Help:Uitleg

In Bewerking !
Jos

Deze pagina geeft uitleg over hoe wiki.3rail werkt. Meedoen is erg gemakkelijk en vooral een kwestie van gewoon beginnen. Fouten maken is niet erg: deze zijn gemakkelijk weer te herstellen. Gewoon doen dus! Je kunt het werken met deze wiki eerst veilig uitproberen in de [[wiki2.3rail:Zandbak|Zandbak]].

Deze pagina bevat korte informatie over het aanmaken van een nieuwe link, een nieuwe paragraaf en een nieuwe Zin (taalkunde) regel. Verder lees je over het inspringen van tekst, over stijl, linken, lijsten en labels maken, subpagina's, tabellen, speciale tekens en het wijzigen van een paginatitel. Zie voor specifieke hulppagina's onderaan deze pagina.

Bewerken

Wiki.3rail werkt met een eenvoudig basisprincipe. Klik op het tabblad 'bewerken' bovenaan op een pagina en je komt op een pagina met een bewerkingsvenster waarin de inhoud van die pagina staat. Typ je tekst en controleer deze bewerking door op 'Bewerking ter controle bekijken', wanneer deze goed en je bewerking verder klaar is kun je op de knop 'Pagina opslaan' ernaast klikken.

Noot: Niet ingelogde gebruikers en gebruikers die minder dan vier dagen lid zijn moeten altijd op de knop 'Bewerking ter controle bekijken' drukken voordat de pagina kan worden opgeslagen. Vier dagen na [[Help:Aanmelden|registratie]]]] verdwijnt deze beperking.

In het tekstveld achter 'Samenvatting' geef je kort aan wat je gewijzigd hebt (en dus geen artikelsamenvatting van wat je hebt geschreven). Wanneer je een nieuw artikel aanmaakt, volstaat als samenvatting dus 'nieuw'. Deze tekst wordt onder het tabblad 'geschiedenis' van het artikel getoond, in het overzicht van de Recente wijzigingen (knop links naast het artikel), maar ook op [[Speciaal:Bijdragen/{{REVISIONUSER}}|je eigen pagina]]]] met eigen bijdragen (link uiterst rechtsboven, naast 'afmelden').

Links toevoegen

{{Zie hoofdartikel|Help:Gebruik van links}}]] Artikelen in deze wiki vallen op door hun grote hoeveelheid links. Alle woorden en tekstfragmenten die bij het bewerken zijn voorzien van [[vierkante haken]] worden links naar andere artikelen in deze wiki, of zijn het uitgangspunt voor weer nieuwe artikelen.

Het is mogelijk om een alternatieve tekst op te geven die moet verschijnen in plaats van de naam van het artikel, door deze tekst na een | te plaatsen: [[Sacharose|zoet poeder]] verschijnt als nowiki>zoet poeder. Voor meervouden, bijvoorbeeld [[hond]]en]]</nowiki>, is dit vaak niet nodig.

Bestanden, foto's en illustraties

Zie hoofdartikel Help:Gebruik van bestanden Je kan bestanden, zoals foto's naar wiki2.3rail.

Heb je ergens op het web een toepasselijke, rechtenvrije illustratie gevonden, of heb je zelf een geschikte (rechtenvrije) illustratie tot je beschikking, aarzel dan niet deze in een artikel te plaatsen. Als je een foto in hoge resolutie hebt, kun je die zo uploaden en die dan als een klein bestand laten weergeven. (wel bron vermelden, i.v.m. auteursrechten !)

Ga naar "Bestand uploaden" in de linker zijbalk, vervolgens kom je op de uploadpagina;
klik 'browse' of 'blader' en kies het bestand dat je van je eigen computer wilt uploaden;
belangrijk hierbij is dat je de licentie selecteert die van toepassing is, waarmee de auteursrechtelijke status van het bestand duidelijk is.
UPLOAD ALLEEN AFBEELDINGEN VOORZIEN VAN DE JUISTE LICENTIE!
klik Bestand uploaden.
Is het uploaden gelukt, dan staat de illustratie op de wiki-server.
Ga naar je artikel en voeg als vervolgens de afbeelding in.
Klaar. Meer details over het invoegen van bestanden op pagina's zijn te vinden op Help:Gebruik van bestanden.

