Overzicht Grootspoor Materieel Königlich Sächsischen Staatseisenbahnen
België Denemarken Duitsland (DRG/DR) Duitsland (DR/DDR) Duitsland (DB) Duitsland DB AG Baden (Bad.StB.)
Beieren (K.Bay.Sts.B) Mecklenburg (M.F.F.E) Pruissen (K.P.St.E.) Saksen (K.Sächs.Sts.E.B.) Württemberg (K.W.St.E.) Frankrijk Hongarije
Italië Luxemburg Nederland Noorwegen Oostenrijk USA Zweden Zwitserland
Overzicht Grootspoor Materieel Königlich Sächsischen Staatseisenbahnen
Deze pagina geeft een overzicht van Grootspoor Materieel Königlich Sächsische Staatseisenbahnen (K.Sächs.Sts.E.B.) van het Koninkrijk Saksen, een Duitse spoorwegonderneming die bestond in de periode tussen 1869 tot 1918.
Klasse indeling
Bij de Saksische Staatsspoorwergen kregen de locomotieven in de beginperiode een naam toegewezen in plaats van een bedrijfsnummer. Dit was gebruikelijk tot 1892 voor alle voertuigen. Van 1893 tot 1900 droegen alleen passagiers- en sneltreinlocomotieven naamborden. Daarna werden de borden verwijderd op alle locomotieven, behalve oudere rangeer- en zijlijn locomotieven. Bij het geven van namen probeerden ze de bouwseries in te delen in overeenkomende namen (rivieren, bergtoppen, Amerikaanse steden). Naast de naam kregen de locomotieven lijstnummers (treinnummers) die vanaf 1869 ook aan de voertuigen waren bevestigd. Een nieuw nummerplan werd geïntroduceerd in 1892, in een poging een systeem te bereiken. Dit is echter nooit bereikt.
Toen dit systeem verwarrend en onpraktisch werd met het steeds groter wordende aantal locomotieven, werd in 1869 een systeem geïntroduceerd om de individuele series te onderscheiden. Het systeem bestond uit een afkorting voor de fabrikant en een Romeins cijfer per bouwserie.
Twee jaar later werd dit systeem al weer gewijzigd en aangeduid met cijfers die een specifieke asopstelling aanduidden gecombineerd met afkortingen die de fabrikant aanduidden. Bovendien werden de letters "a" (voor oud) en "b" (voor nieuw of tweede type) geïntroduceerd.
Bouwserie/Klasse | Type |
---|---|
I | 1B met verlengde ketel vanaf bouwjaar 1845 |
II | 1B met verlengde ketel vanaf bouwjaar 1845 |
III | 1B met verlengde ketel vanaf bouwjaar 1852 |
IIIa | 1B met doorhangende vuurkist vanaf bouwjaar 1853 |
IIIb | 1B Personentrein locomotieven bouwjaar 1871 |
IV | 1'B Locomotieven voor bergachtige trajecten (ook Tenderlocs), vanaf bouwjaar 1856 |
Va en V | C Goederenlocomotieven vanaf bouwjaar 1855 |
VI | 1B Sneltrein locomotieven vanaf bouwjaar 1858 |
VIa | 1A1 Locomotieven vanaf bouwjaar 1848 |
VII | B Gemengde locomotieven vanaf bouwjaar 1868 |
VIII | 2'B Locomotieven vanaf bouwjaar 1857 |
In de daaropvolgende jaren waren er verdere wijzigingen in het naamgevingssysteem. Daarbij werd de volgende indeling gehanteerd:
- F - voor locomotieven van het bouwtype Fairlie (vanaf 1885)
- M - voor locomotieven van het bouwtype Meyer (vanaf 1889)
- Kl - voor locomotieven van het bouwtype Klose (vanaf 1889)
en als extra indicator (achter het generieke nummer) toegevoegd:
- T - voor Tenderlocomotieven (vanaf 1876)
- K - voor Kleinspoor: 750-mm-Smalspoorlocomotieven (soms ook vóór het bouwtype geplaatst)
- S - voor secundaire spoorweglocomotieven (vanaf 1884)
- O - voor omnibus-treinlocomotieven (vanaf 1885)
- C - voor Compound (samengestelde) locomotieven (vanaf 1887), vervangen door
- V {\displaystyle {\mathfrak {V}}} {\mathfrak {V}} - voor samengestelde locomotieven (vanaf 1889))
- M - voor Meterspoorlocomotieven
- H {\displaystyle {\mathfrak {H}}} \mathfrak{H} - voor oververhitte stoomlocomotieven
In 1885 kreeg de extra letter "b" de betekenis "beweegbare loopas". De laatste grote reorganisatie van de generieke naamgeving vond plaats in 1896, waarbij de fabrikant afkorting nu werd weggelaten. Nieuwe generatie sneltrein- en goederentreinlocomotieven kregen even en goederentrein, zijlijn- en rangeerlocomotieven kregen oneven generieke nummers. De smalspoorlocomotieven begonnen met nieuwe generieke namen. Locomotieven van hetzelfde type maar met verschillende aandrijfas diameters ontvingen de extra cijfers 1 (snelteinlocomotieven) en 2 (passagierlocomotieven).
