Stoom sneeuwfrees

Stoom sneeuwfrees / Dampfschneeschleuder

Stoomfrees/"Dampfschneeschleuder"

Een (stoom) sneeuwfrees is een (door stoom) aangedreven sneeuwploeg/frees die wordt gebruikt om sneeuw van de rails te verwijderen middels een voertuig waar aan de voorzijde een roterende frees is geplaatst die de berg sneeuw op de rails afsnijdt/freest en vervolgens via een afvoermechanisme wegblaast naast de rails.

De eerste spoorweg sneeuwfrezen werden in de jaren 1890 in de Verenigde Staten gebouwd op basis van het Leslie-patent. Ze werkten met een tiental schuine, vervangbare bladen die bevestigd waren aan een trommel die evenwijdig aan, of loodrecht op de rijrichting draaide. Het wiel van een stoom-sneeuwploeg/frees wordt aangedreven door stoom. De stoom-sneeuwfrees heeft meestal geen eigen aandrijving, maar wordt voortgeduwd door een locomotief. Ze werden gebruikt in besneeuwde gebieden, zoals op de White Pass en Yukon Railway, de Northern Mountain Railway, op de Gotthard, de Lötschberg of de Bernina Spoorlijn. In 1943 werden in Duitsland de laatste Henschel stoom-sneeuwfrezen gebouwd.

De Xrot 100 stoomfrees van de Gotthard-spoorlijn, gebouwd in 1896 en lange tijd tentoongesteld in het Zwitserse transportmuseum in Luzern, werd in 2020 overgebracht naar het Brugg-spoorwegpark, waar het in operationele staat zal worden hersteld. De stoomfrees werd in 1975 opnieuw geactiveerd voor een sneeuwruimoperatie, omdat de modernere sneeuwblazers niet ter plaatse waren vanwege lawines.

In het spoorwegmuseum Neustadt/Weinstrasse is een door Henschel in 1942 gebouwde sneeuwblazer op stoom te zien. De R 12 sneeuwblazer, gebouwd in 1913 voor de Rhätische Bahn (RhB), werd vanaf 2011 gerenoveerd op een deel van de Furka Bergstrecke stoomtrein (DFB) in Goldau en onderging zijn eerste test na de DFB in december 2020 op het onderste deel van de DFB's Furka Pass Reprocessing geslaagd.

Twee zelfrijdende Meyer sneeuwblazers werden in 1910 en 1912 gebouwd door de Zwitserse locomotief- en machinefabriek voor de Bernina-spoorlijn. De Xrot d 9213 wordt nog steeds operationeel gehouden door de Rhätische Bahn (2018), de Xrot d 9214 kwam in 1996 naar de Blonay-Chamby (BC) museumspoorlijn.

De moderne dieselaangedreven sneeuwblazers van de RhB, SBB, ÖBB en DB werden gebouwd door de firma Beilhack, die ook sneeuwblazers voor de weg produceert en nu opereert onder de naam Aebi Schmidt Holding. Volgens de website van het bedrijf loopt de opruimcapaciteit op tot 22.000 ton per uur. Trams gebruiken soms ook frezen, zoals de drie sneeuwblazers op de tram van Boekarest in de Roemeense hoofdstad.