Nieuwe pagina

Sjabloon:Zie hoofdartikel Er zijn verschillende manieren om een nieuwe pagina te beginnen. Wil je direct beginnen? Typ de naam in van het nieuwe artikel en druk op de knop:

{| style="background:none"
<inputbox>
type=create
buttonlabel=Start nieuw artikel
</inputbox>
|}

{{Zie ook|Zie ook het [[Wikipedia:Voorbeeldartikel|voorbeeldartikel]].}}

Een nieuwe alinea beginnen

Een nieuwe alinea begin je door tweemaal op de Enter- of Return-toets te drukken. Druk je slechts eenmaal, zoals hier, dan heb je geen nieuwe alinea (zoals je ziet, of juister gezegd zoals je niet ziet :-), want je kan niet zien wat er niet is - behalve als je op de bewerkingspagina kijkt).

Nieuwe regel / alinea

Een nieuwe alinea begin je door een regel leeg te laten.

Code:
Dit is
<br />de juiste manier
<br />om een nieuwe regel te beginnen.

Resultaat:
Dit is
de juiste manier
om een nieuwe regel te beginnen.

Merk echter op dat in wiki2.3rail meestal de voorkeur gegeven wordt aan een nieuwe alinea.

Code inspringen:
:Deze tekst is ingesprongen.
::Deze tekst is nog meer ingesprongen.
:::Wie weet hoe ver we zo kunnen inspringen?

Resultaat:

Deze tekst is ingesprongen.

Deze tekst is nog meer ingesprongen.

Wie weet hoe ver we zo kunnen inspringen?

Deze regel is ingesprongen met behulp van één spatie, maar omdat er normaal nooit een spatie gebruikt wordt aan het begin van een regel, zal die hier verschijnen als een spatie in een lettertype met vaste breedte, zoals "Courier".
Met andere woorden, als je een paragraaf begint met één of meer spaties, dan zal de tekst zowel ingesprongen als in een lettertype met vaste breedte zijn. Dit is vooral nuttig bij teksten en lijsten die door tabulatie uitgelijnd moeten zijn.
Merk ook op dat ingesprongen tekst met spaties doorloopt aan de rechterkant van het scherm, begin dus een nieuwe regel als je tekst breder is dan je scherm.

In dit blok zal de tekst niet doorlopen, omdat daar rekening is gehouden met de breedte van het
scherm. Op de plek waar je de zin wilt laten 'teruglopen', geef je gewoon een enter of return
en typt éérst een spatie voor je de zin verder schrijft.

Opmaak

De eenvoudigste manier om je tekst vet te drukken of te cursiveren is met behulp van de knoppenbalk boven het bewerkingsvenster. Het kan ook met plaatsen van je tekst tussen rechte apostrofs, waarbij twee apostrofs '' in een cursief lettertype resulteert en drie apostrofs in een vet lettertype.

{{Zie ook|Zie voor uitvoerige beschrijving [[Help:Tekstopmaak#Lijsten|Help:Tekstopmaak]].}}

Tekstopmaak

Lijsten

Genummerde lijsten maak je met het #-teken.

Code genummerde lijst:
#Onderwerp één
#Onderwerp twee
##Subonderwerp één
##Subonderwerp twee
#Onderwerp drie, enz.

#Onderwerp één (vanwege overgeslagen regel)

Resultaat:

Onderwerp één
Onderwerp twee
1. Subonderwerp één
2. Subonderwerp twee
Onderwerp drie, enz.

