Pruisische S 4

Pruisische S 4 Bouwserie 135 (DR)
Pruisische S 4
Spoorwegmij's	K.P.St.E. DR
Bedrijfsnummers	K.P.St.E.: 401 - 500< DR: 13 501 - 13 504
Fabrikanten	Borsig, Henschel, Linke-Hofmann, Humboldt
Aantal gebouwd	104 stuks
Bouwjaren	1902-1909
Uitdienst	1927
Asvorm	2’B h2
Wiel diameters	Drijfwielen:Ø 198 cm Voorloop:Ø 100 cm
Lengte loc incl. tender	18.210 mm
Keteldruk	12 kg/cm2
Verdampingsoppervlak	104,53 m²
Dienstgewicht	50,2 t
Max.snelheid	100 km/h
Vermogen	736 kW

Stoomlocomotief Pruisische S 4

De Pruisische S 4 stoomlocomotieven van de Koninklijke Pruisische Staatsspoorwegen (K.P.St.E.) waren stoomlocomotieven die ingezet werden voor de sneltreindiensten. In 1922 werden de locomotieven overgenomen door de Deutsche Reichsbahn waar ze ingedeeld werden als bouwserie 13⁵.

Ontwikkeling en Bedrijf

In 1898 werd een Pruisische S 3 locomotief uitgerust met een oververhitter met vlampijp. Deze locomotief kreeg aanvankelijk de naam Hannover 74 en kreeg uiteindelijk de aanduiding S 4 Cassel 401. Twee andere experimentele locomotieven werden gebouwd in 1899 en 1900 als Hannover 86 en Berlijn 74 en waren tevens gebaseerd op de S 3, maar met een oververhitter in de rookkamer. Ze werden later heringedeeld als Pruisische S 4 met de naam Hannover 401 en 401 Oost.

Nadat aanvankelijke problemen met de prototypes konden worden opgelost, werd de S 4 vanaf 1902 in serie gebouwd. Tot aan 1906 werden oververhitters in de rookkamer en vanaf 1906 oververhitters met rookpijpen geïnstalleerd. Er zijn in totaal 104 exemplaren geproduceerd; vervolgens werd vanaf 1909 de aanbesteding opgegeven ten gunste van de Pruisische S 6.

De Pruisische S 4 locomotieven konden een trein van 420 ton met 80 km/h trekken en een trein van 210 ton met 50 km/h op een helling van 10 promille. Daarmee was de S 4 ongeveer een derde krachtiger dan de Pruisische S 3. De S 4 locomotieven waren voorzien can een sleeptender van het type pr 2’2’ T 16, pr 3 T 13 of pr 3 T 15

Nog vóór de Eerste Wereldoorlog waren de meeste locomotieven van de Pruisische S 4 al ter zijde gesteld. De Deutsche Reichsbahn nam in 1923 nog 44 stuks van de S 4 in hun voorlopige omnummeringsplan op als bouwserie 13.⁵ met de bedrijfsnummers 13 501 t/m 13 544. Ze werden nog steeds ingezet als passagiers- of goederentreinen. In 1925 waren er nog maar vier exemplaren over. Deze kregen in 1925 het bedrijfsnummer 13 501 t/m 13 504 en werden in 1927 ter zijde gesteld.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwamen vijf S 4 locomotieven terug uit Polen (daar ingedeeld als Pd2) en werden aan het bestand van de Deutsche Reichsbahn toegevoegd als bouwserie 13.⁵ met de bedrijfsnummers 13 401 t/m 13 405. Twee van hen werden in 1955 aan Polen teruggegeven. Slechts enkele exemplaren die op het grondgebied van de BRD verbleven werden in 1950 opgenomen in de voorraad van de Deutsche Bundesbahn (DB).

Waar zijn deze locomotieven nog te zien?

