Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
Société Nationale des Chemins de fer Belges (SNCB) | |
---|---|
Land | België |
Opgericht | 1926 |
Opgeheven | Is nog actief |
Hoofdkantoor | Brussel |
Spoor lengte | 3.500 km |
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
De Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS), in het Frans bekend als Société Nationale des Chemins de fer Belges (SNCB), is een naamloze vennootschap die in opdracht van de Belgische federale overheid treindiensten in België exploiteert. De NMBS biedt nationaal en internationaal passagierstreinvervoer aan. Het nationale aanbod is opgedeeld in InterCity treinen, en lokale treinen, met een Brussels voorstedelijk aanbod van lokaal treinverkeer, aangeduid als S-treinen. InterCity of IC-treinen stoppen in principe in elk groot station. Uitzonderlijk slaan bepaalde verbindingen middelgrote stations over of stoppen ze tussen steden. Lokale of L-treinen stoppen in (bijna) alle stations. NMBS Logistics is een dochteronderneming van de NMBS, welke rijdt met (goederen)treinen onder eigen licenties in Frankrijk, Duitsland en Luxemburg.
Geschiedenis
In 1926 werd de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) opgericht. Het nam de spoorlijnen en activiteiten van het Bestuur der staatsspoorwegen over. De forensenlijn Brussel - Tervuren (Spoorlijn 160) werd in 1931 geëlektrificeerd onder 1500 volt. Uiteindelijk werd er gekozen voor een gelijkstroomsysteem van 3000 volt. Kort daarna werd het spoor tussen Brussel en Antwerpen geëlektrificeerd. Op 5 mei 1935, 100 jaar na de eerste treinrit, reed de eerste elektrische trein (type 1935), met koning Leopold III aan boord. Na de 2e wereldoorlog ging alle aandacht uit naar het herstellen van de schade van de spoorwegen. Sommige lokale lijnen werden niet hersteld en gesloten. Om het gebrek aan treinmaterieel te ondervangen en het leger logistiek te ondersteunen, zijn veel Amerikaanse stoomlocomotieven ingevoerd. Na de Tweede Wereldoorlog kocht de staat de meeste aandelen. In 1958 waren alle spoorlijnen (zo'n 4.800 km) in handen van de staat. In 1962 was er zo'n 1000 kilometer spoor van bovenleiding voorzien. Anno 2017 is het grootste deel van het net geëlektrificeerd, op enkele stukken in Wallonië, Limburg en Oost-Vlaanderen na. Sommige spoorlijnen zijn geëlektrificeerd met 25 kV wisselspanning (50 Hertz). De hogesnelheidslijnen in België (Brussel – Rijsel en Leuven – Luik) en een deel van de internationale lijn Luik – Luxemburg en de Athus – Meuselijn hebben dit systeem.
In 1991 werd de NMBS een 'autonoom overheidsbedrijf'. Om tegemoet te komen aan de EU-regelgeving voor een vrije toegang voor alle vervoerders op het Europese spoorwegnet, werd de NMBS op 1 januari 2005 opgesplitst in drie delen die samen de NMBS-Groep vormen:
- Infrabel - beheerder van de infrastructuur
- NMBS/SNCB - exploitant van de treinen
- NMBS-Holding - een overkoepelende holding
België was lange tijd wereldproducent van spoorwegmateriaal. Cockerill (Seraing), ACEC (Charleroi) en BN (Brugge en Nijvel) exporteerden massaal naar het buitenland.
Naamgeving/Indeling groospoormaterieel
Het grootspoor materieel in België kent diverse benamingen voor het treinmaterieel. De reden is 2-ledig:
- België is 2-talig
- In 1971 is het materieel her-ingedeeld en zijn de bouwserie namen gewijzigd.
Benamingen als "Bouwserie", "Reeks", "Série", "Type" maar ook afkortingen als HLV, HLD, HLR, HLE, MW, MS, etc. worden in binnen en buitenland gehanteerd en maakt het er niet eenvoudiger op. Daarnaast worden in het Franstalige (Waals) Wallonië weer andere aanduidingen en afkortingen gebruikt als in het Nederlandstalige (Vlaams) Vlaanderen. Voor een overzicht van materieel en afkortingen van Belgisch spoorwegmaterieel zie: Overzicht Grootspoor Materieel België.
Bronnen:[1]
Verwijzingen
Intern
- H0 Modellen: Overzicht Märklin H0 modellen België
Extern
Bronnen, Referenties en/of Voetnoten |