Column feb 2011 - Het verhaal van een modelspoorder

Column februari 2011 - Het verhaal van een modelspoorder

Het zal begin jaren ’60 van de vorige eeuw geweest zijn dat ik trots met mijn vader uit een juwelierszaak kwam: ik had van mijn zelfverdiende geld mijn eerste horloge kunnen kopen. Zo’n anderhalf jaar later ging ik met mijn vader naar een fietsenwinkel om van mijn zelfverdiende geld een fiets te gaan kopen: vanaf dat moment hoefde ik niet meer op afdankertjes van anderen te rijden.

Ik werkte in die tijd zaterdags bij een melkboer en dat leverde voor die tijd en leeftijd een leuk bedrag op. Na het horloge en de fiets kwam ik op het idee om voor een modeltrein te gaan sparen en na een jaartje had ik genoeg geld om een loc, 3 rijtuigen en wat goederenwagens te kopen, samen met een aanzienlijke hoeveelheid rails, allemaal van het Franse merk Jouef. Mijn vader spijkerde de rails op 2 hardboard platen, er kwamen huisjes van Faller, auto’s van Wiking en ik kocht of kreeg regelmatig aanvullingen in de vorm van bouwdozen, auto’s, wagons en rijtuigen.

Bij de supermarktketen De Gruyter startte heel toevallig rond die tijd een aktie die een jaar zou duren: bij besteding van een bepaald bedrag kreeg je bouwplaten van huizen en gebouwen naar Nederlands voorbeeld in de H0-schaal. Ook waren er af en toe plastic boompjes, beestjes en auto’s. Die bouwplaten moesten rondom lucifersdoosjes gebouwd worden. Onnodig te zeggen dat de hele familie gevraagd werd om de lege lucifersdoosjes te bewaren.

Zo langzamerhand werd het tijd voor een 2e loc, deze keer een diesel. Bij de SNCF werden ze toen net ingevoerd en Jouef had er een model van uitgebracht. Ik had eigenlijk liever een stoomloc gehad, maar die werden op dat moment niet gemaakt bij Jouef en dan had ik enige maanden moeten wachten. En zoveel geduld had ik op dat moment niet, een stoomloc zou er later nog wel eentje komen. Na zo’n 2 jaar begon de vaste baan op die 2 platen toch wel te vervelen en waarschijnlijk tot groot verdiet van mijn vader haalde ik alle rails los en legde in het vervolg iedere keer een andere vloerbaan.

In 1969 gingen we verhuizen, al het spoormateriaal verdween in dozen en kwam er pas weer uit om weggegeven of verkocht te worden. Studie (en later werk) en andere interesses namen zoveel tijd in beslag dat er van modelsporen niets meer terecht kwam. Een aantal gebouwen, beestjes, figuurtjes en auto’s gingen naar mijn buurman die ze nu nog steeds op zijn baan heeft staan.

In 2003 werd ik wegens rugklachten vervroegd gepensioneerd en toen bleek ik nog een heel ander virus onder de leden te hebben, een ongeneeslijke virus zelfs: de alom gevreesde modelspoorziekte. Het werd dus eens tijd om rond te kijken naar de (on)mogelijkheden. Al snel was ik er achter dat het Märklin zou gaan worden. Mijn buurman had Märklin, net als zijn schoonzoon. De kwaliteit gaf de doorslag, maar in tegenstelling tot wat zij hadden rijden wilde ik Nederlands tijperk V gaan rijden. Dus ging ik een startset kopen en meteen kocht ik ook maar een rail-uitbreidingsset.

Vol goede moed begon ik in juli 2003 op zolder een baan naar Nederlands voorbeeld te bouwen. En toen, na ruim een jaar bouwen, kwam er ineens die brief van de bouw: ze zouden alle huizen in de wijk gaan renoveren en dat zou in 2005 beginnen. Daar sta je dan en het enige wat je kunt doen is de zaak weer afbreken. Maar 2005 ging voorbij, er gebeurde niets. Ook 2006 ging voorbij: nog steeds niets. Eindelijk in oktober 2007 begon de renovatie aan de rand van de wijk en ons huis was in mei en juni 2008 eindelijk aan de beurt.

Daarna kon ik eindelijk weer een baan gaan bouwen. De ruimte op zolder was nu 2 keer zo groot als voor de renovatie: de slaapkamer die we eerst op zolder hadden was niet meer nodig en die had ik dus afgebroken. In tussentijd had ik wel materiaal en treinen gekocht, ik had zelf een station en nog wat andere gebouwen ontworpen en gebouwd en ik had (hoop ik) inmiddels voldoende rails gekocht voor mijn nu nieuwe, dubbelgrote baan. Of dat zo is, de toekomst zal het leren...

We schrijven nu 2010 en er is al een klein deel (ik schat ¼ deel) van de baan klaar en berijdbaar: het industrieterrein met de spooraansluiting en de baan die er omheen ligt. Wat er nog moet gebeuren is het station en de baan die rondom de stad Driehoven gaat lopen. En uiteraard de stad zelf moet gebouwd worden. De meeste gebouwen heb ik al klaar, die heb ik van de vorige baan of ik heb ze gebouwd in de periode dat ik zat te wachten op de huisrenovatie.

Zoals uit het bovenstaande blijkt ben ik nog steeds aan het bouwen en het zal nog wel een jaartje of wat duren voor mijn baan een soort van klaar is. Materiaal en materieel heb ik naar Nederlands voorbeeld. Het meeste is van Märklin, Roco is een goeie 2e en verder rijdt er nog wat van Fleischmann, Mehano en Piko.

Zoals gezegd rijd ik NL tijdperk V, maar er rijden ook een aantal Nederlandse treinen uit eerdere tijdperken op mijn baan. Die kocht ik gewoon omdat ik ze mooi vond en ik kan ze inzetten als “museumtrein”. Ik heb ook nog 2 Duitse stoomloc’s: een BR 81 en een BR 52. De bedoeling daarvan is dat ze gaan rijden voor een “stoomstichting”.

In maart 2006 kwam het Märklinforum (later 3Railforum) “in de lucht” en bij toeval zag ik op MP een soort van advertentie hiervan staan. Het forum draaide toen al een dag of 2 en ik werd hier meteen maar lid van: ik was het 13e(!) lid. Ik heb veel geleerd van de tips en trucs die op het forum beschreven werden en worden. Zelf ben ik meer van de scenery, techniek is aan mij niet besteed.

In september 2006 werd mij gevraagd om moderator te worden. Na een nachtje slapen heb ik ‘ja’ gezegd, onder de voorwaarde dat ik het een half jaar zou aankijken en dan een definitieve beslissing zou nemen. Inmiddels ben ik al weer bijna 4 jaar moderator.

Ik hoop dat ik met dit verhaaltje een heel kleine indruk heb kunnen geven van mijn modelspoorbeleving, over hoe het lang geleden ooit begon en hoe ik er nu, zo’n 40 jaar later, mee bezig ben. In die 40 jaar is er veel veranderd: treinen zijn digitaal geworden en hebben decoders aan boord die diverse functies aansturen. Ze kunnen o.a. roken, fluiten, bellen, typhoneren, rij-, rem- en andere geluiden maken en er kunnen meerdere treinen met één rijregelaar aangestuurd worden. De front- en sluitseinen en de interieurverlichting blijven branden als de trein stilstaat. En zo zijn er nog een aantal veranderingen. Dat was in 2003, bij mijn herintreden, wel even wennen...

Met vriendelijke modelspoorgroetjes,

Gerard