M-Rail Hosenträger maken

Dit draadje is afkomstig uit forumtopic:23916 van Erik (forumnaam:Nieuwenhuis)^[1]

Dit artikel gaat over het zelf maken van een M-rail "Hosenträger" met M-rail wissels met een hartafstand van 77.4mm.

Algemeen

Hosenträger

Voordat men besluit om deze bouwhandleiding van een Hosenträger te volgen en er zelf een te realiseren, dient men zich te realiseren dat het maken van een dergelijke Hosenträger, een nauwkeurige en lastige klus is en de kans op een tegenvallend resultaat groot is, indien men te veel materiaal met de slijptol weghaalt of een fout in het meten maakt. Daarnaast dient men er rekening mee te houden dat een modeltrein die via deze "Hosenträger" van spoor wisselt, niet met hoge snelheid genomen dient te worden vanwege de kans op ontsporingen. Wel zal de bouw van een dergelijke "Hosenträger", mits goed uitgevoerd, een echte ruimtewinner zijn op de modelspoorbaan.

Benodigdheden

Benodigd: 4 wissels en een kruising 5211

De benodigde materialen zijn:

4 wissel (Märklin 5221)
M-Rail Kruising Märklin 5211
M3 boutjes en moertjes
aluminium tape

Benodigde gereedschappen zijn:

Lineaal
Dremel
Schuurpapier
scalpelmesje
Soldeerbout en soldeer
schroevedraaier
Lijm (hotglue)

Bouwbeschrijving

Maten Hosenträger

De Hosenträger heeft een lengte van tweemaal 180mm en een spoorafstand van 77,4mm (h.o.h.). In feite worden er vier wissels (5221) aan elkaar gemaakt en wordt er van de kruising (5211), twee geknikte spoorstaven, het kunststof kruisstuk en wat blik 'gedoneerd'.

1. Allereerst wordt de kruising 5211 gestript: het kunststof kruisstuk zit op vier punten aan de achterzijde bevestigd. Deze laat zich vrij gemakkelijk los nemen door de bevestiging weg te slijpen. De geknikte spoorstaven worden verwijderd door de lipjes die deze vasthouden, met een Stanleymes rechtop te zetten.

2. Hierna moet van de vier wissels de blikbodem worden aangepast op een rechthoek van 180 x 57mm met de dremel. Hiervoor zijn de spoorstaven deels losgenomen. De wissels zijn nu op lengte gebracht.

3. Hierna moet de breedte van de wissels aangepast worden en zullen de binnenste, afbuigende spoorstaven worden ingekort, omdat de geknikte spoorstaaf net niet lang genoeg is.

4. De binnenste afbuigende spoorstaven moeten nog op de juiste lengte worden gebracht; dit gebeurd als het kruisstuk wordt geplaatst. De buitenste afbuigende spoorstaven zijn reeds ingekort, waar de railklemmen het dichtst op elkaar zitten voor een goede overgang op de geknikte rail van de kruising. Deze geknikte rail is namelijk in z'n geheel ongeveer 1cm te kort.

1. Strippen kruising 5211
2. Aanpassen blikbodem met dremel
3. Wissels zijn nu in de breedte aangepast
4. Close-up wissels na breedte aanpassing

5. De 3mm gaatjes voor de onderlinge bevestiging met M3 boutjes en moertjes, zijn ter hoogte van het eerste 'puntje' van het onderdeksel van de wissels geboord. Mede hierdoor wordt de Hosenträger straks één geheel.

6. De vier wissels zijn mechanisch in de breedte met elkaar verbonden d.m.v. twee m3 boutjes met als 'afstandhouder' twee m3 moertjes. In de lengte zijn de wissels verbonden middels de normale railverbinding en voor de mechanische sterkte van het geheel, zijn er soldeerverbindingen aan de achterzijde aangebracht.