Afkortingen
Onderstaand een overzicht van gebruikte afkortingen:
- K.Sächs.Sts.E.B. - Königlich Sächsische Staatseisenbahnen
Overzicht Stoomlocomotieven
Beginperiode voor alle treinsoorten
Afbeelding | Bouwserie | Bedrijfsnummer | Bedrijfsnummer (DR) | Aantal | Bouwjaar | As-indeling | Opmerking |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Saxonia tot Tiger | - | - | .. stuks | 1842–1843 | 1B n2 | alleen gebruikt bij Saksisch-Beierse of Saksisch-Boheemse spoorwegen | |
I | - | - | .. stuks | 1844–1852 | 1B n2 | verschillende ontwerpen, ook omgebouwde tenderlocomotieven, voormalige namen St I, St I (ex St II), St II (ex St III), St IIT, CI, BI, B II, HI (H IT), KI (K IT) . | |
B IIaT | - | - | .. stuks | 1854 | 1A1 n2 B1 n2 |
herbouwde B1 n2, een locomotief aangeduid als B II | |
IIa | - | - | .. stuks | 1851–1859 | 1B n2 | verschillende ontwerpen, ook omgebouwde tenderlocomotieven, voormalige namen H II (H IIT / H IIaT), H III, B IIa (B III, B II), B II (B IV, B III), W II (WI, W III ) | |
IIIa | - | - | .. stuks | 1853 | 1B n2 | voormalige namen: B IIIa (B V), W IIIa (W), H IIIa (H III) |
Personen- en sneltrein locomotieven
Afbeelding | Bouwserie | Bedrijfsnr. | Bedrijfsnr. (DR) | Aantal | Bouwjaar | As-indeling | Opmerking |
---|---|---|---|---|---|---|---|
VIa | 8–10 | 3 | 1861–1862 | 1A1 n2 | oorsponkelijke serie H VI, vanaf 1868: H VIa | ||
1–7, 11–16 |
28 | 1856–1868 | 1A1 n2 | oorsponkelijke serie H VI a en B VIa; 1876 door de Leipzig-Dresdner Eisenbahn-Compagnie (LDE) overgenomen | |||
VI | 17–51 | 41 | 1860–1870 | 1B n2 | oorsponkelijke serie H VI und B VI | ||
54–59 | 6 | 1874 | 1B n2 | oorsponkelijke serie Hsch VI; 1876 met het Saksische deel van de voormalige Berlin-Dresdner Bahn overgenomen | |||
60–71 | 12 | 1875–1876 | 1B n2 | oorsponkelijke serie Hsch VI; 1876 van de Leipzig-Dresdner Eisenbahn-Compagnie (LDE) overgenomen | |||
VIb | 52–53 | (2) | (1885) | 1'B n2 | Ombouw uit serie H VI met Nowotny-Stuuras, nieuwe serie H VIb | ||
VIII 1, tot 1900: VIIIb |
93–100, ab 1914: 99–100 |
8 | 1870 | 2'B n2 | oorspronkelijke serie K II, vanaf 1871: K VIII, vanaf 1885: K VIIIb | ||
III | 201–273 | 34 7611 | 87 | 1871–1873 | 1B n2 | oorspronkelijke serie H IIIb en K IIIb, vanaf 1885: H III en K III; 14 Stuks 1885 in 1'B n2 serie K IIIb omgebouwd | |
IIIb | 274–287 | 52 7001 | (14) | (1885) | 1'B n2 | Ombouw als serie K III met Nowotny-Stuuras, nieuwe serie K IIIb | |
288–491 | 34 7701–7702, 34 7721–7807 |
204 | 1873–1901 | 1'B n2 | oorspronkelijk Schw IIIb, H IIIb en Hsch IIIb; Nrs. 310–319 1876 van de Muldenthal-Eisenbahngesellschaft overgenomen; Nrs. 335–337 1876 van de Zwickau-Lengenfeld-Falkensteiner Eisenbahn-Gesellschaft overgenomen; Nrs. 338–345 1876 van de Chemnitz-Komotauer Eisenbahngesellschaft overgenmen; Nr. 485 in 1896 van de Altenburg-Zeitzer Eisenbahngesellschaft overgenomen; Nrs. 486–491 van de Zittau-Reichenberger Eisenbahngesellschaft overgenomen. | ||
