350x310 beide met aan één kant een schuin dak.
 
 
 
In kamer 1 (treinkamer) komt een 2-laags schaduwstation (50cm diep) en het hoofdstation. In kamer 2 (schaduwkamer) komt een schaduwstation voor een 20-tal treinen.
 
Helaas is het niet mogelijk de tussenliggende muur te verwijderen waardoor middels een gat beide kamers met elkaar zijn verbonden.
 
  
 +
=== Software ===
  
Het totaal is opgedeeld in een aantal fases:
+
* Voor de controle van het rijden wordt gebruik gemaakt van [https://www.pahasoft.nl/ Koploper]<sup>1</sup>.
 +
* Voor het ontwerpen van de baan is gebruik gemaakt van [https://www.anyrail.com/nl Anyrail]<sup>2</sup>.
 +
* [http://ecoscab.at.ua/ ECoS Cab] en [http://touchcab.com/ TouchCab] (beide voor iPhone en iPad)
  
- '''Fase 1''' : Helix en Schaduwstation 100 en 200
+
<br style="clear:both" />
  
- '''Fase 2''' : Zijkamer met schaduwstation 500 en 600
+
=== Hardware ===
  
- '''Fase 3''' : Hoofdstation (300 en 400)
+
* ESU ECoS2 centrale
 +
* ESU Booster (2x)
 +
* ESU Mobile control
 +
* Märklin MS1
 +
* Digikeijs DR4018 schakeldecoders (wissels)
 +
* Rosoft SDD(8) (seinen)
 +
* Rosoft S88n (massadetectie met diodetruc en stroomdetectie)
 +
* [https://www.floodland.nl/aim/info_lichtsluis_1.htm Lichtsluizen] + [https://www.floodland.nl/aim/info_78xx_1.htm universeel voeding] (zelfbouw vlgs H. Maaskant)
  
- '''Fase 4''' : Haven en werkplaats
+
<br style="clear:both" />
  
- '''Fase 5''' : Scenery en verdere afwerking
+
== Ruimte ==
 +
De ruimte op zolder beslaat twee kamers van ongeveer 480x290 en 350x310 beide met aan één kant een schuin dak.
  
 +
In kamer 1 (treinkamer) komt een 2-laags schaduwstation (50cm diep) en het hoofdstation. In kamer 2 (schaduwkamer) komt een schaduwstation voor een 20-tal treinen. <br>
 +
Helaas is het niet mogelijk de tussenliggende muur te verwijderen waardoor middels een gat beide kamers met elkaar zijn verbonden.
  
 +
Het totaal is opgedeeld in een aantal fases:
  
<!-- Indien je foto's wilt plaatsen van de ruimte, upload deze naar de wiki en vul de bestandsnaam in op de plek van "Bestandsnaam-geuploade-fotox.jpg" en vul tussen de quotes een korte beschrijving in. Verwijder deze regel in zijn geheel en verwijder tevens de pijl-regel na de gallery.
+
* '''Fase 1''' : Helix en Schaduwstation (100 en 200)
 
+
* '''Fase 2''' : Zijkamer met schaduwstation (500 en 600)
<gallery caption="Ruimte" widths="220px" heights="140px" perrow="4">
+
* '''Fase 3''' : Hoofdstation (300 en 400)  '''''<-- actuele status'''''
Bestand:Bestandsnaam-geuploade-foto-1.jpg|<center>''Korte tekst bij foto 1''</center>
+
* '''Fase 4''' : Haven en werkplaats
Bestand:Bestandsnaam-geuploade-foto-2.jpg|<center>''Korte tekst bij foto 2''</center>
+
* '''Fase 5''' : Scenery en verdere afwerking
Bestand:Bestandsnaam-geuploade-foto-3.jpg|<center>''Korte tekst bij foto 3''</center>
 
Bestand:Bestandsnaam-geuploade-foto-4.jpg|<center>''Korte tekst bij foto 4''</center>
 
</gallery>
 
-->
 
  
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
== Ontwerp en bouw ==
+
== Voorwaarden en ontwerp ==
 
=== Randvoorwaarden ===
 
=== Randvoorwaarden ===
 
<!-- Plaats hierna een beschrijving van het ontwerp (waarmee is het ontwerp gemaakt, uit hoeveel nivo's bestaat de baan, etc. -->
 
<!-- Plaats hierna een beschrijving van het ontwerp (waarmee is het ontwerp gemaakt, uit hoeveel nivo's bestaat de baan, etc. -->
 
Na een aantal leermomenten in het verleden heb ik de volgende "vereisten" voor het ontwerp opgesteld:
 
Na een aantal leermomenten in het verleden heb ik de volgende "vereisten" voor het ontwerp opgesteld:
  
 +
* Hoofdstation met 2-richting verkeer waarbij personentreinen, goederentreinen en lokale treinen en museumtreinen eigen sporen hebben per richting
 +
* Als een trein vertrokken is uit het station moet deze ALTIJD eerst door het schaduwstation #100
 +
* Pendelspoortje op het station naast het stationsgebouw
 +
* Museumstation en overlaad station met omloop- en rangeermogelijkheden tegenover station
 +
* Havenspoortje bij de haven met laadkraan
 +
* Verzorgins-/werkplaats met draaischijf
 +
* Schaduwstation met 2 verdiepingen (maximaal 50cm diep) langs muur
 +
* Misschien opstelsporen extra kamer
 +
* Bovenste tafel sterk genoeg om op te zitten
 +
* Rechtop zitten onder de tafel mogelijk moet zijn
 +
* GEEN mdf ivm vochtigheid
 +
* Automatisch rijden en schakelen van de hoofdbaan middels Koploper
 +
* Handmatig bedienen en rijden van rangeer-, haven- en werkplaatsgebied
 +
<br style="clear:both" />
  
- Hoofdstation met 2-richting verkeer waarbij personentreinen, goederentreinen en lokale treinen en museumtreinen eigen sporen hebben per richting
+
=== Fase 1 (helix en schaduwstation 100 en 200) ===
 
 
- Als een trein vertrokken is uit het station moet deze ALTIJD eerst door het schaduwstation 100
 
 
 
- Pendelspoortje op het station naast het stationsgebouw
 
 
 
- Museumstation en overlaad station met omloop- en rangeermogelijkheden tegenover station
 
 
 
- Havenspoortje bij de haven met laadkraan
 
 
 
- Verzorgins-/werkplaats met draaischijf
 
 
 
- Schaduwstation met 2 verdiepingen (maximaal 60cm diep) langs muur
 
 
 
- Misschien opstelsporen extra kamer
 
 
 
- Bovenste tafel sterk genoeg om op te zitten
 
 
 
- Rechtop zitten onder de tafel mogelijk moet zijn
 
 
 
- GEEN mdf ivm vochtigheid
 
 
 
- Automatisch rijden en schakelen van de hoofdbaan middels Koploper
 
 
 
- Handmatig bedienen en rijden van rangeer-, haven- en werkplaatsgebied
 
  
 +
==== Helix ====
 +
[[Bestand:Helix.jpg|80%|left|<center>''* Helix is hier nog voorzien van M-rails. Inmiddels is alles omgebouwd naar C-rails''</center>]]
 +
<br style="clear:both" />
 +
Tussen de lagen van het schaduwstation komt ongeveer 20 cm. Dit zou voldoende moeten zijn om problemen op te lossen.<br>
 +
Het hoogte verschil wordt opgevangen door een helix met dubbelspoor (R1 en R2). Van onder naar boven (buitenbaan) komt er komend vanuit #100 een aftakking naar #200.<br>
 +
Van boven naar onder (binnenbaan) komen er geen aftakkingen.<br>
 +
Om rijlengte te winnen worden in 2x 2 rechte rails per winding toegevoegd. Hierdoor blijft het stijgingspercentage rond de 2,5%.<br>
 +
De helix (4 windingen) is als montage pakket besteld hetgeen veel zaag- en meetwerk bespaart.<br>
  
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
=== Helix ===
+
==== Schaduwstation 100 ====
[[Bestand:Helix.jpg|thumb|800px|left|<center>''* Helix is hier nog voorzien van M-rails. Inmiddels is alles omgebouwd naar C-rails''</center>]]  
+
[[Bestand:Plan100.jpg|80%|left|<center>Schaduwstation 100</center>]]  
Tussen de lagen van het schaduwstation komt ongeveer 20 cm. Dit zou voldoende moeten zijn om problemen op te lossen.
 
