Uerdinger railbus
| Uerdinger Schienenbus VT95 / VT97 / VT98 | |
|---|---|
| Type | VT 95 VT 97 VT 98 |
| Aantal | VT 95: 573 stuks VT 97: 8 stuks VT 98: 329 stuks |
| Bedrijfsnrs. | VT 95: VT 95 913–972/9113–9172 VT 95 9173–9669 VT 95 9901–9915 (EdS) vanaf 1968: 795 113–669 |
| Fabrikant | Waggonfabrik Uerdingen |
| Bouwjaar | VT 95: 1952–1958 VT 97: 1962 VT 98: 1953, 1955–1962 |
| Asvorm | VT 95: A 1 VT 97: Bo/b0zR VT 98: Bo |
| Lengte | VT 95: 13.265 mm/13.298 mm VT 97: 13.950 mm VT 98: 13.950 mm |
| Gewicht | VT 95: 13,2 t / 13,9 t VT 97: 24,4 t VT 98: 18,9 t |
| Max. snelheid | 90 km/h |
| Vermogen | VT 95: 96/110 kW VT 97: 2 × 111 kW VT 98: 2 × 110 kW |
| Bouwwijze motor | Büssing AG U 10 |
| Overdracht vermogen | Mechanisch |
| Remmen | Druklucht |
Uerdinger railbus
Onder de naam Uerdinger railbus (duits: Uerdinger schienenbus) vallen de railbussen die zijn ontwikkeld door de Waggonfabrik Uerdingen. Het zijn lichtgewicht motorwagens waarbij de dieselmotor onder de vloer is geplaatst. Er zijn diverse uitvoeringen van deze railbus ontwikkeld die werden aangeduid met "VT" (Verbrennungs Triebwagen"). Hun volgnummer begon met een nummer "9" wat stond voor een mechanische kracht overbrenging, daarom worden ze ook VT 95.9 etc. genoemd.
Er zijn diverse uitvoeringen:
- VT 95 (later ingedeeld als Bouwserie 795) : uitvoering met één diesel motor
- VT 97 (later ingedeeld als Bouwserie 797) : tandrad
- VT 98 (later ingedeeld als Bouwserie 798) : uitvoering met twee diesel motoren
De VT 95-98 werden gebruikt in passagierstreinen op zijlijnen die niet meer rendabel waren voor inzet met stoomlocomotieven of dieseltreinen. Van 1950 tot 1971 werden 1492 motorwagens gebouwd. Inclusief bijwagens en stuurstandwagns bedraagt het totaal aantal geproduceerde exemplaren 3306 voertuigen.
De meeste van deze voertuigen werden door de Waggonfabrik Uerdingen zelf vervaardigd. Vanwege het grote aantal werden voertuigen ook gebouwd door andere fabrikanten, hoewel ze hun eigen typen railbussen konden aanbieden, zoals bijvoorbeeld MAN de MAN-railbus.
De railbus van Uerdingen staat ook wel bekend als de “redder van de zijlijnen”, omdat het mogelijk was om lijnsluitingen te vertragen of te voorkomen door de goedkope exploitatie met deze treinstellen.
Ontwikkeling en Bedrijf
VT95 serie (vanaf 1968 BR 795):
Vanaf 1952 werden er in totaal 577 éénmotorige voertuigen van de serie VT95.9 en 564 bijwagens, geleverd aan de DB. In 1956 werden er nog 15 stuks geleverd aan de Saarlander Eisenbahn. De motor aandrijving op één as en het motorvermogen bleken niet altijd toereikend, en daarom werden er in 1952 al drie twee-motorige voertuigen gebouwd die verder identiek waren aan de VT95. De VT95 heeft 57 zitplaatsen. De VT95 werd gebouwd in de periode 1950-1958. De laatste schienenbus van de serie VT95 werd in 1983 door de DB ter zijde gesteld.
VT 97 serie (vanaf 1968 BR 797):
In 1962 werden zes motorwagens ontworpen als tandheugelwagens en geclassificeerd als de VT 97.9-serie; de bijbehorende stuurstandrijtuig als VS 97 001 t/m 97 006. De tandwielaandrijving werd geleverd door SLM Winterthur. Door de verdeling van tandwielstangen hadden deze railbussen een wielbasis van slechts 5,95 meter. De maximale snelheid tijdens de beklimming via de tandwielen was 15 km/u, anders 90 km/u. De VT 97 901 t/m 906 reed vanaf 27 mei 1962 op de tandradbaan Honau - Lichtenstein.
Nadat de tandradlijnen waren opgeheven, werd de tandwielaandrijving tussen 1970 en 1973 uitgebouwd. De voertuigen werden vanaf 1 januari 1973 aangeduid als 797 501 t/m 797 508. Daarna werden ze onder meer ingezet op de lijn Göppingen - Bol, totdat ook deze lijn op 27 mei 1989 werd gesloten. Drie motorwagens (797 502, 797 503 en 797 505) en twee stuurrijtuigen (VS 97 604 en VS 97 605) zijn eigendom van de Vrienden van de tandradbaan Honau-Lichtenstein e.V.
VT98 serie (vanaf 1968 BR 798):
De éénmotorige versie (VT95) bleek voor veel trajecten te zwak. Daarom werd de 2 motorige versie (VT98.9) ontwikkeld. De VT98 heeft een motorvermogen van 2x 150 pk en haalt een maximumsnelheid van 90km/h. Vanaf 1955 werden er in totaal 332 motorwagens (VT) van de serie VT98 gebouwd en geleverd. Tevens werden er 100 bijwagens zonder bagageruimte en 220 met bagageruimte (VB98) evenals 321 stuurwagens (VS98) besteld en geleverd. De VT98 heeft 56 +2 zitplaatsen. De VT98 werd gebouwd in 1953 en in de periode 1955-1962. De laatste schienenbus van de serie VT98 werd in 2000 door de DB ter zijde gesteld. In de tachtiger jaren begon de buitendienststelling van de schienenbus. Ze werden verschroot of aan diverse europese prive spoorwegmaatschappijen en museum spoorlijnen verkocht.
Bronnen:[1]
Waar zijn deze locomotieven nog te zien?
In Nederland kun je een ritje met een “Uerdinger Schienenbus” maken bij de Zuid Limburgse Stoom Maatschappij (ZLSM). Deze heeft een gerenoveerde schienenbus en waarmee je de trajecten Simpelveld – Kerkrade, Simpelveld - Vetschau (D) en Simpelveld - Schin op Geul kunt afleggen. Voor meer informatie over de ZLSM en de rijdagen zie de externe links onderaan dit artikel.
Verwijzingen
Intern
Extern
Diverse motorwagens Uerdinger railbus
- Foto Galerij
VT 95 / BR 995 
VT 97 / BR 997 
VT 98 / BR 998 
Uerdinger railbus bij de ZLSM
_im_Bahnbetriebswerk_Gie%C3%9Fen,_August_1978.jpg)
Bronnen, Referenties en/of Voetnoten |
Modellen
|
|
|
|