Onderwerp één (vanwege overgeslagen regel)

Code met vette stippen:

*Een onderwerp (een sterretje voor de tekst)
* Nog een onderwerp (een sterretje en een spatie)
**Je kunt a.h.w. stippen binnen de stippen zetten (twee sterretjes)
*** Drie sterretjes. Nou ja, zo kun je wel doorgaan!

Resultaat:

Een onderwerp (een sterretje voor de tekst)
Nog een onderwerp (een sterretje en een spatie)
- Je kunt a.h.w. stippen binnen de stippen zetten (twee sterretjes)
  - Drie sterretjes. Nou ja, zo kun je wel doorgaan!

Codes door elkaar:

* Eerste punt
*# Subpunt 1
*# Subpunt 2
*#* Subsubpunt 2a
::: volgende alinea in subsubpunt 2a

Resultaat:

Eerste punt
1. Subpunt 1
2. Subpunt 2
  - Subsubpunt 2a

volgende alinea in subsubpunt 2a

Code voor definitielijsten m.b.v. spaties aan weerszijden van de dubbele punt:

;Encyclopedie : Handig naslagwerk
;Open Source : Een projectmatige manier van werken waarbij iedereen veranderingen aan mag brengen in het project
;Wikipedia : Een open source encyclopedie

Resultaat:

Encyclopedie: Handig naslagwerk
Open Source: Een projectmatige manier van werken waarbij iedereen veranderingen aan mag brengen in het project
Wikipedia: Een open source encyclopedie

{{Zie ook|Zie voor uitvoerige beschrijving [[Help:Tekstopmaak#Lijsten|Help:Tekstopmaak]].}} ==Horizontale strepen== Je kunt een horizontale streep trekken door vier of meer scheidingsstreepjes horizontaal achter elkaar te typen: <nowiki> ---- en dan krijg je dus een streep:</nowiki>

Wiki en HTML

Als je wilt dat Wiki-syntaxis of HTML-opdrachten niet geïnterpreteerd worden, gebruik je <nowiki>. Bekijk de bewerkingspagina van deze pagina voor voorbeelden.

{{Wikibooks|Handboek MediaWiki/Wikitekst en HTML#HTML_in_wikitekst|Handboek MediaWiki: Wikitekst en HTML}}

Tabellen

Speciale tekens

{{Zie hoofdartikel|Help:Speciale tekens}} Wellicht moet je heel dikwijls gebruikmaken van speciale tekens, zoals deze: ü À α
Zie Help:Tekstopmaak voor hoe het wel en hoe het niet moet. Je kunt ^superscript en _subscript toepassen en je kunt het lettertype beheren: grootte en kleur!

f(x) = a₀ + a₁x₁ + a₂x₂² + a₃x₃³

f(x) = a₀ + a₁x₁ + a₂x₂² + a₃x₃³

Doorverwijzen

{{Zie hoofdartikel|Help:Redirect|Help:Doorverwijzen}} Als je de bezoeker van een bepaalde pagina wilt doorverwijzen naar een andere pagina (naar een pagina met een betere titel, bijvoorbeeld), dan typ je daarvoor het commando #REDIRECT [[nieuwe paginatitel]] op de bovenste regel van het bewerkingsveld. Zie bijvoorbeeld de pagina computers (je kunt daar onderaan op 'deze pagina bewerken' klikken en kijken hoe het gedaan is). Ben je op de pagina met de nieuwe titel ('computer') en wil je de geschiedenis van de oude pagina bekijken, klik dan op de link "(Doorverwezen vanaf Computers)", bovenaan.

Naast deze manier van doorverwijzen zijn er nog diverse manieren om mensen door middel van tekstlinks door te verwijzen naar één of meer artikelen.

In de zandbak kun je al deze dingen oefenen! Maar je kunt natuurlijk ook meteen aan de slag gaan! Voel je vrij en ga je gang. Een handige schematische weergave van het bovenstaande en meer vind je op Help:Tekstopmaak.

