Saksische XII HV

Saksische XII HV Bouwserie 17.7 (DR)
Saksische XII HV
Spoorwegmij's	K.Sächs.Sts.E.B. DR
Bedrijfsnummers	701 - 17 734, 17 751 - 17 755
Fabrikanten	Sächsische Maschinenfabrik, Chemnitz
Aantal gebouwd	42 stuks
Bouwjaren	1908-1914
Uitdienst	1936
Asvorm	2'C h4v
Wiel diameters	Drijfwielen: Ø 190,5 cm Voorloop: Ø 106,5 cm
Lengte loc incl. tender	20.218 mm
Keteldruk	15 kg/cm²
Verdampingsoppervlak	146,34 m²
Dienstgewicht	77 t
Max.snelheid	100 km/h
Aantal cylinders	4
Remmen	druklucht rem?

Stoomlocomotief Saksische XII HV

De Saksische XII HV stoomlocomotieven van de Koninklijke Saksische Staatsspoorwegen (K.Sächs.Sts.E.B.) waren stoomlocomotieven die ingezet werden voor de sneltreindiensten. In 1925 werden de locomotieven overgenomen door de Deutsche Reichsbahn waar ze ingedeeld werden als bouwserie 17.⁷.

Ontwikkeling en Bedrijf

De Saksische XII HV werd gebouwd vanaf 1908. In wezen verschilde de locomotief van de Saksische XII H doordat deze een andere 4-cilinder aandrijving (Verbundstriebwerk) kreeg. Om deze beter uit te nutten, was de keteldruk ook verhoogd van 12 naar 15 bar. De lagedrukcilinders waren aan de buitenkant geplaatst en net als de Saksische XII H werkten alle vier de cilinders op de eerste koppelas. De locomotieven waren uitgerust met een sleeptender van het type sä 2'2' T 21 (met 5 of met 7 ton kolenvoorraad) of met een type sä 2'2' T 28.

De Saksische XII HV 'won' de vergelijking van de drie drijwerk typen van de Saksische XII H uitvoeringen en was daarom de enige die in grotere hoeveelheden werd aangeschaft, ook al werd deze niet gezien als optimale oplossing. Daarvoor had ze een grotere ketel en kleinere lagedrukcilinders moeten krijgen. Tussen 1908 en 1914 werden 42 exemplaren van de Saksische XII HV geproduceerd met de bedrijsnummers 7 t/m 14 en 22 t/m 55. De verschillende afleveringsreeksen verschilden onderling qua uiterlijk. Deze uiterlijke verschillen gingen door diverse aanpassingen tijdens onderhoud in de Reichsbahn-tijd (bijv. Ketelruil) vaak verloren. Zo had de eerste Saksische XII HV ook een airodynamische cabine en een draaistelschort. De laatste 5 kregen al bij levering een watervoorverwarmer (type Atlas) op het frame en waren daarom wat zwaarder. Alle locomotieven hadden oorspronkelijk de externe verbindingsbuis tussen de stoomkoepels, die vanwege de verschillende thermische uitzetting moeilijk gesloten te houden waren en daarom later vaak in het inwendige van de ketel werden geplaatst. Ten tijde van de Reichsbahn kregen verschillende locomotieven een oppervlakte-voorverwarmer van het Knorr-type, die onmiddellijk de aandacht trok omdat deze op de linkeromloop stond. De Saksische No. 34 (17 720) had in 1924 nog steeds een extra olie-stook en was daarom nog steeds met een oude gevoelige 2 '2' T 21 met olietank, uitgerust naast een lage kolenkist. Op het gebied van kracht en tractie was de Saksische XII HV iets minder dan de Saksische XII H - de samengestelde locomotieven konden een 270-ton zware trein op volle snelheid trekken. De verbruikswaarden waren significant beter dan die van de Saksische XII H.

Na de 1e wereldoorlog moesten 3 exemplaren als herstelbetaling worden afgestaan aan Frankrijk (Nr. 12, 44 en 49). De Deutsche Reichsbahn nam in 1925 nog 36 exemplaren op in haar bestand en deelde ze in als bouwserie 17.⁷ met de bedrijfsnummers 17 701 t/ m 17 734 (16 ton as-last) en 17 751 t/m 17 755 (17 ton as-last).

Tussen 1925 en 1936 werden alle locomotieven ter zijde gesteld.

Waar zijn deze locomotieven nog te zien?

• Helaas zijn alle exemplaren van de Saksische XII HV verschroot.

Bronnen:Wikipedia: Sächsische_XII_HV

Verwijzingen

Intern

• Königlich Sächsische Staatseisenbahnen (K.Sächs.Sts.E.B.)
• Overzicht Grootspoor Materieel Königlich Sächsischen Staatseisenbahnen

Diverse Stoomlocomotieven Saksische XII HV - Bouwserie 17.⁷ (DR)

• Diverse Grootspoor afbeeldingen Stoomlocomotief BR 17.7 (DR) / Saksische XII HV
• 

  Saksische XII HV

Bronnen, Referenties en/of Voetnoten

Modellen

Westmodel H0 modellen Saksische XII HV / BR 17.7 Art.nr. Type Intro-jr. Uitvoering Besturing Tijdperk Bedrijfsnr. Bedrijf Kleur Bijzonderheden Foto Westmodel 10034 XII HV 1999 Analoog DC (2-rail) I 31 K.Sächs.Sts.E.B. Groen/Rood - - Westmodel 10035 BR 17.7 1990 Analoog DC (2-rail) II 17 717 DRG Zwart/Rood - -