 
 
Het hoogte verschil wordt opgevangen door een helix met dubbelspoor (R1 en R2). Van onder naar boven (buitenbaan) komt er komend vanuit #100 een aftakking naar #200. Van boven naar onder (binnenbaan) komen er geen aftakkingen.
 
 
 
Om rijlengte te winnen worden in 2x 2 rechte rails per winding toegevoegd. Hierdoor blijft het stijgingspercentage rond de 2,5%.
 
 
 
De helix (4 windingen) is als montage pakket besteld hetgeen veel zaag- en meetwerk bespaart.
 
 
 
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
 
+
In dit (onderste) schaduwstation zijn 10 blokken voorzien (5 sporen van 2 blokken) en een keerlus terug naar de helix.<br>
=== Schaduwstation (100) ===
+
Koploper is zodanig ingericht dat middels 2 lichtsluizen de beschikbare lengte dynamisch kan worden bepaald. Kortom: 2 lichtsluizen/bezetmelders bewaken 10 blokken.<br>
[[Bestand:Plan100.jpg|thumb|800px|left|<center>Schaduwstation 100</center>]]
+
Vanuit de keerlus en door de helix omhoog kan worden gekozen voor #200 of via de helix door naar #300.<br>
In dit (onderste) schaduwstation zijn 10 blokken voorzien (5 sporen van 2 blokken) en een keerlus terug naar de helix.
 
 
 
Koploper is zodanig ingericht dat middels 2 lichtsluizen de beschikbare lengte dynamisch kan worden bepaald. Kortom: 2 lichtsluizen/bezetmelders bewaken 10 blokken.
 
 
 
Vanuit de keerlus en door de helix omhoog kan worden gekozen voor #200 of via de helix door naar #300.
 
 
 
 
Alle treinen die uit het hoofdstation komen moeten altijd eerst naar dit schaduwstation.
 
Alle treinen die uit het hoofdstation komen moeten altijd eerst naar dit schaduwstation.
  
 +
<br style="clear:both" />
  
 +
==== Schaduwstation 200 ====
 +
[[Bestand:Plan200.jpg|80%|left|<center>Schaduwstation 200</center>]]
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
 
+
In dit (bovenste) schaduwstation zijn 10 blokken voorzien (5 sporen van 2 blokken), een doorgang naar/van de zijkamer en een keerlus terug naar de helix.<br>
=== Schaduwstation (200) ===
+
Ook hier is Koploper zodanig ingericht dat middels 2 lichtsluizen de beschikbare lengte dynamisch kan worden bepaald.<br>
[[Bestand:Plan200.jpg|thumb|800px|left|<center>Schaduwstation 200</center>]]
 
In dit (bovenste) schaduwstation zijn 10 blokken voorzien (5 sporen van 2 blokken), een doorgang naar/van de zijkamer en een keerlus terug naar de helix.
 
 
 
Ook hier is Koploper zodanig ingericht dat middels 2 lichtsluizen de beschikbare lengte dynamisch kan worden bepaald.
 
 
 
 
Vanuit dit schaduwstation kan worden gekozen om naar #500 te rijden of via de keerlus naar de helix en door naar #300.
 
Vanuit dit schaduwstation kan worden gekozen om naar #500 te rijden of via de keerlus naar de helix en door naar #300.
 
 
  
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
=== Hoofdstation (300) en rangeren (400) ===
+
=== Fase 2 (schaduwstation 500 en 600) ===
[[Bestand:Fase_3.jpg|thumb|800px|left|<center>Hoofdstation</center>]]
 
Hier gebeurt het. Groot internationaal station met de volgende indeling:
 
 
 
 
 
- Spoor 1 is een van rechts komend kopspoor voor lokale treinstellen.
 
 
 
- Spoor 2 is een doorgaand spoor voor lokale en regionale treinen.
 
 
 
- Spoor 3 is een doorgaand spoor specifiek voor (inter)nationale goederentreinen.
 
 
 
- Spoor 4 is een doorgaand personenspoor voor intercity en internationale treinen
 
 
 
- spoor 5 is een van links komend kopspoor voor lokale en regionale treinstellen.
 
 
 
- Spoor 6 is een doorgaand personenspoor voor intercity en internationale treinen
 
 
 
- Spoor 7 is een doorgaand spoor specifiek voor (inter)nationale goederentreinen.
 
 
 
- Spoor 8 is een doorgaand spoor voor lokale, regionale en museumtreinen
 
 
 
- Spoor 9 is een doorgaand spoor voor lokale, regionale en museumtreinen
 
 
 
- Spoor 10 is een handmatig bewaakt rangeer- en omloopspoor en tevens verbinding tussen haven en werkplaats (#400)
 
 
 
- links een (oud) haventje met overslag en 4 kopsporen en mogelijkheid treinen uit de automatische loop van Koploper te halen
 
 
 
- rechts is een draaischijf, werkplaats, koleninstallatie en dieselpomp
 
 
 
- tussen beide gebieden loopt een "onbewaakt" omloopspoor (onderste spoor langs station)
 
 
 
- in- en uitrij spoor ("keerlus" links onder) voor langere treinen te ontkoppelen en samenstellen
 
 
 
 
 
Er mag alleen worden gerangeerd als in Koploper de functie "rangeren" actief is.
 
Gezamenlijke wissels en spoor 9 worden dan door Koploper geblokkeerd zodat handmatig bediende treinen niet op de hoofdbaan kunnen komen.
 
  
 +
[[Bestand:Fase_2.jpg|80%|left|<center>Schaduwstation 500 en 600</center>]]
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
=== Schaduwstation (500) ===
+
'''Schaduwstation 500'''
[[Bestand:Plan500.jpg|thumb|800px|left|<center>Schaduwstation 500</center>]]
 
In dit schaduwstation in de naast gelegen kamer zijn 10 blokken voorzien (5 sporen van 2 blokken). Vanuit dit schaduw station kan alleen naar #600 worden gereden.
 
  
 +
In schaduwstation #500 (boven en links) in de naast gelegen kamer zijn 10 blokken voorzien (5 sporen van 2 blokken).<br>
 +
Vanuit dit schaduw station kan alleen naar #600 worden gereden.<br>
 
Ook hier is Koploper zodanig ingericht dat middels 2 lichtsluizen de beschikbare lengte dynamisch kan worden bepaald.
 
Ook hier is Koploper zodanig ingericht dat middels 2 lichtsluizen de beschikbare lengte dynamisch kan worden bepaald.
  
 +
'''Schaduwstation 600'''
  
 +
In schaduwstation #600 (rechts en onder) in de naast gelegen kamer zijn 14 blokken voorzien (7 sporen van 2 blokken). <br>
 +
Vanuit dit schaduwstation kan alleen via de keerlus van #200 naar de helix en #300 worden gereden.<br>
 +
Ook hier is Koploper zodanig ingericht dat middels 2 lichtsluizen de beschikbare lengte dynamisch kan worden bepaald. <br>
 +
Vanwege de breedte van de sporen zijn per kant 2 IR-leds parallel aangesloten.
  
