Märklin hergebruik oude Seinen 70xx/71xx

Hergebruik relaiskastjes van oude Marklin seinen voor aansturing Ledseinen

Inleiding

Voor veel modelspoorders voldoen de oudere modellen Märklin seinen niet meer aan hun wensen met betrekking tot natuurgetrouwheid. De robuste aandrijvingen nodigen echter wel uit om deze te blijven gebruiken.

Dit artikel gaat om het „slopen” van het sein en het hergebruik van het grijze relaiskastje t.b.v. de aansturing van een sein voorzien van ledjes. Losse seinen van Märklin en andere fabrikanten zijn verkrijgbaar zonder relaiskast en door het gebruik van de „oude” relaiskast kunnen dus kosten bespaard worden.

Hergebruik relaiskastjes

De oudere Marklin seinen (serie 70xx en 71xx) hebben een grijs relaiskastje naast de mast. De afmetingen van deze „voet” zijn nogal fors en is vaak de reden dat sommige hobbysten dit kastje wat verlaagd in de baan plaatsen om een meer realistisch aanzien te creeëren terwijl anderen mogelijk overwegen over te stappen op de nieuwere ledseinen met lagere voet. Een bijkomend voordeel is dat de ledjes een langere levensduur hebben dan de gloeilampjes.

Welnu, dit artikel gaat om het „slopen” van het sein en het hergebruik van het grijze relaiskastje t.b.v. de aansturing van een sein voorzien van ledjes. Losse seinen van Märklin en andere fabrikanten zijn verkrijgbaar zonder relaiskast en door het gebruik van de „oude” relaiskast kunnen dus kosten bespaard worden.

Ombouw Sein (Kast)

In dit voorbeeld zijn de oude seinen 7040, 7041, 7188 enz hergebruikt als relais voor het aansturen van LED sein masten.

De Ombouw
1. Märklin Sein nr.7188
2. Schroef de mast los
3. Haal de mast los, haal de rest van de onderdelen v.d. mast ook los.
4. De voorkant met de stekers ombuigen totdat het breekt en los ligt.
5. Buig het lipje die als stop dient voor de relais-schuif totdat de schuif net uit de spoel kan komen
6. De schuif ligt nu los.
7. De schuif heeft twee koperen contact strips.De bedoeling is om een van deze strips om te draaien en wel de strip die in de lengte richting een langere strip heeft aan de ONDERkant. De onderkant is tegenover de zwarte ding (metaal) die de schuif laat bewegen onder magnetisch krachten. In het plaatje is de strip die moet worden verplaatst getoond. Maak deze los door met een schroevendraaier het lipje die het stripje vasthoudt omhoog te buigen.
8. Het stripje is los. Draai het om en plaats het weer terug op het staafje. Buig weer het houder lipje terug zodat het goed vastzit
9. Het lipje is weer terug op de staaf maar nu omgedraaid. Controleer deze plaatsing. Beide lange zijdes van de strips moeten aan de bovenkant zijn.
10. Controle Het staafje is weer in de spoel. Controleer of er contact/geen contact wordt gemaakt aan beide zijde van de spoel.Als de schuif ingeschoven is zal 1 kant contact maken. Als de schuif uitgetrokken is (tot de stop) zal de andere zijde contact maken. Het kan zijn dat je de koperen contact veren iets naar binnen moet buigen om goed contact/geen contact te hebben.Ik check dit altijd goed! Buig de stop lip weer terug zodat de schuif weer heen en weer kan tot de stop.

Volgende punten te controleren

Check dat de schuif makkelijk heen en weer kan worden bewogen.
Check dat de contact maak/break aan beide zijden werkt met een multimeter of lampje.
Pas na controle de volgende stappen beginnen.

De bedoeling is dat er 1 rode draad over blijft en wel die welke vast zit aan de bovenste contactveer aan de zijkant. Er is een tweede rode draad (voormalig geschakelde trein stroom) aan de overzijde die vast zit aan de onderste contactveer. Deze loshalen door af te knippen of los te solderen, deze draad is dan niet meer nodig.
De bedoeling is ook dat de twee onderste contactveren worden verbonden met de twee stekker gaten aan de achterzijde. Een van de gaten is verbonden met een bovenliggende contactveer. Deze LOS halen en aan de net los gekoppelde (hierboven genoemd) onderste contactveer weer verbinden (solderen).
DUS, 1 uitgang van toentertijd de bovenleiding verbonden met een contactveer linksonder en de andere gat is verbonden met de contactveer rechtsonder.

Als laatste:

Contactveren verbinden

De twee bovenliggende contactveren met elkaar verbinden. Dit is het korte rode draadje die boven langs de spoel loopt van links naar rechts (in het plaatje van onder naar boven.

Relais Controleren

Dit is nu een bistabiele relais contact. Of simpler gezegd, de overgebleven rode draad wordt of verbonden met het linker gat OF verbonden met het rechter gat. Dit is mooi want nu kunnen wij een LED Sein aansturen. Zo'n sein zal ROOD of GROEN kunnen zijn (er zijn ingewikkeldere seinen) maar we gaan hier uit van een normaal blok sein (rood/groen).

De controle (plaatjes boven) bestaat uit het controleren met meter of lamp, dat de rode draad bij schuif UIT, verbonden is met het ene gat, en bij schuif IN is de rode draad verbonden met de andere gat.

Als dit zo is kan het relais gebruikt worden en wordt het grijze deksel er weer op gezet - klaar voor onder de tafel montage.

Een LED sein kan nu gestuurd worden door de rode draad en de groene draad van de rode en van de groene led in de relais te pluggen. De leds worden gevoed middels een andere draad. De RODE draad van de relais wordt nu met massa (bruin) verbonden. De relais wordt zelf verbonden zoals gebruikelijk met geel en twee blauwe draden naar een schakelbord (zelf gemaakt of een Marklin 7072) of naar een decoder bij digitaal bedrijf.

Op de Baan

Inmiddels een 10 tal seinen omgebouwd en langzaam verdwijnen de grijze kasten van de bovenkant - wat het realisme en zicht een stuk mooier maakt - zie hieronder.