Plan X (DE 1, DE 2) "Blauwe Engel"
|
|
Spoorwegmij's |
NS
|
Bedrijfsnummers |
DE1: 21-50 DE2: 61-106
|
Fabrikanten |
Allan Werkspoor AEC Cummins
|
Aantal gebouwd |
DE1: 30 stuks DE2: 46
|
Bouwjaren |
DE1: 1953-1955 DE2: 1953-1954
|
Asvorm |
DE1: Bo'Bo' DE2: Bo'2'Bo'
|
Lengte over de buffers |
DE1: 27,05 m DE2: 45,4 m
|
Dienstgewicht |
DE1: 57 t DE2: 85 t
|
Max.snelheid |
105 km/h
|
Vermogen |
DE1: 280 KW DE2: 360 kW
|
Bouwwijze motor |
2x AEC motor
|
Overdracht vermogen |
Dieselelektrisch
|
Brandstof-tankinhoud |
- liter
|
Uit dienst |
DE 1: 1985 DE 2: 1998
|
Bouwserie DE 1 en DE 2
De bouwserie Plan X treinstellen DE1 en DE2, zijn 1-delig (DE1) of 2-delige (DE2) dieselelektrische treinstellen gebouwd door Alan, en zijn treinstellen welke in welke in gebruik waren bij de Nederlanse Spoorwegen. De bouwserie Plan X is ook wel bekend onder de naam "Blauwe Engel".
De naam Blauwe Engel kreeg het treinstel vanwege de helderblauwe kleur die deze treinstellen bij aflevering hadden.
Ontwikkeling en bedrijf
In 1953 en 1954 werden op een groot aantal trajecten in Nederland, de stoomlocomotieven vervangen door dieseltreinstellen van de bouwserie DE1 en DE2.
De DE 1 motorrijtuigen met bedrijfsnummers 21 t/m 50 en de dubbele treinstellen DE 2 met bedrijfsnummers 61 t/m 106 zijn in 1953 en 1954 door de firma Allan & Co's Koninklijke Nederlandsche Fabrieken van Meubelen en Spoorwegmaterieel NV (kortweg Allan) uit Rotterdam gebouwd.
Beide bouwseries (DE 1 en DE 2) werden gebouwd onder de noemer Plan X, echter deze benaming werd pas echt gebruikt voor de stellen die in 1975 gemoderniseerd en geel geschilderd werden. Ze kregen daarbij ook nieuwe bedrijfsnummers: 161 t/m 186.
DE 1
De DE 1 treinstellen hebben een lengte van 27,05 meter en heeft twee draaistellen die elk worden aangedreven door twee elektromotoren, welke door de dieselmotor van electrische stroom worden voorzien.
Een DE1 had slechts twee coupés (roken en niet roken). Er was geen aparte 1e-klascoupé. In plaats daarvan had de DE1 acht zitplaatsen in de niet-rokencoupé met afwijkende stoelbekleding welke golden als 1e klas zitplaatsen.
In 1979 werden de eerste motorrijtuigen van de bouwserie DE 1 buiten dienst gesteld en gesloopt. Begin jaren '80 werden de meeste overige treinstellen buiten dienst gesteld en vervangen door de Wadlopers. Vanwege tekort aan materieel werden de treinstellen met de nummers 21, 22, 25, 33, 34, 36 en 41 langer in dienst gehouden. In 1985 werd het laatste treinstel van de DE 1 buiten dienst gesteld.
DE 2
De DE 2 treinstellen hebben een lengte van 45,4 meter en bestaat uit 2 gekoppelde delen welke middels een jacobsdraaistel met elkaar verbonden zijn. De buienste draaistellen zijn voorzien van Scharfenberg-koppelingen zodat meerdere treinstellen (maximaal 3 DE 2's) met elkaar gekoppeld kunnen worden.
Eind jaren vijftig zijn de motoren van de treinstellen DE2 vervangen door een zwaarder type.
In 1975 werd het DE 2 treinstel met bedrijfsnummer 88 gerenoveerd. In de periode 1977 - 1981 volgde voor 25 treinstellen dezelfde renovatie. De treinstellen kregen onder andere ruimere cabines, een nieuw interieur met rode banken (zoals in de sprinters) met een kleine eerste klas afdeling, nieuwe dieselmotoren. Op het dak boven elk balkon een werd de koelinstallatie voor de dieselmotor geplaatst. Tevens kregen de treinstellen automatische deuren en werden schuiframen geplaatst. De beruchte afstapjes naar het balkon kwamen te vervallen. Tijdens de renovatie werden de treinstellen geschilderd in de gele huisstijlkleur van de NS en werden ze hernummerd tot 161-186.