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
=== Schaduwstation (600) ===
+
=== Fase 3 (hoofdstation en rangeergedeelte ===
[[Bestand:Plan600.jpg|thumb|800px|left|<center>Schaduwstation 600</center>]]  
+
[[Bestand:Fase_3.jpg|80%|left|<center>Hoofdstation</center>]]
In dit 2e schaduwstation in de naast gelegen kamer zijn 14 blokken voorzien (7 sporen van 2 blokken). Vanuit dit schaduwstation kan alleen via de keerlus van #200 naar de helix en #300 worden gereden.
+
<br style="clear:both" />
  
Ook hier is Koploper zodanig ingericht dat middels 2 lichtsluizen de beschikbare lengte dynamisch kan worden bepaald. Vanwege de breedte van de sporen zijn per kant 2 IR-leds parallel aangesloten.
+
Hier gebeurt het. Groot internationaal station met de volgende indeling:
  
 +
* Spoor 1 is een van rechts komend kopspoor voor lokale treinstellen.
 +
* Spoor 2 is een doorgaand spoor voor (kleinere) lokale en regionale treinen.
 +
* Spoor 3 is een doorgaand spoor specifiek voor (inter)nationale goederentreinen.
 +
* Spoor 4 is een doorgaand personenspoor voor intercity en internationale treinen
 +
* spoor 5 is een van links komend kopspoor voor lokale en regionale treinstellen.
 +
* Spoor 6 is een doorgaand personenspoor voor intercity en internationale treinen
 +
* Spoor 7 is een doorgaand spoor specifiek voor (inter)nationale goederentreinen.
 +
* Spoor 8 is een doorgaand spoor voor (kleinere) lokale, regionale en museumtreinen
 +
* Spoor 9 is een doorgaand spoor voor (kleinere) lokale, regionale en museumtreinen
 +
* Spoor 10 is een handmatig bewaakt rangeer- en omloopspoor en tevens verbinding tussen haven en werkplaats (#400)
 +
* links een (oud) haventje met overslag en 4 kopsporen en mogelijkheid treinen uit de automatische loop van Koploper te halen
 +
* rechts is een draaischijf, werkplaats, koleninstallatie en dieselpomp
 +
* tussen beide gebieden loopt een "onbewaakt" omloopspoor (spoor 10: onderste spoor langs station)
 +
* in- en uitrij spoor ("keerlus" links onder) voor langere treinen te ontkoppelen en samenstellen
  
 +
Er mag alleen worden gerangeerd als in Koploper de functie "rangeren" actief is.<br>
 +
Gezamenlijke wissels en spoor 9 worden dan door Koploper geblokkeerd zodat handmatig bediende treinen niet op de hoofdbaan kunnen komen.
  
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
Regel 209: Regel 187:
 
== Techniek ==
 
== Techniek ==
 
<!-- Beschrijf hier het volgende stuk van de baanbouw. Indien je foto's wil plaatsen  kopieer dan een gallery, upload de foto's en plaats de bestandsnamen in de gallery. Indien je een enkele foto wilt plaatsen zie [[Help:Gebruik van bestanden]] -->
 
<!-- Beschrijf hier het volgende stuk van de baanbouw. Indien je foto's wil plaatsen  kopieer dan een gallery, upload de foto's en plaats de bestandsnamen in de gallery. Indien je een enkele foto wilt plaatsen zie [[Help:Gebruik van bestanden]] -->
De baan wordt gestuurd vanuit Koploper voor het automatisch afhandelen van het hoofdstation en de schaduw stations.
+
De baan wordt gestuurd vanuit de computer met het programma Koploper voor het automatisch afhandelen van het hoofdstation en de schaduw stations.<br>
 
 
 
De haven en de werkplaats worden het de "hand" bestuurd middels de ECoS of gekoppelde MS1.
 
De haven en de werkplaats worden het de "hand" bestuurd middels de ECoS of gekoppelde MS1.
  
 
=== Baanstroom ===
 
=== Baanstroom ===
  
De stroomverzorging is als volgt:
+
De stroomverzorging is als volgt:<br>
 
+
# Hoofdstation (300 en 400) wordt verzorgt door een ECoS2 (fase 3 gedeelte), welke ook gekoppeld is aan een laptop met Koploper, MS1 en ECoS mobile control.
1. Hoofdstation (300 en 400) wordt verzorgt door een ECoS2 (welke ook gekoppeld is aan een laptop met Koploper) en MS1 en ECoS mobile control.
+
# Schaduwstation (100 en 200) worden verzorgt door een ESU-Booster #1 (fase 1 gedeelte)
 
+
# Schaduwstation (500 en 600) worden verzorgt door een ESU-Booster #2 (fase 2 gedeelte)
2. Schaduwstation (100 en 200) worden verzorgt door een ESU-Booster #1
+
# Wisselaandrijvingen en seinen worden gevoed middels een 16V DC (ex)computer-adapter
 
+
# Bedientafel (LED's etc) worden gevoed middels een analoge lichttrafo (16v-AC) en omvormer (12v-DC)
3. Schaduwstation (500 en 600) worden verzorgt door een ESU-Booster #2
+
# Verlichting LED-strips in schaduwstation worden gevoed middels een 12V DC adapter welke deels ook teruggebracht is naar 9V DC
 
+
# Scenery verlichting worden gevoed door een 3-tal 5V DV (4amp) adapters
4. Wisselaandrijvingen en seinen worden gevoed middels een 17V DC (ex)computer-adapter
+
# Verlichting wissels, stootblokken etc. worden gevoed door een 16v AC lichttrafo.
 
 
5. Bedientafel (LED's etc) worden gevoed middels een analoge lichttrafo (16v-AC) en omvormer (12v-DC)
 
 
 
6. Verlichting LED-strips in schaduwstation worden gevoed middels een 12V DC adapter
 
 
 
7. Scenery verlichting worden gevoed door een 3-tal 5V DV (4amp) adapters
 
  
 
=== Apparatuur ===
 
=== Apparatuur ===
 
+
De stroomvoorziening van de apparatuur wordt verzorgt door een 8-voudige schakelswitch:<br>
[[Bestand:Stroom1.jpg|thumb|1000px|left|<center>Stroom-switch treinbaan</center>]]
+
# ESU loc-programmer
De stroomvoorziening van de apparatuur wordt verzorgt door een 8-voudige schakelswitch:
+
# ESU ECoS II  
 
+
# ESU booster 1
1. ESU loc-programmer
+
# ECU booster 2
 
+
# Märklin Lichttrafo
2. ESU ECoS II  
+
# Analoge Märklin trafo
 
+
# Gelijkstroom adapters
3. ESU booster 1
+
# Extern 230v stopcontact
 
+
[[Bestand:Stroom1.jpg|80%|left|<center>Stroom-switch treinbaan</center>]]
4. ECU booster 2
 
 
 
5. ''(vrije aansluiting)''
 
 
 
6. Analoge Märklin trafo
 
 
 
7. Wisselstroom adapters
 
 
 
8. Extern 230v stopcontact
 
 
 
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
[[Bestand:Stroom2.jpg|thumb|1000px|left|<center>Stroom-switch werk bureau</center>]]
 
Een zelfde switch is ook aanwezig op het werk bureau:
 
 
1. Bureau lamp (LED instelbaar)
 
  
2. LAB-1 soldeer- en meetstation
 
 
3. Analoge Märklin trafo
 
 
4. Oplader accuboor
 
 
5. Oplader accudremel
 
 
6. Stopcontact op bureau
 
 
7. ''(vrije aansluiting)''
 
 
8. ''(vrije aansluiting)''
 
  
 +
Een zelfde switch is ook aanwezig op het werk bureau:<br>
 +
# Bureau lamp (LED instelbaar)
 +
# LAB-1 soldeer- en meetstation
 +
# Analoge Märklin trafo
 +
# Oplader accuboor
 +
# Oplader accudremel
 +
# Stopcontact op bureau
 +
# ''(vrije aansluiting)''
 +
# ''(vrije aansluiting)''
 +
[[Bestand:Stroom2.jpg|80%|left|<center>Stroom-switch werk bureau</center>]]
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
 
=== Gelijkstroom ===
 
=== Gelijkstroom ===
  
[[Bestand:DCmeters.jpg|thumb|500px|left|<center>DC controle meters</center>]]
 
 
Er zijn een 6-tal '''''gelijkstroom''''' adapters in gebruik te weten:
 
Er zijn een 6-tal '''''gelijkstroom''''' adapters in gebruik te weten:
  
1. 16v t.b.v. wissel- en seindecoders onder de baan
+
# 16v t.b.v. wissel- en seindecoders onder de baan
 
+
# 12v t.b.v. verlichting schaduwstations en koeling
2. 12v t.b.v. verlichting schaduwstations
+
# 12v t.b.v. scenery (evt. naar 9 volt verlaagd)
 
+
# 5v t.b.v. scenery
3. 12v t.b.v. koeling bediening en andere accesoires
+
# 5v t.b.v. scenery
 
+
# 5v t.b.v. scenery
4. 5v t.b.v. scenery
 
 
 
5. 5v t.b.v. scenery
 
 
 
6. 5v t.b.v. scenery
 
 
 
  
 
Iedere adapter is voorzien van een aan/uit schakelaar en controle meter.
 
