Relais: verschil tussen versies
k (→Interwiki: kopje "interwiki"verwijderd) |
k (→Revisiegeschiedenis (vóór transfer): geveegd) |
||
| Regel 27: | Regel 27: | ||
---- | ---- | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Categorie:Electronica]][[Categorie:Electronica-Theorie]] | [[Categorie:Electronica]][[Categorie:Electronica-Theorie]] | ||
Versie van 28 nov 2013 20:38
Relais
Algemeen
Zie ook „schakelaar”, want een relais is eigenlijk een schakelaar zonder handel. Het relais kan dus niet met de hand worden omgezet maar door middel van een magneet of bijvoorbeeld een elektromagneet. Relais worden gebruikt wanneer men stroomkringen met een andere (gescheiden) stroomkring wil omschakelen. De reden kan zijn dat de stuurstroom veel zwakker is dan de stroom die moet worden geschakeld. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om met één schakelrail meerdere wissels om te zetten. Zonder relais zal de schakelrail kapot gaan door de stroom van meerdere wissel- of seinspoelen.
Monostabiel, bistabiel en astabiel
Er zijn drie soorten relais: monostabiel , bistabiel en astabiel. De eerste soort heeft een ruststand. Daar valt hij ook steeds naar terug als de bekrachtiging weggenomen wordt. De tweede soort heeft twee stabiele standen. deze relais worden met een korte impuls in de gewenste stand gezet en blijft daarin staan als de bekrachtiging weg wordt genomen. De derde soort wordt kort bekrachtigd, en valt daarna terug. deze heeft een ruststand in het midden.
Aansluitingen
Bij een relais zijn er 2 types aansluitingen: NO (normaal geopend) en NC (normaal gesloten). „Normaal” is wanneer het relais niet bekrachtigd wordt. Bij een NO contact wordt de schakelaar gesloten als het relais wordt bekrachtigd. Bij NC wordt de schakelaar juist geopend. De meeste relais zijn meerpolig. Dit betekent dat er meerdere schakelaars in het relais zijn ondergebracht.
Elektromagnetische relais
Deze soort relais wordt meestal bedoeld met de naam „relais”. Een elektromagnetisch relais wordt omgezet door de elektromagneet te bekrachtigen. Meestal is de stroom die is benodigd voor de elektromagneet kleiner dan de stroom die door de kontakten kan vloeien. Hiermee kan men dus veel grotere stromen in en uitschakelen.
Opletten!: Als men met een electronische schakeling (met transistoren of FET's) een relais wil besturen, moet men op het volgende letten. De electromagneet van het relais gedraagt zich als spoel en geeft bij het uitschakelen een zeer korte maar hoge spanningspiek af. Hierdoor kan de electronica defect raken. Sluit dus nooit zomaar een relais aan op bijv. een digitale decoder. Gebruik een blusdiode (er zijn andere oplossingen) om de electronica te beschermen. zie voor meer info over het schakelen van spoelen: electromagneten schakelen en wissels schakelen
Opmerking: een blusdiode is een gewone diode, in sperrichting aangesloten over de aansluitingen van een relais, meestal volstaat een type 1n4148.
Reed relais (Reed-contact)
Bij een reed contact wordt de schakelaar omgezet door een magneet. Voor modelbouwers veel gebruikt waarbij bv. een permanente magneet op een loc of wagon bevestigd, een reed-contact onder de rails bedient. Wanneer de loc passeert zal het contact sluiten. Door de magneet niet in het midden van de lok of wagon te monteren, kan dit gebruikt worden als een richtingsgevoelige schakelrail.