VIb V | 161–174 | 34 8011 | 14 | 1886–1890 | 1'B n2v | oorspronkelijke serie H VIb, vanaf 1887: H VIb C, vanaf 1889: H VIb V | |
IIIb V | 501–518 | 34 7901–7902 | 18 | 1889–1892 | 1'B n2v | oorspronkelijke serie H IIIb V | |
VIII 2, tot 1900: VIIIb 2 |
101–120 | 13 7001–7012 | 20 | 1891–1894 | 2'B n2 | oorspronkelijke serie H VIIIb | |
VIII V1, tot 1900: VIIIb V1 |
121–140 | 13 7101–7112 | 20 | 1896–1897 | 2'B n2v | ||
141–152 | 13 1501–1511 | 12 | 1900 | ||||
VIII V2, tot 1900: VIIIb V2 |
519–636 | 36 901–919, 36 921–948, 36 951–1014 |
118 | 1896–1902 | 2'B n2v | ||
X V | 175–176, vanaf 1902: 181–195 |
14 201–215 | 15 | 1900–1903 | 2'B1' n4v | ||
XII H | 1–6 | 17 601–606 | 6 | 1906 | 2'C h4 | ||
XII HV | 7–14, 22–55 |
17 701–755 | 42 | 1908–1914 | 2'C h4v | ||
XII H1 | 15–21 | 17 801–804 | 7 | 1909 | 2'C h2 | ||
X H1 | 81–98 | 14 301–317 | 18 | 1909–1913 | 2'B1 h2 | ||
XII H2 | 651–697, ab 1918: 3651–3809 |
38 201–324 38 351 - 354 |
169 | 1910–1922 | 2'C h2 | ||
38 325–334 | 1927 | met DR-bedrijfsnummers afgeleverd | |||||
XVIII H | 196–205 | 18 001–010 | 10 | 1917–1918 | 2'C1' h3 | ||
XX HV | 66–80, 206–213 |
19 001–023 | 23 | 1918–1923 | 1'D1' h4v |
Gemengde locomotieven
Afbeelding | Bouwserie | Bedrijfsnr. | Bedrijfsnr. (DR) | Aantal | Bouwjaar | As-indeling | Opmerking |
---|---|---|---|---|---|---|---|
II | 98 7311–7312 | 1854–1875 | 1B n2 | diverse bouwseries, voormalige series: H II (H III), K II (K III), B II (B III), Schi II (Schi III) | |||
IIb | 1858–1872 | 1'B n2 | voormalige series: H IV, H IVb, IVb | ||||
VII | 98 7111–7113 | 1868–1876 | B n2 | voormalige series: H VII, Saksische VII (Bauart Schwartzkopff) Schw VII (Schw I) |
Goederen locomotieven
Afbeelding | Bouwserie | Bedrijfsnummer | Bedrijfsnummer (DR) | Aantal | Bouwjaar | As-indeling | Opmerking |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Va | 797–800 | 4 | 1855, 1863 | C n2 | oorspronkelijk H Vb, vanaf 1871: H Va; 1868 van de Albertsbahn overgenomen | ||
V | 801–920, 937–971, 980–984, vanaf 1900: 2801…2984 |
53 8201–8211 | 178 | 1859–1887 | C n2 | oorspronkelijke series H V, Schw V en Hsch V; 6 Stuks, 1868 verkocht aan de Berlin-Görlitzer Eisenbahn-Gesellschaft; 12 stuks in 1877 aan Hartmann teruggegeven voor verkoop aan het Russische Leger; Nrs. 880–884 1882 overgenomen van de Sächsisch-Thüringischen Ostwestbahn; Nrs. 861–865, 1888 van het Saksische deel van de Berlin-Dresdener Eisenbahn-Gesellschaft overgenomen. | |
921–936, 972–979, 985–990, vanaf 1900: 2921…2990 |