Het DE 2 treinstel met bedrijfsnummer 169 werd na een ongeval in 1995 buiten dienst gesteld. De overige stellen volgden vrijwel allemaal in 1997. Alleen de treinstellen met de bedrijfsnummers 171, 178 en 179, die in Zuid-Limburg actief waren, werden pas in 1998 afgevoerd.
De treinstellen met de nummers 180 en 186 werden in de periode van 1998 - 2002 ingezet bij Oostnet en bij Syntus.
Bronnen:[1]
Waar zijn deze locomotieven nog te zien?
De Blauwe Engelen zijn niet meer in dienst, maar verschillende exemplaren zijn bewaard gebleven.
- DE 1 Motorrijtuig 41 is bewaard gebleven en is nu eigendom van het Nederlands Spoorwegmuseum te Utrecht.(rijvaardig)
- De kop van motorrijtuig 21 is bewaard gebleven en in het bezit van de STAR.
- De Kop van de ABk 169 is bewaard gebleven en staat in Spoorwegmuseum Waterhuizen nabij Groningen.
- Treinstel 179 is in het bezit van de Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij (ZLSM).
- Treinstel 186 is in het bezit van de Stichting Historisch Streekvervoer Achterhoek (HSA) te Winterswijk en is het enige DE2 treinstel wat rijvaardig is.
Bijzonderheden/Opmerkingen
- Aanvankelijk waren de dieseltreinstellen DE 1 en DE 2 blauw geschilderd. Op de neus was een vleugel aangebracht, ook wel Alan-vleugel genoemd en de reden dat de treinstellen de bijnaam "Blauwe Engel" kregen.
- In de jaren '60 werden de treinstellen gereviseerd en werden ze rood geschilderd.
- Bij de renovatie in de '70 er jaren kregen de treinstellen de Geel/Blauwe huisstijl kleuren van de NS.
Externe Verwijzingen
Diverse Treinstellen Bouwserie DE 1, DE 2
- Diverse Grootspoor afbeeldingen Treinstellen DE 1, DE 2
"Blauwe Engel" - 41, Amsterdan (3 mei 2010)
Bronnen, Referenties en/of Voetnoten
|
Modellen
Art.nr.
|
Type
|
Intro-jr.
|
Uitvoering
|
Besturing
|
Tijdperk
|
Bedrijfsnr.
|
Bedrijf
|
Kleur
|
Bijzonderheden
|
Foto
|
Artitec 20.124 |
DE 1 |
2010- |
Analoog |
DC (2rail) |
III |
37 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 21.124 |
DE 1 |
2011- |
Digitaal |
AC (3rail) |
III |
37 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 22.124 |
DE 1 |
2010- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
III |
37 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 23.124 |
DE 1 |
2011- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
III |
37 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 24.124 |
DE 1 |
2010- |
Digitaal |
DC (2rail) |
III |
37 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 20.125 |
DE 1 |
2012- |
Analoog |
DC (2rail) |
III |
41 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 21.125 |
DE 1 |
2012- |
Digitaal |
AC (3rail) |
III |
41 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 22.125 |
DE 1 |
2010- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
III |
41 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 23.125 |
DE 1 |
2011- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
III |
41 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 24.125 |
DE 1 |
2010- |
Digitaal |
DC (2rail) |
III |
41 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 20.127 |
DE 1 |
2013- |
Analoog |
DC (2rail) |
III |
45 |
NS |
Blauw |
Met snor, Grijs dak |
-
|
Artitec 21.127 |
DE 1 |
2013- |
Digitaal |
AC (3rail) |
III |
45 |
NS |
Blauw |
Met snor, Grijs dak |
-
|
Artitec 22.127 |
DE 1 |
2013- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
III |
45 |
NS |
Blauw |
Met snor, Grijs dak |
-
|
Artitec 23.127 |
DE 1 |
2013- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
III |
45 |
NS |
Blauw |
Met snor, Grijs dak |
-
|
Artitec 24.127 |
DE 1 |
2013- |
Digitaal |
DC (2rail) |
III |
45 |
NS |
Blauw |
Met snor, Grijs dak |
-
|
Artitec 20.135 |
DE 1 |
2012- |
Analoog |
DC (2rail) |
III |
36 |
NS |
Blauw |
Grijs dak |
-
|
Artitec 21.135 |
DE 1 |
2012- |
Digitaal |
AC (3rail) |
III |
36 |
NS |
Blauw |
Grijs dak |
-
|
Artitec 22.135 |
DE 1 |
2012- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
III |
36 |
NS |
Blauw |
Grijs dak |
-
|
Artitec 23.135 |
DE 1 |
2012- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