Inhoudsopgave

Zoals bovenaan op deze pagina te zien is, verschijnt automatisch een inhoudsopgave indien het artikel meer dan 3 koppen bevat, tenzij iemand dat heeft uitgezet in de 'Voorkeuren'. De inhoudsopgave kan worden uitgezet door onderin het artikel {{Inhoud verbergen}} of __NOTOC__ neer te zetten.

Ook kunnen dan de verschillende secties van een artikel apart worden bewerkt, door een linkje met '[bewerken]' aan de rechterzijde van de pagina. Dit kan worden uitgezet door het commando __NOEDITSECTION__.

Een inhoudsopgave van een heel artikel of aleen een hoofdstuk kan expliciet op een bepaalde plek aangemaakt worden met het sjabloon {{Inhoud}} of het commando __TOC__.

Categorieën

Op veel pagina's tref je onderaan een Categorieën-link aan. Dit betekent dat de pagina op één of meer lijsten met pagina's over vergelijkbare onderwerpen staat. Raadpleeg voor meer uitleg hierover Help:Gebruik van categorieën.

Woordenboekinformatie

Regelmatig tref je onderaan een pagina een link aan naar het WikiWoordenboek, de Wiktionary. Je kunt een dergelijke link toevoegen door {{wikt|woord}} op de pagina toe te voegen.

Zie ook het sjabloon.

Overig

Commentaar

Je kunt in de bewerkingspagina commentaartekst toevoegen, zonder dat dit commentaar zichtbaar is in het artikel. In de bewerkingspagina typ je:

De Definitie van Katten: <!-- Eigenlijk houd ik niet van katten --> De kat is een dier.

Resultaat:

De Definitie van Katten: De kat is een dier.

Gebruik commentaar bijvoorbeeld om anderen te wijzen op opmaaktechnische valkuilen of om te waarschuwen dat een pagina voor vandalisme vatbaar is (een soort bewerkingswaarschuwing), maar wees spaarzaam hiermee.

Zoeken

Voor meer informatie over zoeken op Wikipedia: zie Help:Zoeken. Als de server overbelast is, is de interne zoekfunctie vaak tijdelijk niet beschikbaar.

Ondertekening

In discussies op overlegpagina's is het gebruikelijk om je teksten te ondertekenen:

met drie tildes (~) voeg je je gebruikersnaam in: ~~~ wordt Jos
met vier tildes voeg je je gebruikersnaam en de datum en tijd in: ~~~~ wordt Jos 22 nov 2024 14:52 (CET)
vijf tildes leveren alleen datum en tijd op: ~~~~~ wordt 22 nov 2024 14:52 (CET)

Artikelen worden niet ondertekend; die worden immers door een groot aantal gebruikers gezamenlijk geschreven. Uit de 'geschiedenis' is op te maken wie daar op welk moment aan heeft bijgedragen.

Plug-in

Voor gebruikers van de Firefoxbrowser is er een gebruiksvriendelijke extensie voor Wikipedia. Hiermee krijg je een extra Wikipediatoolbar die meer mogelijkheden biedt dan de toolbar die geïntegreerd is in de pagina. Ook werkt de extensie met andere wiki's gebaseerd op de MediaWikisoftware.

Firefox downloaden
Wikipedia-extensie: versie 0.7.1 werkt met Firefoxversie 1.5.0.3
Wikipedia Toolbar 0.5.9: Engelse versie werkt met 1.5 - 3.6a1pre

Open een nieuwe tab na de installatie van de extensie en de herstart van Firefox, typ in de adresbalk 'about:config', typ in het filtervakje 'wiki', en vul dan 'nl' in bij 'wikipedia.language' en je gebruikersnaam bij 'wikipedia.username'.

Zie ook

Help:Hoe kan ik meedoen?, ook voor inspiratie
Help:Veelgestelde vragen

Bron bovenstaand artikel; basis aangepast aan wiki2.3rail opzet