30 | 1868–1876 | C n2 | oorspronkelijke series K V, Sigl V en Hsch V; 1876 overgenomen van de Leipzig-Dresdner Eisenbahn-Compagnie (LDE). | |||
991, vanaf 1900: 2991 |
1 | 1886 | C n2 | oorspronkelijke series U V; als Pruisische G 3, 1888 van het Saksische deel van de Berlin-Dresdener Eisenbahn-Gesellschaft overgenomen. | |||
V V | 1001–1164 | 53 601–729 | 164 | 1885–1901 | C n2v | oorspronkelijke serie H V C, vanaf 1889: H V V en Sigl V V | |
1000 | 53 751 | 1 | 1920 | C n2v | Nalevering met een achtergebleven ketel van een bestelling uit Turkije | ||
I V | 1251–1280 | 55 6001–6013 | 30 | 1898–1903 | B'B n4v | Mallet gelede locomotief | |
IX V | 751–770 | 56 501–516 | 20 | 1902–1906 | 1'D n2v | ||
1281–1282 | 56 3305, 3306 | 2 | 1919 | 1'D n2v | kkStB 170, uit een bestelling van de kkStB overgenoomen; 1922 aan de BBÖ verkocht. | ||
IX HV | 771–800 | 56 601–625 | 30 | 1907–1908 | 1'D h2v | ||
XI H | 701–708 | 57 101–105 | 8 | 1905 | E h2 | met Gölsdorf-Loopwerk (Aandrijving op 4.koppelas) | |
XI HV | 709–710 | 57 201–202 | 2 | 1905 | E h2v | met Gölsdorf-Loopwerk (Aandrijving op 4.koppelas) | |
869–897 | 57 203–218 | 29 | 1915–1918 | ||||
XI V | 711–712 | 57 021–022 | 2 | 1905 | E n2v | met Gölsdorf-Loopwerk (Aandrijving op 4.koppelas) | |
713–750, 801–868 |
57 001–014, 57 023–080 |
106 | 1909–1915 | ||||
XIII H | 1165–1184 | 58 101–114 | 20 | 1917 | 1'E h3 | gemodificeerde nabouw van de Pruisische G 12.1 | |
1185–1226 | 58 401–442 | 42 | 1919–1921 | 1'E h3 | als Pruisische G 12 | ||
58 443–462 | 20 | 1924 | met DR-bedrijfsnummers afgeleverd. |
Tender locomotieven
Afbeelding | Bouwserie | Bedrijfsnummer | Bedrijfsnummer (DR) | Aantal | Bouwjaar | As-indeling | Opmerking |
---|---|---|---|---|---|---|---|
IIb T | 10 | 1856–1862 | 1'B n2t | oorspronkelijk als H IV, H IV T, H IVb T en IVb T aangeduid. | |||
I T | 6 | 1857–1865 | 1B n2t | oorspronkelijke als H I en H I T aangeduid. | |||
H VIIIb T | 5 | 1857–1866 | 2'B n2t | oorpronkelijk als H VIII en H VIII T aangeduid. | |||
V T | 1541–1691 | 89 201–295, 89 8201–8221, 89 8251–8267 |
154 | 1872–1920 | C n2t | oorspronkelijk als H T en H V T aangeduid, meerdere bouwtypes. | |
VII T | 1401–1412, 1417–1459 |
98 7031, 98 7041, 98 7051–7079, 98 7091 |
57 | 1873–1894 | B n2t | oorspronkelijk als Crlsr VII T, Sch VII/Sch VII T,W VII T, E VII T en H VII T aangeduid. | |
IIIb T | 1301–1342 | 98 7211–7212, 98 7221–7227 |
42 | 1874–1892 | B1' n2t | oorspronkelijk als Schw IIIbT/H III T en H IIIb T aangeduid. | |
VII TS | 1501–1515 | 98 7011 98 7085 |
15 | 1880–1890 | B n2t | oorspronkelijk als H VII T en H VII TS aangeduid, na ombouw naar samengestelde (Verbundslok) als VII TSV aangeduid. | |
XVI T | B+B n4t | Ombouw dubbele loc uit VII TS | |||||
