Umbau rijtuig 4yg
4-assig "Umbau" rijtuig ("4yg Umbau wagen") | |
---|---|
Type(n) | B4yg, AB4yg, BD4yg |
Spoorwegmij's | DB |
Fabrikant | AW Hannover AW Karlsruhe AW Neuaubing |
Aantal gebouwd | 1821 stuks |
Bouwjaren | 1955–1961 |
Asvorm | 4-assig (4yg) |
Lengte over de buffers | 19.460 mm |
Uit dienst | 1988-1990 |
4-assige "Umbau" rijtuigen (4yg)
De naam Umbau wagen (ombouw rijtuigen in het nederlands), werd bij de Deutsche Bundesbahn (DB) gebruikt voor rijtuigen die werden samengesteld van oude Coupé rijtuigen en sneltrein rijtuigen uit de Ländebahn periode. Ze werden midden jaren 1950 gebouwd. Er waren 2 types:
- 3-assige Umbau rijtuigen (3yg)
- 4-assige Umbau rijtuigen (4yg)
Ontwikkeling en bedrijf
Na de Tweede Wereldoorlog had de Deutsche Bundesbahn (DB) een groot tekort aan passagiersrijtuigen. Daarnaast was het overgrootte deel van de rijtuigen veroudert. Het wagenpark bestond uit meer dan 13.000 2-assige en 3-assige rijtuigen en zo'n 900 Coupé- en sneltrein rijtuigen. De weinige rijtuigen met middeninstap die in 1953/1954 voor sneltreinvervoer werden aangekocht, waren onvoldoende om de verouderde passagiersrijtuigen te vernieuwen. Naast dat er in Duitsland na de Tweede Wereldoorlog een schaarste aan materialen was, had de Deutsche Bundesbahn maar beperkte financiële middelen en kon dus geen uitgebreide vernieuwing van rijtuigen doorvoeren door de aanschaf van nieuwe rijtuigen. De Bundesbahn gaf daarom in het najaar van 1953 opdracht om een ??ontwerp voor de ombouw van de twee- en drieassige vooroorlogse rijtuigen voor te leggen, waarvan alleen de wielen en de onderstellen van de voertuigen zouden worden overgenomen. De carrosserie moest daarbij worden vervangen door een nieuwe. Door deze combinatie van nieuw ontwikkelde, moderne carrosserieën en hergebruik van onderstellen, konden moderne rijtuigen worden gebouwd die het passagiersvervoer in Duitsland jarenlang vorm zouden geven.
Na het succes van de drieassige Umbau wagens, werden ook vierassige rijtuigen van verschillende typen omgebouwd volgens hetzelfde principe. Het succes van het ombouwprogramma bij de Deutsche Bundesbahn, maakte ook indruk op de Deutsche Reichsbahn (DR), die vanaf 1957/1958 een eigen ombouwprogramma (Reko-Wagen) startte.
De 4-assige Umbau rijtuigen (4yg) werden gebouwd in 3 uitvoeringen: AB4yg, B4yg en BD4yg.
B4yg
Het B4yg rijtuig is een 2e klasse rijtuig met 72 tweede klasse zitplaatsen. De rijtuigen werden in de periode van 1957 t/m 1959 gebouwd door de werkplaatsen Neuaubing en Karlsruhe. De eerste exemplaren waren uitgerust met Pruisische en Amerikaanse draaistellen. Vanaf de 2e serie werden Minden-Deutz draaistellen toegepast. De stoelen in de 2e klasse waren bekleed met synthetisch leer en de stoelverdeling was 2 + 2 in een face-to-face opstelling. De rijtuigen hadden een toiletruimte aan beide uiteinden van het rijtuig.
AB4yg
Het AB4yg is een 1e/2e klasse rijtuig met 24 eerste klasse en 36 tweede klasse zitplaatsen. In 1955 werd door de werkplaats Hannover een eerste proefexemplaar geleverd met zwanehals draaistellen. Twee andere prototypen volgden in 1957 uit de werkplaats Karlsruhe welke waren voorzien van Minden-Deutz draaistellen. Hierna volgde de seriebouw van de AB4yg welke door de werkplaatsen Hannover, Karlsruhe en Neuaubing werden uitgevoerd. De stoelen in de 2e klasse waren bekleed met synthetisch leer en die in de 1e klasse met pluche. De stoelverdeling was in 2e klas 2 + 2 en in 1e klas 2 + 1, elk in een face-to-face opstelling. De rijtuigen waren uitgerust met slechts één passagierstoilet.
BD4yg
De BD4yg rijtuigen waren 2e klasse rijtuigen gecombineerd met een bagage-afdeling. Het 2e klasse deel had 36 zitplaatsen. Deze rijtuigen werden vanaf 1958 gebouwd door de werkplaats Neuaubing en waren onderverdeeld in de types BDyg531, BDyg532 en BDyg533. Alle rijtuigen behielden hun oorspronkelelijke draaistellen van Pruisische en van Amerikaanse afkomst. Later werden enkele rijtuigen voorzien van Minden-Deutz draaistellen. De stoelen in de 2e klasse waren bekleed met synthetisch leer en de stoelverdeling was 2 + 2 in een face-to-face opstelling. De rijtuigen waren uitgerust met slechts één passagierstoilet. De bagageruimte van 17,5 m² had opbergwanden met fietsenrekken en bagagerekken. In het servicegedeelte naast kleine ramen aan de voorkant stonden ook twee tafels met draaistoelen.
De vierassige ombouwwagens waren zowel met stoomverwarming als met elektrische verwarming uitgerust. Elektrische energie werd opgewekt door twee gelijkstroomgeneratoren per rijtuig en ingebouwde batterijen maakten het mogelijk om stroom te leveren, zelfs wanneer het voertuig niet in gebruik was. Voor de verlichting werden zowel tl-buizen als gloeilampen gebruikt.
De 4-assige Umbau rijtuigen werden gebruikt in het lokale vervoer op de hoofd- en secundaire trajecten. Aanvankelijk werden ze voornamelijk gebruikt in het sneltreinverkeer maar later werden ze ook als lokale treinen ingezet. De rijtuigen hadden een laatste hoogtepunt ten tijde van de Duitse hereniging, waar hij werd gebruikt als versterkingswagen in verschillende treinen. De buitenbedrijfstelling van de rijtuigen was gepland voor het midden van de jaren tachtig, maar kon niet worden gerealiseerd vanwege het gebrek aan nieuwe rijtuigen. In 1988 waren nog in totaal 421 van deze rijtuigen in gebruik, eind 1990 werd het laatste Umbau rijtuig ter zijde gesteld bij de DB.
Bron:Wikipedia.de Umbauwagen_(DB)[1]
Bijzonderheden/Opmerkingen
Verwijzingen
Intern
Extern
Diverse afbeeldingen van 4yg Umbau rijtuigen
Bronnen, referenties en/of voetnoten |