DB-Bouwserie 23

Baureihe 23
De 23 042 bij de Märklin Modellbahn Treff 2009 in Göppingen
Spoorwegmij's	DB
Bedrijfsnummers	23 001 – 23 105
Fabrikanten	Henschel : 59 stuks Jung : 51 stuks Krupp : 21 stuks ME : 4 stuks
Aantal gebouwd	105 stuks
Bouwjaren	1950-1959
Asvorm	1'C1' h2
Wiel-diameters:	Drijfwielen:∅ 175 cm Voorloop:∅ 100 cm Achterste:∅ 125 cm
Lengte loc.inclusiefl. tender	21.325 mm
Keteldruk	16 kg/cm2
Verdampingsoppervlak	156,28 m2
Dienstgewicht	82,8 t
Vermogen:	1.325 kW
Max.snelheid	110 km/h (85 km/h achterwaarts)
Uitdienst	1976

Ontwikkeling en Bedrijf

Na de Tweede Wereldoorlog was er bij de DB een groot tekort aan goede reizigerstreinlocomotieven. Onder leiding van Friedrich Witte werden nieuwe richtlijnen opgezet die tot uiting kwamen in de DB-Baureihe 23. Als basis werd de voor de Deutsche Reichsbahn ontwikkelde DR-Bouwserie 23 genomen, waar al 2 locs van waren gebouwd in 1941. Vanaf 1950 werden 105 exemplaren gebouwd bij Henschel, Jung, Krupp en Esslingen. Al snel bleek de loc de verwachtingen waar te maken en werd ze universeel ingezet. Ook het kolenverbruik was lager dan bij vergelijkbare locomotieven.

De loc met bedrijfsnummer 23 105, gebouwd bij de firma Arnold Jung Lokomotivfabrik, was in december 1959 de allerlaatste stoomlocomotief die Bondsrepubliek Duitsland in gebruik werd genomen. Al in 1972 werd de loc buitendienst gesteld, maar voor de viering van 150 jaar Duitse spoorwegen in 1985 werd ze volledig gerestaureerd en bedrijfsklaar gemaakt. De loc raakte zwaar beschadigd bij de grote brand in de locloods van het Verkehrsmuseum Nürnberg op 17 Oktober 2005. De loc is bij het Süddeutsches Eisenbahnmuseum in Heilbronn optisch gerestaureerd (dus niet bedrijfsklaar).

Waar zijn deze locomotieven nog te zien?

Van de 105 locs die gebouwd zijn, zijn er nog 8 over. Twee daarvan, de 23 071 en de 23 076, staan bij de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij (VSM)in Apeldoorn en de 23 023 staat bij de Stoom Stichting Nederland (SSN)in Rotterdam. Alle drie de "Nederlandse" locs zijn bedrijfsvaardig.

Nog te bewonderen locomotieven van de Baureihe 23
Bedrijfsnr.	Land	Plaats	Eigendom	Website	Bijzonderheden
23 019	Duitsland	Neuenmarkt	Deutschen Dampflokomotiv Museum	website DDM	-
23 023	Nederland	Rotterdam	Stoom Stichting Nederland (SSN)	website SSN	Bedrijfsvaardig
23 029	Duitsland	Aalen	Als Monument	-	-
23 042	Duitsland	Darmstadt	Eisenbahnmuseum Darmstadt-Kranichstein	website Eisenbahnmuseum Darmstadt-Kranichstein	Bedrijfsvaardig
23 058	Zwitserland	Basel	EUROVAPOR	website EUROVAPOR	Bedrijfsvaardig
23 071	Nederland	Beekbergen	Veluwsche Stoomtrein Maatschappij (VSM)	website VSM	Bedrijfsvaardig
23 076	Nederland	Beekbergen	Veluwsche Stoomtrein Maatschappij (VSM)	website VSM	Bedrijfsvaardig
23 105	Duitsland	Heilbronn	Süddeutsches Eisenbahnmuseum Heilbronn (SEH)	website SEH	-

