Bouwserie Litra D
| Bouwserie D (Litra D) | |
|---|---|
| Spoorwegmij's | DSB |
| Bedrijfsnummers | D 801 – D 900 |
| Fabrikanten | Henschel, Hartmann, Nohab, BMAG, Tubize, Baldwin, Frichs |
| Aantal gebouwd | 100 stuks |
| Bouwjaren | 1902-1922 |
| Asvorm | 1'C |
| Wiel diameters | Drijfwielen:Ø - cm Voorloop:Ø - cm |
| Lengte loc incl. tender | 19.920 mm |
| Keteldruk | 12 kg/cm2 |
| Verdampingsoppervlak | - m2 |
| Dienstgewicht | D(I): 44 t D(II): 44,8 t D(III): 46,6 t D(IV): 47,2 t |
| Max.snelheid | 60 km/h 70 km/h :na ombouw tot D(IV) |
| Vermogen | .. kW |
| Remmen | Drukluchtrem |
| Uitdienst | 1970 |
Stoomlocomotief DSB Litra D
De locomotieven van de bouwserie D zijn stoomlocomotieven van de Deense Staatsspoorwegen, de Danske Statsbaner (DSB) en werden ingezet als goederentreinen en later na ombouw tot Litra D(IV) ook als lichte personentrein.
Ontwikkeling en Bedrijf
Tussen 1902 en 1922 schafte de Deense Staatsspoorwegen, de Danske Statsbaner (DSB) in totaal 100 stuks "Litra D" locomotieven aan, die bestemd waren voor het goederentransport en welke door diverse fabrikanten werden gebouwd. De locomotieven hadden de bijnaam "Dagmar".
Litra D(I)
De Litra D(I) was de basisuitvoering en eerste serie Litra D locomotieven waarvan 41 exemplaren zijn gebouwd in de periode 1902 t/m 1907. De locomotieven kregen de bedrijfsnummers D 801 t/m D 841. De locomotieven werden door diverse fabrikanten gebouwd. De eerste 5 locomotieven (D 801 t/m D 805) werden in 1902 gebouwd en geleverd door Henschel. In 1903 werden 4 stuks (D 806 t/m D 810) door Hartmann gebouwd. In 1905 volgde weer een serie, waarvan 5 stuks (D 811 t/m D 815) werden geleverd door Henschel en 18 stuks (D 816 t/m D 833) werden geleverd door Hartmann in de periode 1905-1906. In 1907 volgde nog een serie van 8 stuks (D 834 t/m D 841) welke gebouwd werden door het Zweedse Nohab. De meeste locomotieven werden ingezet op de schiereilanden Jutland en Funen.
Litra D(II)
In 1909 volgde een nieuwe bestelling en uitvoering van de Litra D locomotieven. Deze als Litra D(II) gekenmerkte locomotieven, ware voorzien van een oververhitter. In totaal werden 41 stuks van deze uitvoering geleverd door de fabrikanten BMAG (10 stuks: D 842 t/m D 851) welke in 1909 werden gebouwd, Tubize (5 stuks: D 865 t/m D 869) welke in 1912 werden gebouwd, het Amerikaanse Baldwin (16 stuks: D 870 t/m D 885) welke in 1919 werden geleverd als betaling voor de eilanden in West-Indië welke in 1917 aan Amerika waren verkocht.In 1920 volgde nog eens 10 stuks (D 886 t/m D 995) welke werden geleverd door BMAG, gevolgd door 5 stuks in 1922 (D 896 t/m D 900) geleverd door Frichs.
Litra D (III)
In 1909 werd ook een bestelling van 13 stuks gedaan van de Litra D locomotieven zonder oververhitter, maar uitgevoerd met een grotere boiler. Deze als Litra D(III) gekenmerkte locomotieven werden alle 13 gebouwd door BMAG en kregen de bedrijfsnummers D 852 t/m D 864 toegekend.
Litra D(IV)
In de periode van 1925 t/m 1940 werden 57 stuks omgebouwd tot type Litra D(IV), waarbij de locomotieven een grotere boiler kregen, voorzien werden van een grotere cylinders en tevens van een druklucht systeem. Daarnaast werd de machisten cabine werd aangepast/vergroot. Het betrof de locomotieven met de bedrijfsnummers D 801 t/m D 851, D 865 t/m D 869, D 872. De Litra D(IV) locomotieven behaalden een maximumsnelheid van 70 km/h en werden daardoor ook ingezet voor de lichtere personentreinen.
In 1952 werden door de DSB zwaardere locomotieven van de Bouwserie "Litra N" (ex BR50's) aangekocht en waardoor het werkgebied van de Litra D locomotieven zich verplaatste naar de zijlijnen. Met de aanschaf van de diesellocomotieven van de Bouwserie MX en Bouwserie MY eind jaren '50 begin jaren '60, werden de Litra D locomotieven overbodig en werden ze ter zijde gesteld. Enkele locomotieven bleven nog in dienst tot aan 1970, waarin de laatste Litra D locomotieven ter zijde werden gesteld.
Waar zijn deze locomotieven nog te zien?
Er zijn 5 locomotieven van de Litra D bewaard gebleven.
- Loc D 802 is bewaard gebleven en is in het bezit van het DSB museum in Odense
- Loc D 871 is bewaard gebleven en is in het bezit van het DSB museum in Odense
- Loc D 825 is bewaard gebleven en is in het bezit van de Dansk Jernbane-klub in Herlev
- Loc D 826 is bewaard gebleven en is in het bezit van de Dansk Jernbane-klub in Herlev
- Loc D 857 is bewaard gebleven en is in het bezit van de Støtteforeningen KLK in Lunderskov
Bronnen:[1]
Verwijzingen
Intern
Extern
Diverse Stoomlocomotieven Litra D
- Diverse Grootspoor afbeeldingen Stoomlocomotief Litra D
Litra D - Loc D 857
Bronnen, Referenties en/of Voetnoten
|
Modellen
|
|