Bouwserie Da

Uit 3rail Wiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Da
Da - 937
Spoorwegmij's SJ
Bedrijfsnummers 790 - 823; 883 - 941
Fabrikanten Nydqvist & Holm AB (NOHAB)
Motala Verksta AB (MV)
Allmänna Svenska Elektriska Aktiebolaget (ASEA)
Aantal gebouwd 93 stuks
Bouwjaren 1953 – 1960
Asvorm 1'C1 '
Lengte over de buffers 13000 mm
Max.snelheid 100 km/h
Vermogen 1840 kW
Aanvangskracht 205 kN
Dienstgewicht 75 t (Rc1)
Stroomsysteem ~ 15.000 volt 16 2/3 Hz
Remmen -
Uit dienst 1990

Bouwserie Da

De locomotieven van de bouwserie Da zijn elektrische locomotieven van de Zweedse spoorwegen Statens Järnvägar (SJ) welke gebruikt werden voor zowel personentreinen als voor het goederentransport. De locomotieven waren een verdere ontwikkeling van de bouwseries Df, Dk, Du en Du2 uit de jaren '50. Het frame, de behuizing en het mechanische deel werden gebouwd door Nydqvist & Holm AB (NOHAB) en Motala Verksta AB (MV), het elektrische deel werd gebouwd door Allmänna Svenska Elektriska Aktiebolaget (ASEA).

Ontwikkeling en bedrijf

Tussen 1940 en 1960 werden de trajecten van de Zweedse spoorwegen geëlectrificeerd, waardoor er behoefte was aan elektrische locomtieven. Er werden 100 stuks besteld bij ASEA. Deze locomotieven bestonden uit een ontwerp met een aandrijving op 3 assen. Er werden tot aan 1960 93 stuks van de bouwserie Da aan de SJ geleverd.

De Bouwserie Da was een verdere ontwikkeling van de in de jaren 1940 ontwikkelde Bouwserie D. Er werden veel wijzigingen doorgevoerd. Alleen het drijfwerk was identiek aan de bouwserie D. De bouwserie Da kreeg andere wiellagers en andere tractiemotoren. Ook de luchtinlaat werd verplaatst van de zijwand naar het dak. De ramen werden voorzien van rubberen randen en er werd tevens een meertreinen besturingssysteem aangebracht waardoor in tractie rijden mogelijk werd. De locomotief is opgebouwd uit een stalen frame. De aandrijving vindt plaats met stangen tussen de elektrische motor en de wielen. De locomotief heeft twee stuurstanden.

De locomotieven werden in eerste instantie geleverd met spaakwielen. De locomotieven hadden door de stangaandrijving een slecht loopgedrag, wat vooral merkbaar was bij het snelverkeer. De krachten tussen de wielen en de rails waren te groot en zorgde voor problemen. Er werden dan ook aanpassingen gedaan waarbij rubbers werden aangebracht bij de vering van de wielen. Hierdoor verbeterde het rijgedrag aanzienlijk en konden de locomotieven na de experimenten, zelfs tot een snelheid van 160 km/h bereiken zonder dat problemen optraden.

De motoren werken via een versnelling op de blinde as welke de drie middels koppelstangen verbonden assen aandrijft. De eerste en laatste as van de locomotief zijn gesynchroniseerde assen en zorgen voor een betere spoorgeleiding.

Bronnen:[1]


Waar zijn deze locomotieven nog te zien?

Er zijn 6 locomtieven van de bouwserie Da bewaard gebleven.

  • De locomotief met bedrijfsnummer Da 790 bevindt zich in het Zweedse verkeersmuseum
  • De locomotieven met bedrijfsnummers Da 804, Da 887 en Da 903 zijn nog in dienst bij de Tågfrakt AB en hebben een blauw/zilveren kleurschema
  • De locomotief met bedrijfsnummer Da 889 is nog in dienst bij de MTAB in Kiruna
  • De locomtief met bedrijfsnummer Da 941 heeft momenteel het bedrijfsnummer Da 15 en is in gebruik bij de Zweedse Tågkompaniet voor museumritten.