Iedere adapter is voorzien van een aan/uit schakelaar en controle meter.
  
 +
[[Bestand:DCmeters.jpg|80%|left|<center>DC controle meters</center>]]
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
Regel 300: Regel 248:
  
  
Boven de stroomvoorziening zijn er nog diverse bedien knoppen waar ik makkelijk zaken mee kan regelen:
+
Boven de stroomvoorziening zijn er nog diverse bedien knoppen waar ik makkelijk zaken mee kan regelen:<br>
 
+
* bepaalde blokken verbieden in Koploper
- bepaalde blokken verbieden in Koploper
+
* rijmodus in Koploper schakelen
 
+
* programeerrail uitgang
- rijmodus in Koploper schakelen
+
* noodstop
 
 
- programeerrail uitgang
 
 
 
- noodstop
 
 
 
<br style="clear:both" />
 
[[Bestand:Infopaneel.jpg|thumb|500px|left|<center>Info paneel</center>]]
 
Diverse functies hebben een controle led op het info paneel.
 
  
 +
Diverse functies hebben een controle led op het info paneel.<br>
 
Hier is o.a. de bewaking van de 8 lichtsluizen in de schaduwstations. De LEDs kunnen rood oplichten (sluis bezet) of groen (sluis vrij)
 
Hier is o.a. de bewaking van de 8 lichtsluizen in de schaduwstations. De LEDs kunnen rood oplichten (sluis bezet) of groen (sluis vrij)
 
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
 
==== Route bepaling ====
 
==== Route bepaling ====
[[Bestand:1-blok.jpg|thumb|500px|left|<center>Blokkeren</center>]]
+
Door deze 4 knoppen (on/off) kan ik in Koploper bepaalde routes blokkeren. Dit zijn:<br>
Door deze 4 knoppen (on/off) kan ik in Koploper bepaalde routes blokkeren. Dit zijn:
+
* 299  --> treinen mogen niet vanuit station 100 via de helix door naar 300 maar moet via 200
 
+
* 599  --> treinen mogen geen gebruik maken van de keerlus in 200 maar moeten naar 500
- 299  --> treinen mogen niet vanuit station 100 via de helix door naar 300 maar moet via 200
+
* 500  --> treinen mogen niet van 200 naar 500/600 maar moeten terug naar helix (300)
 
+
* 310  --> er mag gerangeerd worden en blok 310 wordt geblokkeerd voor automatisch verkeer
- 599  --> treinen mogen geen gebruik maken van de keerlus in 200 maar moeten naar 500
+
<br style="clear:both" />
 
+
[[Bestand:1-blok.jpg|80%|left|<center>Blokkeren</center>]]
- 500  --> treinen mogen niet van 200 naar 500/600 maar moeten terug naar helix (300)
+
<br style="clear:both" />
 
+
Op het info paneel (uiterst links) gaat voor het betreffende blok een controle led branden.
- 310  --> er mag gerangeerd worden en blok 310 wordt geblokkeerd voor automatisch verkeer
+
[[Bestand:Infopaneel.jpg|80%|left|<center>Info paneel</center>]]
 
 
 
 
Op het info paneel gaat voor het betreffende blok een controle led branden.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
 
==== Koploper modus ====
 
==== Koploper modus ====
[[Bestand:2-KL-modus.jpg|thumb|500px|left|<center>Koploper modus</center>]]
 
In koploper kan met verschillende modi worden gereden. Dit zijn:
 
 
- Stop rijden
 
 
- Naar opstelsporen
 
 
- Rijden volgens bestemming
 
 
- Automatisch rijden
 
  
 +
In koploper kan met verschillende modi worden gereden. Dit zijn:<br>
 +
* <STOP> Stop rijden
 +
* <WEGZ> Naar opstelsporen
 +
* <DOEL> Rijden volgens bestemming
 +
* <AUTO> Automatisch rijden
  
 
Middels drukknoppen (puls) naar een bezet melder kan dit gekozen worden. In Koploper zijn speciale functies ingericht zodat het LEDje van de geselecteerde modus blijft branden.
 
Middels drukknoppen (puls) naar een bezet melder kan dit gekozen worden. In Koploper zijn speciale functies ingericht zodat het LEDje van de geselecteerde modus blijft branden.
 +
[[Bestand:2-KL-modus.jpg|80%|left|<center>Koploper modus</center>]]
 +
<br style="clear:both" />
  
 +
==== Programeer rail ====
  
 +
Voor het testen programmeren van locomotieven heb ik diverse mogelijkheden en aansluitingen.<br>
 +
Deze mogelijkheden zijn te kiezen op het Info paneel (zie boven):<br>
 +
* ESU lok-programmer
 +
* ECU ECoS 2 centrale
 +
* Analoge trafo (testen)
  
 +
Hierbij kan gekozen worden voor het programmeerspoor (op de baan zelf) of de programmeerrail uitgang.
  
 +
Tevens is er een 16vAC aansluiting en een noodstop voor Koploper.
 +
[[Bestand:3-Ptog-rail.jpg|80%|left|<center>Programmeer rail</center>]]
  
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
==== Programeer rail ====
+
De programmeer uitgang is ook doorverbonden naar het werkbureau alwaar ook een analoge test trafo aanwezig is.
[[Bestand:3-Ptog-rail.jpg|thumb|500px|left|<center>Programmeer rail</center>]]
+
[[Bestand:Buro-rail.jpg|80%|left|<center>Programmeer aansluiting op het bureau</center>]]
Voor het testen programmeren van locomotieven heb ik diverse mogelijkheden en aansluitingen.
+
<br style="clear:both" />
  
Deze mogelijkheden zijn te kiezen op het Info paneel (zie boven):
+
=== Bekabeling ===
  
- ESU lok-programmer
+
Voor het aansluiten van diverse hardware is de volgende bekabeling gebruikt:<br>
  
- ECU ECoS 2 centrale
+
{| class="wikitable"
 +
|+ Kleurcodering
 +
|-
 +
! Kleur !! Bestemming
 +
|-
 +
| Bruin || massa gekoppeld aan de ECoS en boosters
 +
|-
 +
| Wit || voeding naar de stroomdetectie melders (nog enkele lastig bereikbare blokken vanuit het M-rail tijdperk)
 +
|-
 +
| Grijs || voeding naar de niet-gedetecteerde verdeelpunten (via diode ivm stroomdetectie)
 +
|-
 +
| Oranje || voeding naar de wissellantaarns en stootblokken (16v AC lichttrafo)
 +
|-
 +
| Zwart en rood || duo bekabeling vanaf verdeelpunten naar de niet gedetecteerde rails (rood=B / zwart=O)
 +
|-
 +
| Geel || voeding 16v DC t.b.v. wissel- en seindecoders
 +
|-
 +
| Zwart || massa 16v DC  t.b.v. wissel- en seindecoders
 +
|-
 +
| Blauw || aansluiting massadetectie met diode truc (rechter gedeelte)
 +
|-
 +
| Geelgroen || aansluiting massadetectie met diode truc (linker gedeelte)
 +
|-
 +
|}
  
- Analoge trafo (testen)
+
=== Baan aansluiting ===
  
Hierbij kan gekozen worden voor het programmeerspoor (op de baan zelf) of de programmeerrail uitgang.
+
Vanuit de bedientafel lopen diverse meeraderige kabels naar een centraal paneel onder de baan.
  