Diverse Stoomlocs Baureihe 23

• Diverse Grootspoor afbeeldingen Stoomloc. Baureihe 23
• 

  23 076 te Loenen (Terug naar Toen 2011)
• 

  23 023 van de SSN te Rotterdam, tijdens de opendagen in 2007

Bronnen, Referenties en/of Voetnoten

Modellen

Märklin H0 modellen

Märklin modellen bouwserie 23 Märklin Art.nr. Bouwserie Intro-jr. Besturing Motor Tijdperk Bedr.nr. Bedrijf Kleur Behuizing Bijzonderheden Foto 3005 (DA800) 23 1954-1972 Analoog/Relais SFCM III 23 014 DB Zwart Metaal - 3097 23 1969-1970 Analoog/Relais SFCM III 23 014 DB Zwart Metaal - - Primex 3097 23 1973-1977 Analoog/Relais SFCM III 23 014 DB Zwart Metaal - - Primex 3191 23 1985 Analoog/Relais SFCM III 23 105 DB Zwart Metaal - - 30050 23 2011-2012 Digitaal MFX 5*SFCM III 23 041 DB Zwart Metaal zilveren ketelringen retro-uitgave Primex 33005 23 2000 Delta SFCM IV 023 033-4 DB Zwart Metaal - 39230 23 2009-2012 Digitaal MFX SD-Sinus III 23 001 DB Zwart Metaal /Kunststof Geluid: volledig, zilv. ketelringen, rookgen. 39232 23 2012 Digitaal MFX DC-motor III 23 006 DB Zwart Metaal /Kunststof Geluid: volledig, rookgen. 39233 23 2013- Digitaal MFX+ DC-motor III 23 008 DB Zwart/Rood Metaal/Kunststof Rookgenerator, Geluid: Volledig - 39234 23 2014 Digitaal MFX DC-motor IV 023 005-2 DB Zwart/Rood Metaal/Kunststof Rookgenerator, Geluid: Volledig - 39235 23 2009-2011 Digitaal MFX SD-Sinus III 23 002 DB Zwart Metaal /Kunststof rookgenerator - 39235.10 23 2009-2010 Digitaal MFX SD-Sinus IV 023 004-5 DB Zwart Metaal /Kunststof rookgenerator, uit treinset Märklin 26543 39236 23 2018 Digitaal MFX+/DCC DC-motor III 23 003 DB Zwart Metaal/Kunststof Geluid:volledig, rookgen.

