Bouwserie Da
| Da | |
|---|---|
| Spoorwegmij's | SJ |
| Bedrijfsnummers | 790 - 823; 883 - 941 |
| Fabrikanten | Nydqvist & Holm AB (NOHAB) Motala Verksta AB (MV) Allmänna Svenska Elektriska Aktiebolaget (ASEA) |
| Aantal gebouwd | 93 stuks |
| Bouwjaren | 1953 – 1960 |
| Asvorm | 1'C1 ' |
| Lengte over de buffers | 13000 mm |
| Max.snelheid | 100 km/h |
| Vermogen | 1840 kW |
| Aanvangskracht | 205 kN |
| Dienstgewicht | 75 t (Rc1) |
| Stroomsysteem | ~ 15.000 volt 16 2/3 Hz |
| Remmen | - |
| Uit dienst | 1990 |
Bouwserie Da
De locomotieven van de bouwserie Da zijn elektrische locomotieven van de Zweedse spoorwegen Statens Järnvägar (SJ) welke gebruikt werden voor zowel personentreinen als voor het goederentransport. De locomotieven waren een verdere ontwikkeling van de [[Bouwserie D|bouwseries Df, Dk, Du en Du2] uit de jaren '50. Het frame, de behuizing en het mechanische deel werden gebouwd door Nydqvist & Holm AB (NOHAB) en Motala Verksta AB (MV), het elektrische deel werd gebouwd door Allmänna Svenska Elektriska Aktiebolaget (ASEA).
Ontwikkeling en bedrijf
Tussen 1940 en 1960 werden de trajecten van de Zweedse spoorwegen geëlectrificeerd, waardoor er behoefte was aan elektrische locomtieven. Er werden 100 stuks besteld bij ASEA. Deze locomotieven bestonden uit een ontwerp met een aandrijving op 3 assen. Er werden tot aan 1960 93 stuks van de bouwserie Da aan de SJ geleverd.
De Bouwserie Da was een verdere ontwikkeling van de in de jaren 1940 ontwikkelde Bouwserie D. Er werden veel wijzigingen doorgevoerd. Alleen het drijfwerk was identiek aan de bouwserie D. De bouwserie Da kreeg andere wiellagers en andere tractiemotoren. Ook de luchtinlaat werd verplaatst van de zijwand naar het dak. De ramen werden voorzien van rubberen randen en er werd tevens een meertreinen besturingssysteem aangebracht waardoor in tractie rijden mogelijk werd. De locomotief is opgebouwd uit een stalen frame. De aandrijving vindt plaats met stangen tussen de elektrische motor en de wielen. De locomotief heeft twee stuurstanden.
De locomotieven werden in eerste instantie geleverd met spaakwielen. De locomotieven hadden door de stangaandrijving een slecht loopgedrag, wat vooral merkbaar was bij het snelverkeer. De krachten tussen de wielen en de rails waren te groot en zorgde voor problemen. Er werden dan ook aanpassingen gedaan waarbij rubbers werden aangebracht bij de vering van de wielen. Hierdoor verbeterde het rijgedrag aanzienlijk en konden de locomotieven na de experimenten, zelfs tot een snelheid van 160 km/h bereiken zonder dat problemen optraden.
De motoren werken via een versnelling op de blinde as welke de drie middels koppelstangen verbonden assen aandrijft. De eerste en laatste as van de locomotief zijn gesynchroniseerde assen en zorgen voor een betere spoorgeleiding.
Bronnen:[1]
Waar zijn deze locomotieven nog te zien?
Er zijn 6 locomtieven van de bouwserie Da bewaard gebleven.
- De locomotief met bedrijfsnummer Da 790 bevindt zich in het Zweedse verkeersmuseum
- De locomotieven met bedrijfsnummers Da 804, Da 887 en Da 903 zijn nog in dienst bij de Tågfrakt AB en hebben een blauw/zilveren kleurschema
- De locomotief met bedrijfsnummer Da 889 is nog in dienst bij de MTAB in Kiruna
- De locomtief met bedrijfsnummer Da 941 heeft momenteel het bedrijfsnummer Da 15 en is in gebruik bij de Zweedse Tågkompaniet voor museumritten.
Bijzonderheden/Opmerkingen
-
Externe Verwijzingen
Diverse E-locs Bouwserie Da
- Diverse Grootspoor afbeeldingen E-loc Da
Da - 937, Grängesberg 03.08.05.
Bronnen, Referenties en/of Voetnoten
|
Modellen
|
|
|