Deze uitgang is ook doorverbonden naar het werkbureau alwaar ook een analoge test trafo aanwezig is.
+
Op dit paneel kan gemakkelijk bepaalde secties worden losgekoppeld om eventuele problemen op te sporen
 
 
Tevens is er een 16vAC aansluiting en een noodstop voor Koploper.
 
 
[[Bestand:Buro-rail.jpg|thumb|500px|left|<center>Programmeer op bureau</center>]]
 
  
 +
[[Bestand:Baanpaneel.jpg|80%|left|<center>Baan paneel voor aansluitingen</center>]]
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
Regel 394: Regel 351:
 
=== Koploper inrichting ===
 
=== Koploper inrichting ===
  
[[Bestand:KL-Spinneweb.jpg|thumb|1200px|left|<center>Het "spinnenweb" van Koploper</center>]]
+
[[Bestand:KL-Spinneweb.jpg|80%|left|<center>Het "spinnenweb" van Koploper</center>]]
...
+
<br style="clear:both" />
 +
* Dit is het zgn. spinnenweb (F7) van Koploper. Hiermee worden de routes en blokinstellingen binnen Koploper bepaald. De lijnen geven aan van-blok naar-blok mag worden gereden.
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
[[Bestand:KL-baan1.jpg|thumb|1200px|left|<center>Schematische indeling hoofdbaan kamer 1</center>]]
+
[[Bestand:KL-baan1a.jpg|80%|left|<center>Schematische indeling hoofdbaan kamer 1</center>]]
...
+
<br style="clear:both" />
 +
* Dit is een schematische voorstelling van de baan (1e kamer) waarbij veel is af te lezen.  
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
[[Bestand:KL-baan2.jpg|thumb|1200px|left|<center>Schematische indeling hoofdbaan kamer 2</center>]]
+
[[Bestand:KL-baan2.jpg|80%|left|<center>Schematische indeling hoofdbaan kamer 2</center>]]
...
+
<br style="clear:both" />
 +
* Dit is de schematische voorstelling van de 2e kamer met alleen schaduwstations #500 en #600. Veel informatie van het andere scherm komt hier ook terug.
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
  
 
=== Bedientafel haven/werkplaats ===
 
=== Bedientafel haven/werkplaats ===
 +
Voor de handmatige bediening van het havengebied en de werkplaats is een plateau gemaakt. Ook heeft de MS1 hier een vaste plaats gekregen.
  
Voor de handmatige bediening van het havengebied en de werkplaats is een plateau gemaakt. Ook heeft de MS1 hier een vaste plaats gekregen.
 
---------------------
 
<br style="clear:both" />
 
[[Bestand:Haven.jpg|thumb|800px|left|<center>Havengebied</center>]]
 
 
Schematische weergave met controle LEDs van de wissels (witte vlak rechtsonder is voor info paneel).
 
Schematische weergave met controle LEDs van de wissels (witte vlak rechtsonder is voor info paneel).
+
[[Bestand:Haven.jpg|80%|left|<center>Havengebied</center>]]
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
[[Bestand:WPL.jpg|thumb|800px|left|<center>Werkplaats</center>]]
+
 
 
De wisselschakelaars bedienen een bezetmelder. Koploper zorgt er middels speciale acties voor dat het wissel wordt omgezet en het betreffende LEDje (rechtdoor of afbuigend) wordt aangezet.
 
De wisselschakelaars bedienen een bezetmelder. Koploper zorgt er middels speciale acties voor dat het wissel wordt omgezet en het betreffende LEDje (rechtdoor of afbuigend) wordt aangezet.
  
 +
Tevens aangepaste bediening van een oude M-draaischijf.
 +
[[Bestand:WPL.jpg|80%|left|<center>Werkplaats</center>]]
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
[[Bestand:Bedientafel1.jpg|thumb|800px|left|<center>Onderkant plateau</center>]]
+
 
 
Georganiseerde wirwar van draadjes om alles vlekkeloos te laten werken.
 
Georganiseerde wirwar van draadjes om alles vlekkeloos te laten werken.
+
[[Bestand:Bedientafel1.jpg|80%|left|<center>Onderkant plateau</center>]]
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
[[Bestand:Bedientafel2.jpg|thumb|800px|left|<center>Melders en decoders</center>]]
+
 
 
Hier komen alle bezetmelders en decoders samen voor het regelen van de handmatige wissels en de bijbehorende LEDjes
 
Hier komen alle bezetmelders en decoders samen voor het regelen van de handmatige wissels en de bijbehorende LEDjes
 +
[[Bestand:Bedientafel2.jpg|80%|left|<center>Melders en decoders</center>]]
 +
<br style="clear:both" />
  
 +
=== Bedientafel algemeen ===
 +
Het 'verborgen' gedeelte van de bedientafel van links naar rechts:
 +
 +
Netwerk, AC trafo's en DC controle
 +
[[Bestand:11-links.jpg|80%|left|<center>Links</center>]]
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
 +
 +
DC controle en boosters
 +
[[Bestand:12-midden.jpg|80%|left|<center>Midden</center>]]
 +
<br style="clear:both" />
 +
 +
230v aansluitingen en selectie knoppen
 +
[[Bestand:13-rechts.jpg|80%|left|<center>Rechts</center>]]
 +
<br style="clear:both" />
 +
 +
== Video's van de baan ==
 +
 +
=== Compleet rondje (cab-view) ===
 +
 +
Route:
 +
* Vertrek vanaf het rangeerspoor, via de omloop naar de helix.
 +
* Door de helix naar beneden en door schaduwstation 100
 +
* Via de keerlus de helix weer in naar boven
 +
* Door schaduwstation 200 en door de muur naar de zijkamer
 +
* Door schaduwstation 500, keerlus en schaduwstation 600
 +
* Via de keerlus schaduwstation 200 terug naar de helix
 +
* Helix omhoog en via de omloop terug naar het rangeerspoor
 +
<youtube>uRPIAnmWhRA</youtube>
  
 
== Scenery ==
 
== Scenery ==
<!-- Beschrijf hier het volgende stuk van de baanbouw. Indien je foto's wil plaatsen  kopieer dan een gallery, upload de foto's en plaats de bestandsnamen in de gallery. Indien je een enkele foto wilt plaatsen zie [[Help:Gebruik van bestanden]] -->
+
=== Ballast ===
...
+
Alle (C-)rails op de baan liggen los. Dit blijft zo, om bij problemen toch wat dingen te kunnen veranderen. Echter, tijdens het ballasten worden de naastliggende rails vaak toch "ongewild" vast gelijmd.
 +
 
 +
Vandaar de volgende oplossing: De ballast wordt los verlijmd op een stuk multiplex van 3mm en (los) tussen de rails gelegd. Dit geeft de mogelijkheid om de strook er weer tussenuit te halen voor werkzaamheden aan de rails of verdere detaillering van de ballast. Tijdens kleine experimenten zag het er al redelijk uit.
 +
 
  
 +
(foto's volgen nog)
 
<br style="clear:both" />
 
<br style="clear:both" />
 +
=== Perron ===
 +
Er komen in totaal 3 perrons op de baan:
 +
* Enkel perron langs het station (incl kopspoor) (18mm hoog)
 +
* Dubbel eiland perron in het midden (incl kopspoor) (20mm hoog)
 +
* Dubbel eiland perron voor regionaal en museum verkeer. (18mm hoog)
  
 +
=== Station ===
 +
Het stationsgebouw is van Faller (190297).
 +
Dit is een eenmalige uitgave in de herfst van 2017 met de naam Station Friedrichstadt.
 +
De breedte na bouwen bedraagt ongeveer 1.5 meter.
  
