Märklin M-Rail Elementen

Märklin M-rails Elementen

De metalen rails, met een spoorbreedte van 16,5 mm werd door Märklin in 1935 geïntroduceerd onder de naam Spoor OO. Vanaf 1952 werd dit systeem HO (Half Nul) genoemd. De rails bestaat uit een metalen bedding met daarop 2 railstaven. In het midden zitten de puntcontacten.

Doordat M-rails zo lang in produktie is geweest, bestaan er verschillen tussen de diverse produktieseries van railstukken. Dit betreft de kleur maar ook bijvoorbeeld de onderrand (haaks of omgebogen). Ook zijn er meerdere artikelnummers in omloop geweest van o.a. wissels (grote wissellantaarns, kleine wissellantaarns).

Behalve Marklin zijn er ook railstukken gemaakt onder de merknaam Primex en door andere fabrikanten zoals Electrotren.

Zie ook Forum Topics over „Marklin Modellgleise (serie 3900 en 3800)

• http://forum.3rail.nl/index.php?topic=8114.0
• http://forum.3rail.nl/index.php?topic=32379

---

Gebogen railstukken

Normaal cirkel 5100

Het railsysteem gaat uit van een normale cirkel met radius 360 mm. Deze cirkel is onderverdeeld in 12 stukken van 30 graden; het railstuk 1/1 met artikelnummer 5100. Er bestaat ook een 1/2, 15 graden: artikelnummer 5101 en 1/4, 7,5 graden: artikelnummer 5102.

Parallel cirkel 5200

Buiten de normaal cirkel kon men een parallel cirkel maken met radius 537,4 mm. De afstand van middelleider tot middenleider is 77,4 mm. De parallel cirkel is opgebouwd uit 12 stukken van 30 graden; railstuk 1/1 met artikelnummer 5200. Er bestaat ook een 1/2 15 graden: artikelnummer 5201. Als compensatieboog voor de wissels bestaat er ook een railstuk 24 graden: artikel 5206 en railstuk 5 graden: artikel 5205.Let op: de 5100 en 5206 lijken sterk op elkaar. Hetzelfde geldt voor 5102 en 5205. Ze zijn echter toch zo verschillend dat een baan niet past. Bij twijfel: het artikelnummer staat onder op de rand van het railstuk.

Industrie cirkel 5120

Binnen de normaalcirkel kan een industriecirkel geplaatst worden. Deze heeft een diameter van 286 mm. Een cirkel is opgebouwd uit 8 stukken van 45 graden: artikelnummer 5120. Dit is een hele krappe boog die niet geschikt is voor alle Marklin locomotieven en rijtuigen. Eigenlijk is deze alleen bruikbaar voor korte locs en wagons.

Rechte railstukken

De rechte stukken gaan uit van een lengteraster van 180 mm.

Er zijn rechte stukken met de volgende afmetingen:

Rechte rail
-	Lengte	Bielzen	Ma art.nr.
1/1	180 mm	24 x	5106
1/2	90 mm	12 x	5107
-	70 mm	9 x	5129
1/4	45 mm	6 x	5108
3/16	33,5	5 x	5109
1/8	22,5	3 x	5110
-	16 mm	2 x	5210
-	8 mm	1 x	5208

Let op: de stukjes 5208 en 5210 kunnen niet met elkaar gebruikt worden.

Wissels

• Met wissels kun je rijwegen splitsen.
• Bij M-rails heb je handwissels en electrische wissels (eigenlijk electrisch aangedreven wissels).
• Een handwissel van M-rails is niet eenvoudig om te bouwen tot een electrisch aangedreven wissel.
• Electrische wissels zijn voorzien van een elektromagnetische aandrijving om de wissel om te zetten. Dit is een elektromagneet die de wisseltong verplaatst.
• De meeste electrische wissels hebben een verlichte wissellantaarn.

Let op: Er zijn grote en kleine wissellantaarns. De grote wissellantaarns worden door lange rijtuigen geraakt, als ze het afbuigende spoor berijden.

wissels 5100

Er zijn wissels waarbij het afbuigende spoor overeenkomt met de 5100 boog. Dit zijn:

• Normale wissel zoals 5138 (5137 L) of 5139 (5137 R)

• Meegebogen wissel 5141 (5140 L) of 5142 (5140 R)

• Engelse wissel 5128 (kruising 5114)

Opmerkingen

• De normale 5100 wissel brengt de sporen op 96,4 mm.
• De 5137 is een latere versie van de 5100 wissel; deze heeft een boog van 3/4 waardoor deze meer flexibel inzetbaar is.
• De lengte van 5128 (en 5114) is 193 mm (dus langer dan rechte 1/1 !).
• De 5128 heeft een hoge wissellantaarn. Deze wordt geraakt door lange rijtuigen, als ze er omheen rijden (stand afbuigend).
• Met de meegebogen wissel 5140 kun je sporen op de standaard-afstand van 77,4 mm brengen.

wissels 5200

Er zijn wissels waarbij het afbuigende spoor overeenkomt met de 5200 boog (om precies te zijn de 5206). Dit zijn:

• Normale wissel zoals 5203(5202 L) of 5204 (5202 R), 5222 (5221 L) of 5223 (5221 R)
• Driewegwissel 5214 (combinatie van 5202 L en R in één)
• Engelse wissel 5207 (kruising 5215)
• Kruising 5211

Opmerkingen

• Met het opvulstukje 5205 wordt de wisselboog gelijk aan de 5200.
• De Engelse Wissel 5207 en Kruising 5215 komen wat lengte betreft overeen met de 5106. Er worden twee stukjes 5208 meegeleverd om de wisselboog gelijk te maken aan de 5206.
• Met de kleine kruising 5211 kan een kruiswissel gemaakt worden. Twee parallelle sporen waartussen gewisseld kan worden binnen 2 1/2 rechte. De afstand tussen de sporen is dan wel 118 mm.

M-rails Modellgleise

Het complete assortiment van de Modellgleise was als volgt (50** nummer omcodering vond plaats in 1956):

(wordt vervolgd)

In Bewerking !
Wordt nog aan gewerkt door Jos (overleg met auteur)