5. Gaatjes voor M3 boutjes geboord
6a. De voorzijde; los tegen elkaar
6b. De achterzijde; met mechanische verbindingen
6c. Detail soldering achterzijde

7. Nu worden de spoorstaven welke op het kruisstuk uitkomen, op maat gemaakt. Deze worden afgetekend m.b.v. een scalpelmesje op de rail en ingekort met de Dremel. Om het kruisstuk goed te laten passen is de eerste aanpassing hierop het uitvergroten van de puko-gaten omdat deze bij de 5211 nét iets verschoven zijn. Vervolgens passen we het kruisstuk wat van de 5211 kruising afkomt.

8. Het kruisstuk ligt nog los en zal later worden bevestigd, maar de puntstukken zullen eerst nog moeten worden afgevijld om goed aan te sluiten op de spoorstaven. Eerst zijn de geknikte spoorstaven voor de buitenste rails van het kruisstuk geplaatst en is er meer ruimte voor het kruisstuk vrijgemaakt. Vervolgens wordt het overtollig blik verwijderd, net als de laatste puko op de wissels. De één-na-laatste puko zit in de railbevestiging en is afgeslepen en netjes zwart geschilderd.

9. Aan de achterzijde zijn de m3 moertjes aangedraaid en vastgezet met Loctite. Er zijn vier solderingen voor de breedte-verbinding aangebracht. Tevens zijn de railverbindingen doorgesoldeerd, om een zo star mogelijk geheel te krijgen.

7. aanpassing pukogaten op kruisstuk
7b. het aangepaste kruisstuk er tussen gelegd
8. Meer ruimte voor het kruisstuk en laatste puko afgeslepen en zwart geschilderd
9. Met boutjes vastgezet en soldeerverbindingen aangebracht

10. De bouw van de Hosenträger is wat betreft de bovenzijde zo goed als klaar. Wellicht dat bij het testrijden nog kleine aanpassingen nodig zijn. Het kunststof kruisstuk heeft nog wat veranderingen gehad: hier en daar is wat weggehaald om het geheel passend te krijgen. Zo zijn de puntstukken aangepast. Omdat de wissels (5221) een hoek van 24°17' hebben en het kruispunt (5211) een hoek van 48°30' heeft, sluit het niet geheel aan. Tweemaal de hoek van de wissels is 48°34', wat dus 4' te groot is. Dat is niet veel, maar helaas wel genoeg voor ontsporingen!

11, Er wordt een stuk blik 'gedoneerd' van de kruising (te herkennen aan de afwijkende richting van de bielsen) welke op maat wordt gebracht voor het gapende gat en wordt bevestigd met de bestaande nippeltjes van het kunststof deel. Aan de achterzijde is het stukje blik aangezet met soldeer. Een stuk koperdraad houdt alles stevig op z'n plek met een soldeerverbinding, die het kruisstuk tevens naar onder trekt.

12. Nu moeten de middengeleiders nog een extra elektrische verbinding krijgen, door twee maal twee verbingslipjes aan elkaar te solderen. Aangezien de Hosenträger een onderdeel vormt van twee perronsporen, zullen de rechtdoorgaande sporen elektrisch van elkaar gescheiden blijven. Nog even heel voorzichtig het kunststof kruisstuk met de verfbrander iets verwarmd, zodat het nóg iets beter gaat aansluiten.

13. Aan de achterzijde worden de kieren tussen de vier wissels afgedekt met aluminium-tape. De strookjes knippen we af en brengen deze met een satéprikker op z'n plaats. Alles wordt stevig aangedrukt met een oude tandenborstel. Hierna gaan we aan de bovenzijde even met een kwastje erlangs en stippen het aan.

Het kruisstuk is aan de achterzijde verstevigd met hete lijm. Voordeel hiervan is dat het elektrisch isolerend is. De lijm, welke het gat verder opvult is zolang de lijm heet is, doorzichtig en is het na uitharding eenvoudig met een mes te bewerken. Ook zijn de middengeleiders aan elkaar gesoldeerd met 2,5qmm. Daar wordt het geheel lekker stevig van.