Roco H0 modellen

Roco H0 modellen DR-bouwserie 23 / DR-bouwserie 23.10 / DB-bouwserie 23 Art.nr. Bouwserie Intro-jr. Uitvoering Besturing Tijdperk Bedr.nr. Bedrijf Kleur Bijzonderheden Foto Roco 4120A BR 23 (DB) 1980-1986 Analoog DC (2-rail) III 23 105 DB Zwart/Rood - - Roco 14120A BR 23 (DB) 1981-1984 Analoog AC (3-rail) III 23 105 DB Zwart/Rood - - Roco 43248 BR 23 (DB) 1990-1997 Analoog DC (2-rail) III 23 105 DB Zwart/Rood ketelringen - Roco 43249 (1) BR 23 (DB) 1984-1987 Analoog DC (2-rail) III 23 105 DB Zwart/Rood - - Roco 43249 (2) BR 23 (DB) 1988-1990 Analoog DC (2-rail) III 23 104 DB Zwart/Rood - - Roco 43249 (3) BR 23 (DB) 1984-1987 Analoog DC (2-rail) III 23 058 DB Zwart/Rood - - Roco 43249 (4) BR 23 (DB) 1993-1995 Analoog DC (2-rail) III 23 100 DB Zwart/Rood - - Roco 43908 BR 23 (DB) 1984-1986 Analoog AC (3-rail) III 23 105 DB Zwart/Rood - - Roco 62175 BR 35.10 2011 Dig.Plux16. DC (2-rail) IV 35 1028-6 DR (DDR) Zwart/Rood - Roco 62176 BR 35.10 2011 Dig.DCC Sound DC (2-rail) IV 35 1028-6 DR (DDR) Zwart/Rood - Roco 68176 BR 35.10 2011 Digitaal Sound AC (3-rail) IV 35 1028-6 DR (DDR) Zwart/Rood - Roco 62177 BR 23.10 2012 Dig.Plux16. DC (2-rail) III 23 1005 DR (DDR) Zwart/Rood - - Roco 62178 BR 23.10 2012 Dig.DCC Sound DC (2-rail) III 23 1005 DR (DDR) Zwart/Rood - - Roco 68178 BR 23.10 2012 Digitaal Sound AC (3-rail) III 23 1005 DR (DDR) Zwart/Rood - - Roco 63223 BR 23 (DB) 1998-2001 Dig.8pol. DC (2-rail) IV 023 102-7 DB Zwart/Rood - Roco 69223 BR 23 (DB) 1998-2001 Digitaal AC (3-rail) IV 023 102-7 DB Zwart/Rood - Roco 63224 BR 23 (DB) 2002-2003 Dig.8pol. DC (2-rail) III 23 035 DB Zwart/Rood Zilveren ketelringen - Roco 69224 BR 23 (DB) 2002-2003 Digitaal AC (3-rail) III 23 035 DB Zwart/Rood Zilveren ketelringen - Roco 63225 BR 23 (DB) 2003 Dig.8pol. DC (2-rail) III 23 054 DB Zwart/Rood - - Roco 69225 BR 23 (DB) 2003 Digitaal AC (3-rail) III 23 054 DB Zwart/Rood - - Roco 63226 BR 23 (DB) 2009-2010 Dig.8pol. DC (2-rail) III 23 099 DB Zwart/Rood - Roco 69226 BR 23 (DB) 2009-2010 Digitaal AC (3-rail) III 23 099 DB Zwart/Rood - Roco 63227 BR 23 (DB) 2013 Dig.8pol. DC (2-rail) IV 023 101-9 DB Zwart/Rood - Roco 63231 BR 35.10 2001-2006 Dig.8pol. DC (2-rail) IV 35 1081-5 DR (DDR) Zwart/Rood - - Roco 69231 BR 35.10 2001-2006 Digitaal AC (3-rail) IV 35 1081-5 DR (DDR) Zwart/Rood - - Roco 63232 BR 23.10 2003 Dig.8pol. DC (2-rail) III 23 1020 DR (DDR) Zwart/Rood - - Roco 69232 BR 23.10 2003 Digitaal AC (3-rail) III 23 1020 DR (DDR) Zwart/Rood - - Roco 63233 BR 23.10 2006 Dig.8pol. DC (2-rail) III 23 1109 DR (DDR) Zwart/Rood - Roco 69233 BR 23.10 2006 Digitaal AC (3-rail) III 23 1109 DR (DDR) Zwart/Rood - Roco 63234 BR 35.10 2004 Dig.8pol. DC (2-rail) IV 35 1088-0 DR (DDR) Zwart/Rood - - Roco 70249 BR 23 (DB) 2021 Dig.8pol. DC (2-rail) IV 023 040-9 DB Zwart/Rood - Roco 70250 BR 23 (DB) 2021 Digitaal DCC Sound DC (2-rail) IV 023 040-9 DB Zwart/Rood - Roco 72148 BR 35.10 2020 Dig.Plux16. DC (2-rail) IV 35 1039-3 DR (DDR) Zwart/Rood - Roco 72149 BR 35.10 2020 Digitaal DCC Sound DC (2-rail) IV 35 1039-3 DR (DDR) Zwart/Rood - Roco 72250 BR 23 2012 Dig.Plux16. DC (2-rail) II 23 001 DRG Zwart/Rood - Roco 78250 BR 23 2012 Digitaal AC (3-rail) II 23 001 DRG Zwart/Rood - Roco 72251 BR 23 2012 Dig.DCC Sound DC (2-rail) II 23 001 DRG Zwart/Rood - Roco 78251 BR 23 2012 Digitaal Sound AC (3-rail) II 23 001 DRG Zwart/Rood - Roco 72252 BR 35.10 2013 Dig.Plux16. DC (2-rail) IV 35 2001-2 DR (DDR) Zwart/Rood - Roco 72253 BR 35.10 2013 Dig.DCC Sound DC (2-rail) IV 35 2001-2 DR (DDR) Zwart/Rood - Roco 72254 BR 23 2019 Dig.Plux16. DC (2-rail) III 23 001 DR Zwart/Rood - Roco 72255 BR 23 2019 Dig.DCC Sound DC (2-rail) III 23 001 DR Zwart/Rood - Roco 78255 BR 23 2019 Digitaal Sound AC (3-rail) III 23 001 DR Zwart/Rood - Roco 73018 BR 23 2019 Dig.Plux16. DC (2-rail) III 23 001 DB Zwart/Rood - Roco 73019 BR 23 2019 Dig.DCC Sound DC (2-rail) III 23 001 DB Zwart/Rood - Roco 79019 BR 23 2019 Digitaal Sound AC (3-rail) III 23 001 DB Zwart/Rood -