III |
36 |
NS |
Blauw |
Grijs dak |
-
|
Artitec 24.135 |
DE 1 |
2012- |
Digitaal |
DC (2rail) |
III |
36 |
NS |
Blauw |
Grijs dak |
-
|
Artitec 20.139 |
DE 1 |
2012- |
Analoog |
DC (2rail) |
III |
40 |
NS |
Rood |
- |
-
|
Artitec 21.139 |
DE 1 |
2012- |
Digitaal |
AC (3rail) |
III |
40 |
NS |
Rood |
- |
-
|
Artitec 22.139 |
DE 1 |
2010- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
III |
40 |
NS |
Rood |
- |
-
|
Artitec 23.139 |
DE 1 |
2011- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
III |
40 |
NS |
Rood |
- |
-
|
Artitec 24.139 |
DE 1 |
2010- |
Digitaal |
DC (2rail) |
III |
40 |
NS |
Rood |
- |
-
|
Artitec 20.140 |
DE 1 |
2013- |
Analoog |
DC (2rail) |
IV |
45 |
NS |
Blauw |
Met logo, Grijs dak |
-
|
Artitec 21.140 |
DE 1 |
2013- |
Digitaal |
AC (3rail) |
IV |
45 |
NS |
Blauw |
Met logo, Grijs dak |
-
|
Artitec 22.140 |
DE 1 |
2013- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
IV |
45 |
NS |
Blauw |
Met logo, Grijs dak |
-
|
Artitec 23.140 |
DE 1 |
2013- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
IV |
45 |
NS |
Blauw |
Met logo, Grijs dak |
-
|
Artitec 24.140 |
DE 1 |
2013- |
Digitaal |
DC (2rail) |
IV |
45 |
NS |
Blauw |
Met logo, Grijs dak |
-
|
|
Art.nr.
|
Type
|
Intro-jr.
|
Uitvoering
|
Besturing
|
Tijdperk
|
Bedrijfsnr.
|
Bedrijf
|
Kleur
|
Bijzonderheden
|
Foto
|
Artitec 20.204.01 |
DE 2 |
2011- |
Analoog |
DC (2rail) |
III |
86 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 21.204.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal |
AC (3rail) |
III |
86 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 22.204.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
III |
86 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 23.204.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
III |
86 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 24.204.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal |
DC (2rail) |
III |
86 |
NS |
Blauw |
Wit dak |
-
|
Artitec 20.206.01 |
DE 2 |
2012- |
Analoog |
DC (2rail) |
III |
82 |
NS |
Blauw |
Grijs dak |
-
|
Artitec 21.206.01 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal |
AC (3rail) |
III |
82 |
NS |
Blauw |
Grijs dak |
-
|
Artitec 22.206.01 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
III |
82 |
NS |
Blauw |
Grijs dak |
-
|
Artitec 23.206.01 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
III |
82 |
NS |
Blauw |
Grijs dak |
-
|
Artitec 24.206.01 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal |
DC (2rail) |
III |
82 |
NS |
Blauw |
Grijs dak |
-
|
Artitec 20.207.01 |
DE 2 |
2011- |
Analoog |
DC (2rail) |
III/IV |
101 |
NS |
Rood |
- |
-
|
Artitec 21.207.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal |
AC (3rail) |
III/IV |
101 |
NS |
Rood |
- |
-
|
Artitec 22.207.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
III/IV |
101 |
NS |
Rood |
- |
-
|
Artitec 23.207.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
III/IV |
101 |
NS |
Rood |
- |
-
|
Artitec 24.207.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal |
DC (2rail) |
III/IV |
101 |
NS |
Rood |
- |
-
|
Artitec 20.208.01 |
DE 2 |
2011- |
Analoog |
DC (2rail) |
III/IV |
93 |
NS |
Rood |
NS-logo |
-
|
Artitec 21.208.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal |
AC (3rail) |
III/IV |
93 |
NS |
Rood |
NS-logo |
-
|
Artitec 22.208.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
III/IV |
93 |
NS |
Rood |
NS-logo |
-
|
Artitec 23.208.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
III/IV |
93 |
NS |
Rood |
NS-logo |
-
|
Artitec 24.208.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal |
DC (2rail) |
III/IV |
93 |
NS |
Rood |
NS-logo |
-
|
Artitec 20.209.02 |
DE 2 |
2013- |
Analoog |
DC (2rail) |
III/IV |
71 |
NS |
Rood |
NS-logo |
-
|
Artitec 21.209.02 |
DE 2 |
2013- |
Digitaal |
AC (3rail) |
III/IV |
71 |
NS |
Rood |
NS-logo |
-
|
Artitec 22.209.02 |
DE 2 |
2013- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
III/IV |
71 |
NS |
Rood |
NS-logo |
-
|
Artitec 23.209.02 |
DE 2 |
2013- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