<!-- Tot slot: Controleer je artikel door op de knop "Bewerking ter controle bekijken" te klikken of deze er naar je zin uitziet, of dat je nog aanpassingen wilt maken. Indien je in een fotogalerij geen enkele afbeelding hebt geplaatst en dat ook niet van plan bent, verwijder dan betreffende fotogalerij. Sla vervolgens het artikel op door op de knop "Pagina opslaan" te klikken. Laat onderstaande regels verder ongemoeid. -->
+
Het station komt verhoogd op de baan te staan evenals de stad. Reden is om ruimte te creëren voor een zgn. service luik.
  
 +
 +
---Momenteel zit het station nog onaangetast in de doos---
 +
 +
== Uitdagingen ==
 +
 +
=== Rijden over kruiswissels ===
 +
Tijdens het testrijden blijven kleine locjes vaak op de (onderstaande) 2 kruiswissels staan. Oplossing bedacht om deze kruiswissels eruit te halen en te vervangen met behoud van de rijmogelijkheden is het station.
 +
* Boven de oude situatie met 2 kruiswissels.
 +
* Onder de nieuwe situatie met 1 kruis en 2 overloop mogelijkheden.
 +
De 'rare' slinger van overloopwissels worden alleen door kleine treinen bereden om weer terug op de binnenbaan van de helix te kunnen komen. De bochtwissels zorgen voor het bereiken van het museumperron vanuit de helix.
 +
[[Bestand:Aanpassing_station_rechts.jpg|80%|left|<center>Midden</center>]]
 +
<br style="clear:both" />
  
 
{| class="toccolours" style="font-size:85%; margin-top:1em; margin-bottom:0.5em; border: 1px solid #aaa; padding: 5px; clear: both; width:100%;"
 
{| class="toccolours" style="font-size:85%; margin-top:1em; margin-bottom:0.5em; border: 1px solid #aaa; padding: 5px; clear: both; width:100%;"
 
|
 
|
  
== <sup>Bronnen, referenties en/of voetnoten</sup> ==
+
== Bronnen, referenties en/of voetnoten ==
 
<sup><references></references></sup>
 
<sup><references></references></sup>
  
1) Koploper is een treinbesturingsprogramma ontwikkeld door (wijlen) Paul Haagsma. Info is te vinden op https://pahasoft.nl/
+
<sup>1</sup> Koploper is een treinbesturingsprogramma ontwikkeld door (wijlen) Paul Haagsma. Info is te vinden op https://pahasoft.nl/
  
----
+
<sup>2</sup> Anyrail is ontwerpsoftware waarvan een eigen licentie aanwezig is. Meer info is te vinden op https://www.anyrail.com/nl
  
 
[[categorie:{{{cat|Nieuwe pagina's}}}]][[categorie:{{{cat|C-rail Baanprojecten Forumleden}}}]]
 
[[categorie:{{{cat|Nieuwe pagina's}}}]][[categorie:{{{cat|C-rail Baanprojecten Forumleden}}}]]

Huidige versie van 18 jul 2023 om 15:12

Gebrooker baan (by Kaleb) (versie 2)
Gebrook.jpg
Baan specificaties:
Rails : C-Rail
Thema : Groot fictief grensstation met haventje en werkplaats
Besturing: ECoS2 icm Koploper1
Ontwerp: by Kaleb (m.b.v. Anyrail2)
Topic: Praattopic over de bouw <klik>.
Anyrail: Gebrooker Baanplan (zip)

Inleiding

Geschiedenis Gebrook

Vroeger was (het fictieve) Gebrook een klein grensstadje met een eindstation. Naast een paar perron sporen was er ook een omloopspoor en draaischijf met werkplaats voor het draaien, verzorgen en onderhouden van stoomlocomotieven van de nationale spoorweg. Tevens was er een aansluiting naar een haven voor het verladen van goederen.

Het baanplan zag er toen als volgt uit:

Situatie halverwege 19e eeuw


Ontwikkeling door de jaren heen

Door het samengaan van Gebrook met diverse dorpen in de regio (nationaal en internationaal) waarbij er een herverdeling van grond tussen de 2 buurlanden heeft plaatsgevonden, is Gebrook uitgegroeid tot een middelgrote grensstad. Er ontstonden treinverbindingen naar zowel landelijke als internationale bestemmingen. En een stationsgebouw met douane faciliteiten werd noodzakelijk. De treinverbindingen werden in die tijd nog strikt gescheiden zodat er nog geen sprake was van doorgaande reizigersverkeer. Vanwege de nieuwe grensfunctie is wel het doorgaanden internationale goederen vervoer ontstaan.

Diverse aanpassingen in het sporenplan en ontstaan van het douane-station hebben ertoe geleid dat het stationsgebied flink gegroeid is.

Situatie begin 20e eeuw


Huidige situatie

Gebrook is inmiddels groot internationaal station in een grensregio. Er komen veel internationale treinen (personen en goederen) terwijl er ook ruimte is voor museummaterieel. Diverse oude treinen zijn door een museum opgekocht en rijvaardig gehouden. Dit museum kan van de oude (originele) sporen aan de zuidkant gebruik blijven maken. Het oude haventje voor overslag van goederen en een Werkplaats met draaischijf voor het onderhoud van locomotieven zijn door het museum overgenomen.


Huidige situatie


Software en Hardware (baanbesturing)

Software

  • Voor de controle van het rijden wordt gebruik gemaakt van Koploper1.
  • Voor het ontwerpen van de baan is gebruik gemaakt van Anyrail2.
  • ECoS Cab en TouchCab (beide voor iPhone en iPad)


Hardware

  • ESU ECoS2 centrale
  • ESU Booster (2x)
  • ESU Mobile control
  • Märklin MS1
  • Digikeijs DR4018 schakeldecoders (wissels)
  • Rosoft SDD(8) (seinen)
  • Rosoft S88n (massadetectie met diodetruc en stroomdetectie)
  • Lichtsluizen + universeel voeding (zelfbouw vlgs H. Maaskant)


Ruimte

De ruimte op zolder beslaat twee kamers van ongeveer 480x290 en 350x310 beide met aan één kant een schuin dak.

In kamer 1 (treinkamer) komt een 2-laags schaduwstation (50cm diep) en het hoofdstation. In kamer 2 (schaduwkamer) komt een schaduwstation voor een 20-tal treinen.
Helaas is het niet mogelijk de tussenliggende muur te verwijderen waardoor middels een gat beide kamers met elkaar zijn verbonden.

Het totaal is opgedeeld in een aantal fases:

  • Fase 1 : Helix en Schaduwstation (100 en 200)
  • Fase 2 : Zijkamer met schaduwstation (500 en 600)
  • Fase 3 : Hoofdstation (300 en 400) <-- actuele status
  • Fase 4 : Haven en werkplaats
  • Fase 5 : Scenery en verdere afwerking


Voorwaarden en ontwerp

Randvoorwaarden

Na een aantal leermomenten in het verleden heb ik de volgende "vereisten" voor het ontwerp opgesteld:

  • Hoofdstation met 2-richting verkeer waarbij personentreinen, goederentreinen en lokale treinen en museumtreinen eigen sporen hebben per richting
  • Als een trein vertrokken is uit het station moet deze ALTIJD eerst door het schaduwstation #100
  • Pendelspoortje op het station naast het stationsgebouw
  • Museumstation en overlaad station met omloop- en rangeermogelijkheden tegenover station
  • Havenspoortje bij de haven met laadkraan
  • Verzorgins-/werkplaats met draaischijf
  • Schaduwstation met 2 verdiepingen (maximaal 50cm diep) langs muur
  • Misschien opstelsporen extra kamer
  • Bovenste tafel sterk genoeg om op te zitten
  • Rechtop zitten onder de tafel mogelijk moet zijn
  • GEEN mdf ivm vochtigheid
  • Automatisch rijden en schakelen van de hoofdbaan middels Koploper
  • Handmatig bedienen en rijden van rangeer-, haven- en werkplaatsgebied


Fase 1 (helix en schaduwstation 100 en 200)

Helix

* Helix is hier nog voorzien van M-rails. Inmiddels is alles omgebouwd naar C-rails


Tussen de lagen van het schaduwstation komt ongeveer 20 cm. Dit zou voldoende moeten zijn om problemen op te lossen.
Het hoogte verschil wordt opgevangen door een helix met dubbelspoor (R1 en R2). Van onder naar boven (buitenbaan) komt er komend vanuit #100 een aftakking naar #200.
Van boven naar onder (binnenbaan) komen er geen aftakkingen.
Om rijlengte te winnen worden in 2x 2 rechte rails per winding toegevoegd. Hierdoor blijft het stijgingspercentage rond de 2,5%.
De helix (4 windingen) is als montage pakket besteld hetgeen veel zaag- en meetwerk bespaart.


