Bouwserie CSD T478.1
| CSD T 478.1 / CSD T 478.2 CD / ZSSK Bouwserie 749, 751, 752 | |
|---|---|
| Spoorwegmij's | CSD, CD, ZSSK |
| Fabrikanten | CKD Praag |
| Bouwjaren | 1964 (prototype) 1966–1971 |
| Aantal gebouwd | T 478.1: 230 stuks T 478.2: 82 stuks |
| Bedrijfsnummers: | T 478.1001-T 478.1239 T 478.2001 – T 478.2082 751.001 – 751.239 752.001 – 752.082 749.006 – 749.265 |
| Asvorm | Bo’Bo’ |
| Lengte over de buffers | 16.500 mm |
| Dienstgewicht | 75 t |
| Max.snelheid | 100 km/h |
| Vermogen | 1103 kW |
| Aanvangskracht | 215 kN |
| Bouwwijze motor | 1x ČKD K 6 S 310 DR |
| Overdracht vermogen | Diesel-elektrisch |
| Remmen | Dako |
CSD Bouwserie T 478.1
De ČSD bouwserie T478.1 (vanaf 1988 ingedeeld als bouwserie 751) zijn dieselelektrische locomotieven van de voormalige Tsjechoslowaakse Staatsspoorwegen (ČSD) welke worden ingezet voor zowel het goederenvervoer als voor personentreinen. Vanwege hun betrouwbaarheid werden ze beschouwd als een van de meest succesvolle diesellocomotieven in het voormalige Tsjechoslowakije. De locomotieven hadden vanwege hun opvallende uiterlijk de bijnaam Bardotka (afgeleid van Brigitte Bardot) of Zamračená (donker gezicht).
Ontwikkeling en bedrijf
De basis voor de locomotief was het plan dat begin jaren zestig was opgesteld voor de motorisering van het spoor. Op dat moment had de ČSD al goede motorlocomotieven in gebruik, maar deze waren te zwak (ČSD serie T 435.0) of konden slechts in beperkte mate in het hoofdvervoer worden gebruikt (ČSD serie T 679.0). Speciaal voor de bochtige trajecten in Bohemen waren vierassige locomotieven met een maximale aslast van 18 t nodig. De ontwikkeling van de ЧМЭ3 voor de USSR leverde de nieuwe 1.350 pk of 1.500 pk sterke dieselmotor K 6 S 310 DR met drukvulling als aandrijfelement op, die geschikt was voor dit doel.
Omdat tegelijkertijd enkele prototypen met hydrostatische transmissie werden ontwikkeld die niet succesvol bleken, werd voor de nieuwe locomotief een lichtere versie van de reeds beproefde T 679.0-serie gebruikt. In 1962, na opheldering van betwiste punten, werden de basisgegevens vastgesteld tussen ČKD en het Ministerie van Transport van Tsjechoslowakije. De ontwerpdocumenten waren klaar in 1963 en de eerste twee prototypes, T 478.1001 en T 478.1002, werden in november 1964 voltooid.
Nadat de twee prototypes waren gebouwd en afgeleverd, ging de eerste locomotief begin 1965 in proefbedrijf na succesvolle fabriekstests, waarin 100.000 km werd gereden. De tweede locomotief was aanvankelijk beschikbaar voor het testen van prototypes voor de Velim-spoorwegtestring of op de ČSD-routes. Operationele tests vonden plaats in het depot Brno - Maloměřice. De operationele testen eindigden in 1966 met een succesvol afgeronde testdemontage in de reparatiewerkplaats. Beide locomotieven werden vervolgens verkocht aan ČSD. In 1964 bestelde het Ministerie van Transport van Tsjechoslowakije vijf voorserie locomotieven, die aanvankelijk werden aangeduid als T 479.0 omdat de massa van het voertuig werd overschreden.