Bijzonderheden/Opmerkingen

-

Externe Verwijzingen

Diverse E-locs Bouwserie Da


Bronnen, Referenties en/of Voetnoten


Modellen

Zweden.gif
Märklin H0 modellen bouwserie Da

Märklin Art.nr. Bouwserie Intro-jr. Besturing Motor Tijdperk Bedr.nr. Bedrijf Kleur Behuizing Bijzonderheden Foto
3018 Da 1957 Analoog/Relais SFCM III GS800 SJ Bruin Metaal - -
3019 Da 1957-1961 Analoog/Relais SFCM III GS800 SJ Groen Metaal - -
3030 Da 1958-1961 Analoog/Relais SFCM III GS800 SJ Bruin Kunststof - -
3030.2 Da 1962-1988 Analoog/Relais SFCM III 3030 SJ Bruin Kunststof - -
30301 Da 2013 Digitaal MFX DCM III 890 SJ Bruin Metaal - -
30302 Da 2020 Digitaal MFX DC-motor VI 896 SJ Oranje/Bruin Metaal - -

Zweden.gif
Roco H0 modellen bouwserie Da

Art.nr. Bouwserie Intro-jr. Uitvoering Besturing Tijdperk Bedr.nr. Bedrijf Kleur Bijzonderheden Foto
Roco 62534 Da 2010 Dig.8pol. DC (2rail) III 821 SJ Bruin - -
Roco 62529 Da 2010 Dig.8pol. DC (2rail) III 797 SJ Bruin - Roco 62529.jpg
Roco 62539 Da 2010 Digitaal DCC Sound DC (2rail) III 797 SJ Bruin - Roco 62529.jpg
Roco 68539 Da 2010 Digitaal Sound AC (3rail) III 797 SJ Bruin - Roco 62529.jpg
Roco 62530 Da 2008 Dig.8pol. DC (2rail) III-IV 936 SJ Bruin - -
Roco 62533 Da 2008 Digitaal DCC Sound DC (2rail) III-IV 936 SJ Bruin - -
Roco 68533 Da 2008 Digitaal Sound AC (3rail) III-IV 936 SJ Bruin - -
Roco 62531 Da 2011 Dig.8pol. DC (2rail) III-IV 940 SJ Bruin - -
Roco 62532 Da 2011 Digitaal DCC Sound DC (2rail) III-IV 940 SJ Bruin - -
Roco 68532 Da 2011 Digitaal Sound AC (3rail) III-IV 940 SJ Bruin - -
Roco 72535 Da 2012 Dig.8pol. DC (2rail) V-VI 903 Tågfrakt AB Zilver/Blauw "Tågfrakt" Roco 72535.jpg
Roco 72536 Da 2012 Digitaal DCC Sound DC (2rail) V-VI 903 Tågfrakt AB Zilver/Blauw "Tågfrakt" Roco 72535.jpg
Roco 78536 Da 2012 Digitaal Sound AC (3rail) V-VI 903 Tågfrakt AB Zilver/Blauw "Tågfrakt" Roco 72535.jpg

Stoomlocomotieven: A/A2/A3/A5 - B - B3 - B4 - C3 - E/E2 - E3/E4 - E8/E9 - E10 - F - F(II) - Ga/G2/G3 - G4 - G5/Gb - G6/Gb2 - G7 - G8/G9 - G10/N3 - G11 - KdM - M3s/E11 - M3/E12 - M3a - M3b - M3t - N - N3 - R - Sa - S1 - S2/Sb - Ta/Tb/B5 - Y3/B10 - Y3a
Diesellocomotieven: 841 - 941 - T1/T11 - T2/T21 - T4/T41 - T5/T42 - T6 - T7/T12 - T8/T31 - T43 - T44 - T45 - V1 - V3 - V4 - V5 -Z - Z3 - Z61/Z67 - Z65 - Z70 - Hectorrail 941
Elektrische locomotieven: 141 - 142 - 161 - 241 - 242 - 441 - D - Da - Dm - Dm2 - Dm3 - F - H (Ha,Hb,Hc,Hd,Hg,Hg2) - IORE - Ma - Ra - Rb - Rc - Rd - Re - Rm - Rz - U (Ua,Ub,Uc,Ud,Ue,Uf) -
Treinstellen (Diesel): Y - Y1 - Y2 - Y3 - Y6/Y7/Y8 - Y31/Y32 - YP -
Treinstellen (Elektr): X1 - X2 - X3 - X9 - X10 - X11 - X12 - X14 - X16/X17 - X31/X32 - X40 - X50/X51/X52 - X60 - X61 - X62 - X420 -