Schaduwstation 100

Schaduwstation 100


In dit (onderste) schaduwstation zijn 10 blokken voorzien (5 sporen van 2 blokken) en een keerlus terug naar de helix.
Koploper is zodanig ingericht dat middels 2 lichtsluizen de beschikbare lengte dynamisch kan worden bepaald. Kortom: 2 lichtsluizen/bezetmelders bewaken 10 blokken.
Vanuit de keerlus en door de helix omhoog kan worden gekozen voor #200 of via de helix door naar #300.
Alle treinen die uit het hoofdstation komen moeten altijd eerst naar dit schaduwstation.


Schaduwstation 200

Schaduwstation 200


In dit (bovenste) schaduwstation zijn 10 blokken voorzien (5 sporen van 2 blokken), een doorgang naar/van de zijkamer en een keerlus terug naar de helix.
Ook hier is Koploper zodanig ingericht dat middels 2 lichtsluizen de beschikbare lengte dynamisch kan worden bepaald.
Vanuit dit schaduwstation kan worden gekozen om naar #500 te rijden of via de keerlus naar de helix en door naar #300.


Fase 2 (schaduwstation 500 en 600)

Schaduwstation 500 en 600


Schaduwstation 500

In schaduwstation #500 (boven en links) in de naast gelegen kamer zijn 10 blokken voorzien (5 sporen van 2 blokken).
Vanuit dit schaduw station kan alleen naar #600 worden gereden.
Ook hier is Koploper zodanig ingericht dat middels 2 lichtsluizen de beschikbare lengte dynamisch kan worden bepaald.

Schaduwstation 600

In schaduwstation #600 (rechts en onder) in de naast gelegen kamer zijn 14 blokken voorzien (7 sporen van 2 blokken).
Vanuit dit schaduwstation kan alleen via de keerlus van #200 naar de helix en #300 worden gereden.
Ook hier is Koploper zodanig ingericht dat middels 2 lichtsluizen de beschikbare lengte dynamisch kan worden bepaald.
Vanwege de breedte van de sporen zijn per kant 2 IR-leds parallel aangesloten.


Fase 3 (hoofdstation en rangeergedeelte

Hoofdstation


Hier gebeurt het. Groot internationaal station met de volgende indeling:

  • Spoor 1 is een van rechts komend kopspoor voor lokale treinstellen.
  • Spoor 2 is een doorgaand spoor voor (kleinere) lokale en regionale treinen.
  • Spoor 3 is een doorgaand spoor specifiek voor (inter)nationale goederentreinen.
  • Spoor 4 is een doorgaand personenspoor voor intercity en internationale treinen
  • spoor 5 is een van links komend kopspoor voor lokale en regionale treinstellen.
  • Spoor 6 is een doorgaand personenspoor voor intercity en internationale treinen
  • Spoor 7 is een doorgaand spoor specifiek voor (inter)nationale goederentreinen.
  • Spoor 8 is een doorgaand spoor voor (kleinere) lokale, regionale en museumtreinen
  • Spoor 9 is een doorgaand spoor voor (kleinere) lokale, regionale en museumtreinen
  • Spoor 10 is een handmatig bewaakt rangeer- en omloopspoor en tevens verbinding tussen haven en werkplaats (#400)
  • links een (oud) haventje met overslag en 4 kopsporen en mogelijkheid treinen uit de automatische loop van Koploper te halen
  • rechts is een draaischijf, werkplaats, koleninstallatie en dieselpomp
  • tussen beide gebieden loopt een "onbewaakt" omloopspoor (spoor 10: onderste spoor langs station)
  • in- en uitrij spoor ("keerlus" links onder) voor langere treinen te ontkoppelen en samenstellen

Er mag alleen worden gerangeerd als in Koploper de functie "rangeren" actief is.
Gezamenlijke wissels en spoor 9 worden dan door Koploper geblokkeerd zodat handmatig bediende treinen niet op de hoofdbaan kunnen komen.


Techniek

De baan wordt gestuurd vanuit de computer met het programma Koploper voor het automatisch afhandelen van het hoofdstation en de schaduw stations.
De haven en de werkplaats worden het de "hand" bestuurd middels de ECoS of gekoppelde MS1.

Baanstroom

De stroomverzorging is als volgt:

  1. Hoofdstation (300 en 400) wordt verzorgt door een ECoS2 (fase 3 gedeelte), welke ook gekoppeld is aan een laptop met Koploper, MS1 en ECoS mobile control.
  2. Schaduwstation (100 en 200) worden verzorgt door een ESU-Booster #1 (fase 1 gedeelte)
  3. Schaduwstation (500 en 600) worden verzorgt door een ESU-Booster #2 (fase 2 gedeelte)
  4. Wisselaandrijvingen en seinen worden gevoed middels een 16V DC (ex)computer-adapter
  5. Bedientafel (LED's etc) worden gevoed middels een analoge lichttrafo (16v-AC) en omvormer (12v-DC)
  6. Verlichting LED-strips in schaduwstation worden gevoed middels een 12V DC adapter welke deels ook teruggebracht is naar 9V DC
  7. Scenery verlichting worden gevoed door een 3-tal 5V DV (4amp) adapters
  8. Verlichting wissels, stootblokken etc. worden gevoed door een 16v AC lichttrafo.

Apparatuur

De stroomvoorziening van de apparatuur wordt verzorgt door een 8-voudige schakelswitch:

  1. ESU loc-programmer
  2. ESU ECoS II
  3. ESU booster 1
  4. ECU booster 2
  5. Märklin Lichttrafo
  6. Analoge Märklin trafo
  7. Gelijkstroom adapters
  8. Extern 230v stopcontact
Stroom-switch treinbaan



Een zelfde switch is ook aanwezig op het werk bureau:

  1. Bureau lamp (LED instelbaar)
  2. LAB-1 soldeer- en meetstation
  3. Analoge Märklin trafo
  4. Oplader accuboor
  5. Oplader accudremel
  6. Stopcontact op bureau
  7. (vrije aansluiting)
  8. (vrije aansluiting)
Stroom-switch werk bureau


Gelijkstroom

Er zijn een 6-tal gelijkstroom adapters in gebruik te weten:

  1. 16v t.b.v. wissel- en seindecoders onder de baan
  2. 12v t.b.v. verlichting schaduwstations en koeling
  3. 12v t.b.v. scenery (evt. naar 9 volt verlaagd)
  4. 5v t.b.v. scenery
  5. 5v t.b.v. scenery
  6. 5v t.b.v. scenery

Iedere adapter is voorzien van een aan/uit schakelaar en controle meter.