VII TOV | 1413–1416 | 4 | 1885–1887 | B n2vt | oorspronkelijk als H VII TO of H VII TOV (Verbundlok) aangeduid. | ||
XVI TV | B+B n4vt | Ombouw dubbele loc uit VII TOV | |||||
M I TV | 1399, 1400 | 2 | 1890 | B'B' n4vt | oorspronkelijk als H M I TV aangeduid. | ||
I TV | 1381–1398 | 98 001–015 | 19 | 1910–1914 | B'B' n4vt | ||
IV T | 1701–1791 | 71 301–385 | 91 | 1897–1909 | 1'B1' n2t | oorspronkelijk als VIIIbbT aangeduid. | |
XI HT | 2001–2154 | 94 1901–1908, 94 2001–2139, 94 2051, 2052 |
163 | 1908–1923 | E h2t | ||
XIV HT | 1801–1906 | 75 501–591 | 106 | 1911–1921 | 1'C1' h2t | ||
XV HTV | 1351, 1352 | 79 001–002 | 2 | 1916 | CC h4vt |
Smalspoor locomotieven
Spoorbreedte 1000 mm
Afbeelding | Bouwserie | Bedrijfsnummer | Bedrijfsnummer (DR) | Aantal | Bouwjaar | As-indeling | Opmerking |
---|---|---|---|---|---|---|---|
I M | 99 161–163 | 3 | 1902 | B'B' n4vt |
Spoorbreedte 750 mm
Afbeelding | Bouwserie | Bedrijfsnummer | Bedrijfsnummer (DR) | Aantal | Bouwjaar | As-indeling | Opmerking |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hg VII TK | 1873 | B n2t | |||||
I K | 99 7501–7527 | 45 | 1881–1892 | C n2t | oorspronkelijk als H V TK aangeduid. | ||
II K (oud) | 2 | 1885 | B'B' n4t | oorspronkelijk als F T K aangeduid. | |||
II K (niew) | 2 | 1913 | C+C n4t | Dubbele loc uit twee IK | |||
III K | 99 7541–7546 | 6 | 1889–1891 | C1' n2t | oorspronkelijk als Kr Kl T K en H Kl T K aangeduid. | ||
IV K | 99 511–608 | 96 | 1892–1921 | B'B' n4vt | ook als H M T K V aangeduid. | ||
V K | 99 611–619 | 9 | 1901–1907 | D n2vt | |||
VI K | 99 641–655 | 15 | 1918–1927 | E h2t |
Vuurloze locomotieven
Afbeelding | Bouwserie | Bedrijfsnummer | Bedrijfsnummer (DR) | Aantal | Bouwjaar | As-indeling | Opmerking |
---|---|---|---|---|---|---|---|
I F | 1 | 1917 | B | Vuurloze loc |
Overzicht Treinstellen/Motorwagens
Afbeelding | Bouwserie | Bedrijfsnummer | Bedrijfsnummer (DR) | Aantal | Bouwjaar | As-indeling | Opmerking |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hz 0 | 3 | 1883 | A2 | Stoomtreinstel type Thomas | |||
S 1 | 1 | 1903 | A1 | Stoomtreinstel type Serpollet | |||
E 1 | 1 | 1904 | Bo+Bo | Accu-treinstel | |||
Dai 1 | 1 | 1904 | A1 | Dieseltreinstel | |||
DET 1–2 | 2 | 1914 | 3'B' | Dieseltreinstel | |||
(9015) | 1 | 1914 | 1A | uit omgebouwde omnibus Type Daimler DC 3 c |
Smalspoor E-locs en treinstellen
Afbeelding | Bouwserie | Bedrijfsnr. | Bedrijfsr.(DR) | Aantal | Bouwjaar | As-indeling | Opmerking |
---|---|---|---|---|---|---|---|
I ME | 1–2 | E 191 01–02 | 2 | 1914 | B'B' | Locomotief voor de Smalspoorbaan Klingenthal–Sachsenberg-Georgenthal | |
I MET | 1–2 | ET 197 21–22 | 2 | 1916 | Bo | Treinstel voor de Smalspoorbaan Klingenthal–Sachsenberg-Georgenthal |