---

Grootspoor rijdend materieel Königlich Sächsische Staatseisenbahnen (K.Sächs.Sts.E.B.) Stoomlocomotieven: I - I V (BR 55.60) - II - IIa - IIb - III (BR 34.76) - IIIa - IIIb (BR 34.77-78)-(BR 52.70) - IIIb V (BR 34.79) - V (BR 53.82) - Va - V V (BR 53.6-7) - VI - VIa - VIb - VIb V (BR 34.80) - VII (BR 98.71) - VIII 1 - VIII 2 (BR 13.70) - VIII V1 (BR 13.15/13.71) - VIII V2 (BR 36.9-10) - IX V/IX HV(BR 56.5-6) - X H1 (BR 14.3) - X V (BR 14.2) - XI V/XI H/XI HV (BR 57.0-2) - XII H (BR 17.6) - XII HV (BR 17.7) - XII H1 (BR 17.8) - XII H2 (BR 38.2-3) - XIII H (Pr. G 12) - XVIII H (BR 18.0) - XX HV (BR 19.0) Tender-Stoomlocomotieven: I T - I TV (BR 98.0) - IIb T - IIIb T (BR 98.72) - IV T (BR 71.3) - V T (BR 89.2/89.82) - VII TS (BR 98.70) - VII TOV - VII T - H VIIIb T - XI HT (BR 94.19-21) - XIV HT (BR 75.5) - XV HTV (BR 79) - XVI T - XVI TV - M I TV Smalspoor locomotieven: I K - II K (oud) - II K (nieuw) - III K - IV K - V K - VI K - Hg VII TK Vuurloze loc: I F Treinstellen: Hz 0 - S 1 - E 1 - Dai 1 - DET 1-2 Treinstellen/E-locs smalspoor: I ME - I MET

Grootspoor rijdend materieel Deutsche Reichsbahn (DRG/DR) 1920-1945 Stoomlocomotieven: 01 - 01.10 - 02 - 03 - 03.10 - 04 - 05 - 06 - 12 - 13 - 14.0 - 14.1 - 14.3 - 15(Bay.S2/6) - 15kkStB 10 - 16Oldenb.S10 - 16kkStB 210 - 16kkStB 310 - 16kkStB 310.3 - 17 - 18 - T 18.10 - 19 - 19.1 - 19.10 - 23 - 24 - 33 - 34 - 35 - 36 - 37 - 38* - 39 - 41 - 42 - 43 - 44 - 45 - 50 - 51 - 52 - 52.70 - 53 - 54 - 55* - 56* - 57* - 58* - 59 - 60 - 61 - 62 - 64 - 68 - 69 - 69.70 - 70* - 71* - 72* - 73* - 74* - 75* - 76 - 77* - 78 - 79 - 79II - 80 - 81 - 84 - 85 - 86 - 87 - 88* - 89* - 900-2 - 90.1 - 90.2 - 91* - 92* - 93* - 94* - 95* - 96 - 98* - 99* Diesel locomotieven: Kö/Kb - V 120 - V 3602 - V 12 901 - V 15 001 - V 15 901–903 - V 6001-V 6003 - V 16 - V 20 001 - V 20 901 Elektrische locomotieven: E 00 - E 01 - E 04 - E 05 - E 06 - E 15 - E 16 - E 165 - E 17 - E 18 - E 19 - E 21 - E 215 - E 22 - E 221 - E 222 - E 30 - E 32 - E 33 - E 36 - E 362 - E 421 - E 422 - E 44 - E 442 - E 445 - E 45 - E 451 - E 452 - E 49 - E 503 - E 504 - E 52 - E 60 - E 601 - E 610 - E 611 - E 612 - E 62 - E 63 - E 69 - E 70* - E 702 - E 71 - E 72 - E 73 - E 731 - E 732 - E 733 - E 75 - E 77 - E 79 - E 80 - E 88 - E 882 - E 883 - E 89 - E 905 - E 91 - E 95 - E 99 - E 244 Treinstellen (Stoom): 1-8 - 9-14 - 15–16 - 17 - 59 Treinstellen (Elektrisch): ET 11 - ET 25- ET 31 - ET 41 - ET 42 - ET 51 - ET 511 - ET 55 - ET 65 - ET 82 - ET 83 - ET 85 - ET 87 - ET 88 - ET 89 - ET 91 - ET 94 - ET 125 - ET 165 - ET 166 - ET 167 - ET 168 - ET 169 - ET 171 - ET 183 - ET 184.0 - ET 184.4 - ET 185 - ET 186.0 - ET 186.1 - ET 187 - ET 187.2 - ET 194.0 - ET 194.1 - ET 194.2 - ET 196.0 - ET 197.0 - ET 197.2 - ET 198.0 - 199.0 Treinstellen (Accu): 201-205 - 206 - 207-210 - 223/224-233/234 - 241/242- 353/354 - Pruisische AT 3 - 569/570–577/578 - 581/582-615/616 Treinstellen (Benzine/Diesel): 701-704 - 705-708 - 709-712 - 713/714–715/716 - 717-719 - 717II - 718+719II - 720-722 - 720II - 721II - 722II - 723 - 724–727 - 728 - 729 - 730-734 - 749 - (meer volgt)