Bronnen:Wikipedia: Pruisische S 4

Verwijzingen

Intern

• Königlich Preußische Staatseisenbahnen (K.P.St.E.)
• Overzicht Grootspoormaterieel Königlich Preußische Staatseisenbahnen

Diverse Stoomlocomotieven Pruisische S 4 - Bouwserie 13⁵ (DR)

• Diverse Grootspoor afbeeldingen Stoomlocomotief BR 13.5 (DR) / Pruisische S 4
• 

  Pruisische S 4

Bronnen, Referenties en/of Voetnoten

Modellen

Westmodel H0 modellen Pruisische S 4 / BR 13.5 Art.nr. Type Intro-jr. Uitvoering Besturing Tijdperk Bedrijfsnr. Bedrijf Kleur Bijzonderheden Foto Westmodel 10054 (DC) S 4 2011- - DC (2-rail) I 404 Hannover K.P.St.E. Groen/Rood - - Westmodel 10054 (AC) S 4 2011- - AC (3-rail) I 404 Hannover K.P.St.E. Groen/Rood - - Westmodel 10055 (DC) BR 13.5 2011- - DC (2-rail) II 13 501 DRG Zwart/Rood - - Westmodel 10055 (AC) BR 13.5 2011- - AC (3-rail) II 13 501 DRG Zwart/Rood - - Westmodel 10077 (DC) BR 13.5 1994 - DC (2-rail) II 13 501 DRG Zwart/Rood - - Westmodel 10077 (AC) BR 13.5 1994 - AC (3-rail) II 13 501 DRG Zwart/Rood - -

Model Loco H0 modellen Pruisische S 4 / BR 13.5 Art.nr. Type Intro-jr. Uitvoering Besturing Tijdperk Bedrijfsnr. Bedrijf Kleur Bijzonderheden Foto Model Loco ML227 S 4 1991- - DC (2-rail) I 417 Elberfeld K.P.St.E. Groen/Zwart/Rood Bouwpakket - Model Loco ML227 BR 13.5 1991- - DC (2-rail) II 13 503 DRG Zwart/Rood Bouwpakket -

---

Grootspoor rijdend materieel Königlich Preußische Staatseisenbahnen (K.P.St.E.) Stoomlocomotieven: G 1 - G 2 - G 3 (BR 53.70–71) - G 41 (BR 53.76) - G 42 (BR 53.0) - G 43 (BR 53.3) - G 51 (BR 54.0) - G 52 (BR 54.2-3) - G 53 (BR 54.6) - G 54 (BR 54.8-10) - G 55 (BR 54.10, 54.12) - G 71 (BR 55.0–6) - G 72 (BR 55.7–14, 55.57) - G 73 (BR 56.0) - G 8 - G 81 (BR 55) - G 82 (BR 56.20–29) - G 83 (BR 56.1) - G 9Mallet - G 9(BR 55.23-24) - G 10 - G 12 (BR 58.10-21) - G 121 (BR 58.0) - P 0 - P 1 - P 2 - P 3 - P 31 - P 32 - P 41 - P 42 - P 6 - P 7 - P 8 (BR 38) - Pruisische P 10 (BR 39) - S 1 - S 2 - S 3 - S 4 - S 5.1 - S 5.2 (BR 13.6-8) - S 6 - S 7 - S 8 - S 9 - S 9 (Altona 561 en 562) - S 10(BR 17.0–1) - S 101 (BR 17.10–11/BR17.11-12) - S 102 (BR 17.2)- S 11 - T 0 - T 1 - T 2 - T 3 - T 4 - T 41 - T 42 - T 43 - T 5 - T 6 - T 7 - T 8 - T 9 - T 91 - T 92 - T 93 - T 10 - T 11 - T 12 - T 13Bauart Hagans - T 13 - T 131 - T 14(experimenteel) - T 14 - T 14.1 - T 15 - T 16(experimenteel) - T 16 - T 161 - T 18 - T 20 Elektrische locomotieven (15 kV, 16,7 Hz): ES 1-3 - ES 4 - ES 5 - ES 6 - ES 9-ES 19 - ES 51-ES 57 - EP 202-EP 208 - EP 209/210-EP 211/212 - EP 213-EP 219 - EP 235 - EP 236-EP 246 - EP 247-EP 252 - EG 501 - EG 502-EG 505 - EG 506 - EG 507-EG 508 - EG 509/510 - EG 511-EG 537 - EG 538–EG 549 - EG 551/552-EG 569/570 - EG 571-EG 579 - EG 581-EG 594 - EG 701-EG 725 Elektrische locomotieven (3 kV, 25 Hz): EV 1/2 - EV 3/4 - EV 5 - EV 5II - EV 6 Treinstellen (Stoom): DT 1 - DT 2 - DT 3 Treinstellen (Elektrisch): 2481/2482 - 2051/2052 - 501–530 Berlin - 531–532 Berlin - 551/552 Altona + 669/670 Altona - 671/672 Altona + 719/720 Altona - ET 831-ET 842 - ET 1001-ET 1004 Treinstellen (Accu): AT 1 - AT 2 - AT 3 - AT 7 Treinstellen (Benzine/Diesel): VT 1 (VT 151) - VT 2 (VT 152–161 / VT 1–20) - VT 21 - VT 101-VT 103