Door ontwerpwijzigingen kon de aslast worden teruggebracht tot 18 ton, zodat de machines uiteindelijk de aanduiding T 478.1 kregen. Alle locomotieven van de voorserie hadden de carrosserie met de kenmerkende ronde voorkant en de gladde zijwanden gemeen. De laatste locomotief van de voorserie had al gerolde zijwanden tot aan de hoogte van de zijruiten. De voorserielocomotieven kregen de bedrijfsnummers T 478.1003 t/m T 478.1007 en werden in 1966 toegewezen aan het Vršovice-depot, waar ze het passagiers- en goederentreinvervoer overnamen. Een ander prototype locomotief met hydraulische krachtoverbrenging werd op experimentele basis gebouwd, maar deze voldeed niet aan de verwachtingen.
In 1965 werd de eerste serie van 85 locomotieven besteld bij ČKD, die technisch overeenkwam met de voorserie locomotieven. Wel hadden ze gerolde zijwanden tot aan de zijruiten en een andere, meer hoekige voorkant. Vanaf september 1967 leverde de fabrikant de locomotieven van de eerste serie. In 1968 en 1969 werden de locomotieven van de tweede serie geleverd, waarvan 78 als serie T 478.1 en 52 als T 478.2. Optisch onderscheiden de locomotieven zich van de vorige serie doordat de zijwanden tot aan het dak zijn opgerold. Technisch zijn deze machines voorbereid op een gepland gebruik van een geluiddemper. Ze hadden aangepaste DAKO-remregelkleppen. In 1970 volgden de machines van de derde en laatste serie, waarin 60 personen- en 30 goederenlocomotieven werden gebouwd. Deze locomotieven hadden af fabriek al een geluiddemper. In totaal werden 230 locomotieven van de serie T 478.1 en 82 locomotieven van de serie T 478.2 geleverd.
De locomotieven werden ingezet op alle niet-geëlektrificeerde trajecten in voormalig Tsjechoslowakije. Ze vervoerden zowel internationale sneltreinen als belangrijke binnenlandse sneltreinen, regionale treinen en goederentreinen. Vermeldenswaard zijn de operaties rond het Ramzová-zadel, de zware sneltreinen en goederentreinen in de vallei van de Eger en in Noord-Bohemen, vooral met de sneltrein van Děčín naar Liberec met zes sneltreinrijtuigen over de Křižanské sedlo.
Met de introductie van het EDP-nummeringssysteem in 1988 kregen de locomotieven nieuwe bedrijfnummers toegewezen beginnend met 751 of 752 met slechts een driecijferig bedrijfsnummer erachter. De door ČD vanaf 1992 gemoderniseerde locomotieven werden geclassificeerd als bouwserie 749. Vanaf 1992 liet ČD 60 locomotieven volledig vernieuwen, waarbij de stoomverwarming werd vervangen door elektrische treinverwarming met 3000 V gelijkspanning.
De elektrificatie van trajecten, die de locomotieven van veel gebruiksgebieden beroofde, speelde een belangrijke rol in het operationele gebruik. Tot 2001 waren het vooral locomotieven die na ongevallen buiten dienst werden gesteld, daarna werden locomotieven die langere tijd stilstonden buiten dienst gesteld. Eind 2005 kromp de voorraad. Het zijn de gemoderniseerde locomotieven van de series T 478.3 en T 478.4 die de machines stilaan overbodig maken. In het voorjaar van 2013 had ČD nog vijf locomotieven in Praha Vršovice in omloop, waarmee ze onder meer de sneltrein van Praag naar Tanvald lieten rijden.
Een aantal 751's en 752's is nog steeds actief in Slowakije en worden uitsluitend gebruikt in goederentreindiensten, zoals in Plešivec, Prieviedza of in Humenné.
Waar zijn deze locomotieven nog te zien?
Een aantal van deze locomotieven zijn bewaard gebleven, waarvan sommige operationeel zijn, zoals de twee prototypes T 478.1001 en T 478.1002, de voorserielocomotieven T 478.1004 en T 478.1006 en de eerste serielocomotief T 478.1010. De T 478.1039 heeft reclame over het volledige oppervlak en is niet meer in gebruik.
Bron:Wikipedia ČSD-Baureihe T 478.1 [1]
Grootspoor Afbeeldingen
- Diverse Grootspoor afbeeldingen Dieselloc T 478.1
CSD 749 - loc 749 264-8 
ZSSK 751 - loc 751 002-7
Bronnen, Referenties en/of Voetnoten |
Verwijzingen
Intern
Modellen
Roco H0 modellen
|
|