III/IV |
71 |
NS |
Rood |
NS-logo |
-
|
Artitec 24.209.02 |
DE 2 |
2013- |
Digitaal |
DC (2rail) |
III/IV |
71 |
NS |
Rood |
NS-logo |
-
|
Artitec 20.210.01 |
DE 2 |
2013- |
Analoog |
DC (2rail) |
IV |
88 |
NS |
Geel |
- |
-
|
Artitec 21.210.01 |
DE 2 |
2013- |
Digitaal |
AC (3rail) |
IV |
88 |
NS |
Geel |
- |
-
|
Artitec 22.210.01 |
DE 2 |
2013- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
IV |
88 |
NS |
Geel |
- |
-
|
Artitec 23.210.01 |
DE 2 |
2013- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
IV |
88 |
NS |
Geel |
- |
-
|
Artitec 24.210.01 |
DE 2 |
2013- |
Digitaal |
DC (2rail) |
IV |
88 |
NS |
Geel |
- |
-
|
Artitec 20.211.01 |
DE 2 |
2012- |
Analoog |
DC (2rail) |
IV |
165 |
NS |
Geel |
met reclame-banen |
-
|
Artitec 21.211.01 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal |
AC (3rail) |
IV |
165 |
NS |
Geel |
met reclame-banen |
-
|
Artitec 22.211.01 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
IV |
165 |
NS |
Geel |
met reclame-banen |
-
|
Artitec 23.211.01 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
IV |
165 |
NS |
Geel |
met reclame-banen |
-
|
Artitec 24.211.01 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal |
DC (2rail) |
IV |
165 |
NS |
Geel |
met reclame-banen |
-
|
Artitec 20.211.03 |
DE 2 |
2012- |
Analoog |
DC (2rail) |
IV |
179 |
NS |
Geel |
met reclame-banen |
-
|
Artitec 21.211.03 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal |
AC (3rail) |
IV |
179 |
NS |
Geel |
met reclame-banen |
-
|
Artitec 22.211.03 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
IV |
179 |
NS |
Geel |
met reclame-banen |
-
|
Artitec 23.211.03 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
IV |
179 |
NS |
Geel |
met reclame-banen |
-
|
Artitec 24.211.03 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal |
DC (2rail) |
IV |
179 |
NS |
Geel |
met reclame-banen |
-
|
Artitec 20.211.04 |
DE 2 |
2013- |
Analoog |
DC (2rail) |
IV |
186 |
NS |
Geel |
- |
-
|
Artitec 21.211.04 |
DE 2 |
2013- |
Digitaal |
AC (3rail) |
IV |
186 |
NS |
Geel |
- |
-
|
Artitec 22.211.04 |
DE 2 |
2013- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
IV |
186 |
NS |
Geel |
- |
-
|
Artitec 23.211.04 |
DE 2 |
2013- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
IV |
186 |
NS |
Geel |
- |
-
|
Artitec 24.211.04 |
DE 2 |
2013- |
Digitaal |
DC (2rail) |
IV |
186 |
NS |
Geel |
- |
-
|
Artitec 20.213.01 |
DE 2 |
2011- |
Analoog |
DC (2rail) |
V |
- |
Syntus |
Geel |
- |
-
|
Artitec 21.213.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal |
AC (3rail) |
V |
- |
Syntus |
Geel |
- |
-
|
Artitec 22.213.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
V |
- |
Syntus |
Geel |
- |
-
|
Artitec 23.213.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
V |
- |
Syntus |
Geel |
- |
-
|
Artitec 24.213.01 |
DE 2 |
2011- |
Digitaal |
DC (2rail) |
V |
- |
Syntus |
Geel |
- |
-
|
Artitec 20.213.02 |
DE 2 |
2012- |
Analoog |
DC (2rail) |
V |
- |
Oostnet |
Geel |
- |
-
|
Artitec 21.213.02 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal |
AC (3rail) |
V |
- |
Oostnet |
Geel |
- |
-
|
Artitec 22.213.02 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
V |
- |
Oostnet |
Geel |
- |
-
|
Artitec 23.213.02 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
V |
- |
Oostnet |
Geel |
- |
-
|
Artitec 24.213.02 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal |
DC (2rail) |
V |
- |
Oostnet |
Geel |
- |
-
|
Artitec 20.213.03 |
DE 2 |
2012- |
Analoog |
DC (2rail) |
V |
- |
Syntus-Connexion |
Geel |
- |
-
|
Artitec 21.213.03 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal |
AC (3rail) |
V |
- |
Syntus-Connexion |
Geel |
- |
-
|
Artitec 22.213.03 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal Sound DCC |
DC (2rail) |
V |
- |
Syntus-Connexion |
Geel |
- |
-
|
Artitec 23.213.03 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal Sound |
AC (3rail) |
V |
- |
Syntus-Connexion |
Geel |
- |
-
|
Artitec 24.213.03 |
DE 2 |
2012- |
Digitaal |
DC (2rail) |
V |
- |
Syntus-Connexion |
Geel |
- |
-
|
|