Märklin Rijrichtingschakelaar
Märklin Rijrichtingschakelaar (Relais)
De standaard rijrichting schakelaar (ook wel relais) met schakelwip werd toegepast door Märklin vanaf begin 1960 , als opvolger van het type uitgerust met een schakelwals. Er volgde wat verbeteringen m.b.t. de afstelmogelijkheid van het veer mechanisme. Type links op foto werd vrijwel in alle standaard locs ingebouwd indien er géén sprake was van een bijzondere functies zoals Telex of Lichtwisseling. (zie punt !)
De verbetering betrof, géén bokkensprongen meer van de loc bij het omschakelen echter wel het feller oplichten van de lampjes. Vanaf 1980 werden locs in de serie 3300 uitgerust met een electronische omschakelaar waardoor ook het oplichten van de verlichting tijdens omschakelen voorbij was. (zie verder in dit artikel)
Stroomschema Relais
Werking Relais met Telexkoppeling
De 3e contactveer maakt het mogelijk de Telex op afstand te bedienen met de rijtrafo.
1.vooruit gekoppeld
2.vooruit ontkoppeld
3.achteruit gekoppeld
4.achteruit ontkoppel
- Met éénmaal schakelen werd/wordt de telex bekrachtigd
- Met 2x schakelen vooruit rijden resp. achteruit, afhankelijk van oorspronkelijke stand
Standaard omschakelrelais afstellen
Het meer of minder spannen van de veer, kan bewerkstelligd worden door het in de schuiver aangebrachte veerhaakje met een schroevendraaier overeenkomstig te verbuigen. (zie ook volgende foto en beschrijving)
Foto'tje hiernaast toont waar je de schroevendraaier plaatst om het veerhaakje te verbuigen zonder het relais te beschadigen.Doe dit wel uiterst voorzichtig en verbuig het haakje slechts heel weinig.
Alternatieve manier om veerspanning te vergroten
De veerkracht van het veertje zal afhankelijk van het schakelgebruik op de lange termijn minder worden. Deze veerkracht is te herstellen door één of meerdere veerwindingen met een pincet „om” het veerhaakje te bevestigen. Begin met één winding en probeer het vervolgens uit. Zonodig herhaal je dit. Deze methode om de veerspanning te vergroten is makkelijker uit te voeren dan bovengenoemde methode het veerhaakje met schroevendraaier te buigen.
Het Elektronisch Omschakelrelais
Vanaf 1980 werden locs van de Märklin artikelnr.serie 3300 uitgerust met een nieuw ontwikkelde elektronische omschakelaar.
Belangrijke verbetering was dat het felle oplichten van de lampjes tijdens het omschakelen verleden tijd was. Daarnaast was het vrij eenvoudig in oudere analoge locs het mechanische schakelrelais te vervangen door deze elektronische omschakelaar.
Aansluitschema Elektronisch Relais
Een bijkomend voordeel is dat de verlichting „flikkervrij”, ook wel „flakkervrij” genoemd, uitgevoerd kan worden onder de voorwaarde dat de lampjes geisoleerd worden t.o.v de massa (-) (zie nevenstaand aansluitschema.
Verkrijgbaarheid Elektronische omschakelrelais
Zover bekend levert Märklin deze relais niet meer echter Firma Uhlenbrock biedt deze nog aan onder hun bestelnr. 55700.
Opm: Bij Conrad NL kan deze ook besteld worden onder Conradnr.218798-89(prijs E.37,- anno 2011)