Grootspoor rijdend materieel Deutsche Reichsbahn (DRG/DR) 1920-1945 Stoomlocomotieven: 01 - 01.10 - 02 - 03 - 03.10 - 04 - 05 - 06 - 12 - 13 - 14.0 - 14.1 - 14.3 - 15(Bay.S2/6) - 15kkStB 10 - 16Oldenb.S10 - 16kkStB 210 - 16kkStB 310 - 16kkStB 310.3 - 17 - 18 - T 18.10 - 19 - 19.1 - 19.10 - 23 - 24 - 33 - 34 - 35 - 36 - 37 - 38* - 39 - 41 - 42 - 43 - 44 - 45 - 50 - 51 - 52 - 52.70 - 53 - 54 - 55* - 56* - 57* - 58* - 59 - 60 - 61 - 62 - 64 - 68 - 69 - 69.70 - 70* - 71* - 72* - 73* - 74* - 75* - 76 - 77* - 78 - 79 - 79II - 80 - 81 - 84 - 85 - 86 - 87 - 88* - 89* - 900-2 - 90.1 - 90.2 - 91* - 92* - 93* - 94* - 95* - 96 - 98* - 99* Diesel locomotieven: Kö/Kb - V 120 - V 3602 - V 12 901 - V 15 001 - V 15 901–903 - V 6001-V 6003 - V 16 - V 20 001 - V 20 901 Elektrische locomotieven: E 00 - E 01 - E 04 - E 05 - E 06 - E 15 - E 16 - E 165 - E 17 - E 18 - E 19 - E 21 - E 215 - E 22 - E 221 - E 222 - E 30 - E 32 - E 33 - E 36 - E 362 - E 421 - E 422 - E 44 - E 442 - E 445 - E 45 - E 451 - E 452 - E 49 - E 503 - E 504 - E 52 - E 60 - E 601 - E 610 - E 611 - E 612 - E 62 - E 63 - E 69 - E 70* - E 702 - E 71 - E 72 - E 73 - E 731 - E 732 - E 733 - E 75 - E 77 - E 79 - E 80 - E 88 - E 882 - E 883 - E 89 - E 905 - E 91 - E 95 - E 99 - E 244 Treinstellen (Stoom): 1-8 - 9-14 - 15–16 - 17 - 59 Treinstellen (Elektrisch): ET 11 - ET 25- ET 31 - ET 41 - ET 42 - ET 51 - ET 511 - ET 55 - ET 65 - ET 82 - ET 83 - ET 85 - ET 87 - ET 88 - ET 89 - ET 91 - ET 94 - ET 125 - ET 165 - ET 166 - ET 167 - ET 168 - ET 169 - ET 171 - ET 183 - ET 184.0 - ET 184.4 - ET 185 - ET 186.0 - ET 186.1 - ET 187 - ET 187.2 - ET 194.0 - ET 194.1 - ET 194.2 - ET 196.0 - ET 197.0 - ET 197.2 - ET 198.0 - 199.0 Treinstellen (Accu): 201-205 - 206 - 207-210 - 223/224-233/234 - 241/242- 353/354 - Pruisische AT 3 - 569/570–577/578 - 581/582-615/616 Treinstellen (Benzine/Diesel): 701-704 - 705-708 - 709-712 - 713/714–715/716 - 717-719 - 717II - 718+719II - 720-722 - 720II - 721II - 722II - 723 - 724–727 - 728 - 729 - 730-734 - 749 - (meer volgt)