Grootspoor rijdend materieel Duitsland Stoomlocomotieven: 01 - 01.10 - 02 - 03 - 03.10 - 05 - 10 - 15 Bayerische S 2/6 - 17 - 18.1 Württembergische C - 18.3 Badische IV h - 18.4 Bayerische S 3/6 - DR 18 201 - 19 - 23 - 24 - 34 (Reihe B VI) - 38 (P8) - 41 - 42 - 42.90 - 43 - 44 - 45 - 50 - 52 - 52.80 - 53 - 55 - 56 - 57 - 58 - 59 - 61 - 62 - 64 - 65 - 66 - 73 - 74 - 75 - 78 (T18) - 79 - 80 - 81 - 82 - 85 - 86 - 89 - 89.70-75 - 91 - 92 - 93 - 94 - 95 - 96 - 98 (PtL 2/2) - 98.7 (Bay.BB II) - 99 - Länderbahn Diesellocomotieven: V36 (236) - V60 (260/360-365) - V65 - V80 (280) - V90 - V100 - V120 - V140 - V160 (210/216/218) - V162 (217) - V188 (288) - V200 (220/221) - 232 (DR V130/132) - 245 - 246 - 247 - 253/ER 20 - 285 - 323 (Köf II) - 331/335 (Köf III) - DH 500 Ca - DHG 500 - DHG 700 - MaK DE 1002 - MaK G 1203 - MaK G 1205 BB - MaK G 1206 Accumulator-locomotieven: Ka/Ks Elektrische locomotieven: E03/103 - E04/104 - E10/110 - E11/211 (DR) - E17/117 - E18/118 - E19/119 - E32/132 - E36 / EP3/6 - E40.11/139 - E40/140 - E41/141 - E42/242 (DR) - E44/144 - E50/150 - E52 - E60/160 - E63/163 - E69/169 - E70/EG2 - E75/175 - E 80 (DR) - E91/191 - E93/193 - E94/194 - E410/184 - 101 - 111 - 120 - 128 - 143 - 146 - 151 - 152 - 180 - 182 - ES64U4 -185 - 186 - 187 - 189 - 193 - 230 Treinstellen (stoom): DW/CiDT Treinstellen (accu): 515 Treinstellen (diesel): 601 (VT11.5) - 605 (ICE-TD) - 608.8 (VT08.8) - 610 (Pendolino) - 611 - 612 (Regio Swinger) - 613 (VT08.5-VT12.6) - 614 - 620 (LINT 81) - 622 (LINT 54) - 624/634 VT24 - 626 (NE81) - 627 - 628 - 640 (LINT 27) - 648 (LINT 41) - 642 (Siemens Desiro Classic) - 690-691 (Cargosprinter) - 701 (VT55) - 771-772 (VT2.09) - 795/798 (VT95/VT98) - VT04/SVT137 (Vliegende Hamburger) - VT10.5 - VT12.5 (BR 612) - VT89/VT133 (Wismarer Schienenbus) - VT 859 - Schienenzeppelin Treinstellen (elektrisch): 401ICE1 - 402ICE2 - 403ICE3 - 403.0Donald Duck - 406ICE-3MF - 420 - 422 - 423 - 424 - 425 - 426 - 427 ET27 - 429 - 430 - 430.1 ET30 - 440 - 442Talent 2 - 475 ET 165/ET 275 -485 ET 85 - ET 87 - 491 ET91 - 517 ETA 176 - ET 194