Schakelaar
Algemeen
Een schakelaar wordt gebruikt om een stroomkring te sluiten; hierdoor kan de stroom gaan lopen en bijvoorbeeld een lampje kan gaan branden of een motor gaan draaien .
Er zijn verschillende soorten schakelaars:
- Momentschakelaar
- Twee standen schakelaar
- Maakschakelaar
- Verbreekschakelaar
- Ompool schakelaar
- 2 of meer polige schakelaar
- „Afstandbediende Schakelaar” electromagnetisch relais
Moment schakelaar
Deze schakelaar wordt bekrachtigd, zolang de schakelaar bediend wordt. Zodra de schakelaar niet meer bediend wordt, valt deze terug in de beginstand (de zogenaamde rustpositie).
Tweestandenschakelaar
Meestal wordt deze gewoon schakelaar genoemd. Deze schakelaar heeft 2 rustposities. Je zet deze om van de ene naar de andere positie. In de tussentijd blijft de schakelaar gewoon in de positie staan.
Maakschakelaar
Een Maakschakelaar maakt de verbinding. Dit sluit de stroomkring en er kan stroom gaan lopen.
Verbreekschakelaar
Een Verbreekschakelaar verbreekt de verbinding. Dit open de stroomkring en er kan geen stroom meer lopen.
Ompool schakelaar
Een Ompoolschakelaar heeft 3 kontakten. Het gemeenschappelijke kontakt is in iedere stand is verbonden met een van de kontakten. Hierdoor kun je omschakelen van het ene naar het andere kontakt.
2 of meer polige schakelaar
De schakelaar is voorzien van 2 onafhankelijke schakelaars. Er bestaan ook 3 en 4 polige schakelaars.
Afstandbediende schakelaar (electromagnetisch relais)
Een relais is een schakelaar die op afstand bediend kan worden. Niet draadloos zoals bij een TV. Maar meestal gewoon met een draden. Bij relais heb je dezelfde mogelijkheden als bij schakelaars. Relais worden gebruikt:
- Om andere stroomkringen te schakelen (zonder electrische verbinding tussen de geschakelde stroomkring en het schakelsignaal)
- Om hogere spanningen te schakelen
- Om hogere stromen te schakelen
- Om op „afstand” te schakelen
- Om op meerdere plaatsen te kunnen schakelen
Relaistermen:
| Relais termen | |
|---|---|
| Schakelaar | Relais |
| Momentschakelaar | Monostabiel relais of Relais |
| 2 standen schakelaar ofwel Schakelaar | Bistabiel |
Het Marklin universeelrelais is een voorbeeld van een bistabiel relais. Dit heeft twee spoelen waarmee de ene of andere stand geschakeld kan worden.