DC controle meters


Diverse

Boven de stroomvoorziening zijn er nog diverse bedien knoppen waar ik makkelijk zaken mee kan regelen:

  • bepaalde blokken verbieden in Koploper
  • rijmodus in Koploper schakelen
  • programeerrail uitgang
  • noodstop

Diverse functies hebben een controle led op het info paneel.
Hier is o.a. de bewaking van de 8 lichtsluizen in de schaduwstations. De LEDs kunnen rood oplichten (sluis bezet) of groen (sluis vrij)

Route bepaling

Door deze 4 knoppen (on/off) kan ik in Koploper bepaalde routes blokkeren. Dit zijn:

  • 299 --> treinen mogen niet vanuit station 100 via de helix door naar 300 maar moet via 200
  • 599 --> treinen mogen geen gebruik maken van de keerlus in 200 maar moeten naar 500
  • 500 --> treinen mogen niet van 200 naar 500/600 maar moeten terug naar helix (300)
  • 310 --> er mag gerangeerd worden en blok 310 wordt geblokkeerd voor automatisch verkeer


Blokkeren


Op het info paneel (uiterst links) gaat voor het betreffende blok een controle led branden.

Info paneel


Koploper modus

In koploper kan met verschillende modi worden gereden. Dit zijn:

  • <STOP> Stop rijden
  • <WEGZ> Naar opstelsporen
  • <DOEL> Rijden volgens bestemming
  • <AUTO> Automatisch rijden

Middels drukknoppen (puls) naar een bezet melder kan dit gekozen worden. In Koploper zijn speciale functies ingericht zodat het LEDje van de geselecteerde modus blijft branden.

Koploper modus


Programeer rail

Voor het testen programmeren van locomotieven heb ik diverse mogelijkheden en aansluitingen.
Deze mogelijkheden zijn te kiezen op het Info paneel (zie boven):

  • ESU lok-programmer
  • ECU ECoS 2 centrale
  • Analoge trafo (testen)

Hierbij kan gekozen worden voor het programmeerspoor (op de baan zelf) of de programmeerrail uitgang.

Tevens is er een 16vAC aansluiting en een noodstop voor Koploper.

Programmeer rail


De programmeer uitgang is ook doorverbonden naar het werkbureau alwaar ook een analoge test trafo aanwezig is.

Programmeer aansluiting op het bureau


Bekabeling

Voor het aansluiten van diverse hardware is de volgende bekabeling gebruikt:

Kleurcodering
Kleur Bestemming
Bruin massa gekoppeld aan de ECoS en boosters
Wit voeding naar de stroomdetectie melders (nog enkele lastig bereikbare blokken vanuit het M-rail tijdperk)
Grijs voeding naar de niet-gedetecteerde verdeelpunten (via diode ivm stroomdetectie)
Oranje voeding naar de wissellantaarns en stootblokken (16v AC lichttrafo)
Zwart en rood duo bekabeling vanaf verdeelpunten naar de niet gedetecteerde rails (rood=B / zwart=O)
Geel voeding 16v DC t.b.v. wissel- en seindecoders
Zwart massa 16v DC t.b.v. wissel- en seindecoders
Blauw aansluiting massadetectie met diode truc (rechter gedeelte)
Geelgroen aansluiting massadetectie met diode truc (linker gedeelte)

Baan aansluiting

Vanuit de bedientafel lopen diverse meeraderige kabels naar een centraal paneel onder de baan.

Op dit paneel kan gemakkelijk bepaalde secties worden losgekoppeld om eventuele problemen op te sporen

Baan paneel voor aansluitingen


Besturing

De besturing van de baan wordt beheerd door het programma Koploper (zie voetnoot 1) en bestaat uit 2 facetten:

- hoofdstation en schaduwstations worden automatisch bestuurd middels koploper.

- het haventje en de werkplaats worden handmatig gereden en geschakeld mbv koploper.

Koploper inrichting

Het "spinnenweb" van Koploper


  • Dit is het zgn. spinnenweb (F7) van Koploper. Hiermee worden de routes en blokinstellingen binnen Koploper bepaald. De lijnen geven aan van-blok naar-blok mag worden gereden.


Schematische indeling hoofdbaan kamer 1


  • Dit is een schematische voorstelling van de baan (1e kamer) waarbij veel is af te lezen.


Schematische indeling hoofdbaan kamer 2


  • Dit is de schematische voorstelling van de 2e kamer met alleen schaduwstations #500 en #600. Veel informatie van het andere scherm komt hier ook terug.


Bedientafel haven/werkplaats

Voor de handmatige bediening van het havengebied en de werkplaats is een plateau gemaakt. Ook heeft de MS1 hier een vaste plaats gekregen.

Schematische weergave met controle LEDs van de wissels (witte vlak rechtsonder is voor info paneel).

Havengebied


De wisselschakelaars bedienen een bezetmelder. Koploper zorgt er middels speciale acties voor dat het wissel wordt omgezet en het betreffende LEDje (rechtdoor of afbuigend) wordt aangezet.

Tevens aangepaste bediening van een oude M-draaischijf.

Werkplaats


Georganiseerde wirwar van draadjes om alles vlekkeloos te laten werken.

Onderkant plateau


Hier komen alle bezetmelders en decoders samen voor het regelen van de handmatige wissels en de bijbehorende LEDjes

Melders en decoders


Bedientafel algemeen

Het 'verborgen' gedeelte van de bedientafel van links naar rechts:

Netwerk, AC trafo's en DC controle

Links


DC controle en boosters

Midden


230v aansluitingen en selectie knoppen

Rechts


Video's van de baan

Compleet rondje (cab-view)

Route:

  • Vertrek vanaf het rangeerspoor, via de omloop naar de helix.
  • Door de helix naar beneden en door schaduwstation 100
  • Via de keerlus de helix weer in naar boven
  • Door schaduwstation 200 en door de muur naar de zijkamer
  • Door schaduwstation 500, keerlus en schaduwstation 600
  • Via de keerlus schaduwstation 200 terug naar de helix
  • Helix omhoog en via de omloop terug naar het rangeerspoor

Scenery

Ballast

Alle (C-)rails op de baan liggen los. Dit blijft zo, om bij problemen toch wat dingen te kunnen veranderen. Echter, tijdens het ballasten worden de naastliggende rails vaak toch "ongewild" vast gelijmd.

Vandaar de volgende oplossing: De ballast wordt los verlijmd op een stuk multiplex van 3mm en (los) tussen de rails gelegd. Dit geeft de mogelijkheid om de strook er weer tussenuit te halen voor werkzaamheden aan de rails of verdere detaillering van de ballast. Tijdens kleine experimenten zag het er al redelijk uit.


(foto's volgen nog)

Perron

Er komen in totaal 3 perrons op de baan:

  • Enkel perron langs het station (incl kopspoor) (18mm hoog)
  • Dubbel eiland perron in het midden (incl kopspoor) (20mm hoog)
  • Dubbel eiland perron voor regionaal en museum verkeer. (18mm hoog)

Station

Het stationsgebouw is van Faller (190297). Dit is een eenmalige uitgave in de herfst van 2017 met de naam Station Friedrichstadt. De breedte na bouwen bedraagt ongeveer 1.5 meter.

Het station komt verhoogd op de baan te staan evenals de stad. Reden is om ruimte te creëren voor een zgn. service luik.


---Momenteel zit het station nog onaangetast in de doos---

Uitdagingen

Rijden over kruiswissels

Tijdens het testrijden blijven kleine locjes vaak op de (onderstaande) 2 kruiswissels staan. Oplossing bedacht om deze kruiswissels eruit te halen en te vervangen met behoud van de rijmogelijkheden is het station.

  • Boven de oude situatie met 2 kruiswissels.
  • Onder de nieuwe situatie met 1 kruis en 2 overloop mogelijkheden.

De 'rare' slinger van overloopwissels worden alleen door kleine treinen bereden om weer terug op de binnenbaan van de helix te kunnen komen. De bochtwissels zorgen voor het bereiken van het museumperron vanuit de helix.

Midden


Bronnen, referenties en/of voetnoten

1 Koploper is een treinbesturingsprogramma ontwikkeld door (wijlen) Paul Haagsma. Info is te vinden op https://pahasoft.nl/

2 Anyrail is ontwerpsoftware waarvan een eigen licentie aanwezig is. Meer info is te vinden op https://www.anyrail.com/nl